VİLAYET, -tl a. (ar. vilâye, idare, yönet- me’den vilayet}.
1. İL'in eşanlamlısı.
2. Valinin görev yaptığı bina; valilik.

—Esk. Bir şeyi ele geçirme ve elde tutma yetkisi.

—Ask. tar. Vilayet askeri -» EYALET* ASKERİ.

—Kur. tar. OsmanlI devletinde yayımlanan bir nizamnameyle (1864) "vilayet" adı altında kurulan yönetim birimi. (Bk. ansikl. böl.).

—ANSİKL. Kur. tar. Bu nizamnameye göre OsmanlI devletindeki eyalet, sancak gibi yönetim birimleri yeniden düzenlendi; osmanlı topraklarının en büyük yönetim birimine, vilayet (bugün il) adı verildi. Vilayet sancaklara, sancak kazalara (bugün ilçe), kaza köylere (kariye) bölündü. Vilayetin en büyük mülki amirine vali, sancağınkine mutasarrıf, kazanınkine kaymakam dendi. Köylerse halk tarafından seçilen muhtarlarca yönetilmeye başlandı. Daha sonra çıkarılan "idarei umumiyei vilayet" (il genel yönetimi) yönetmeliğiyle (1870) vilayetler livalara, livalar kazalara, kazalar nahiyelere (bucak), nahiyeler de köylere bölünerek yeni bir düzenleme yapıldı. 1921 Anayasası'nda (Teşkilatı esasiye kanunu) il, ilçe ve bucak olarak saptanan yönetim birimleri, 1924 Anayasasında değişmeksizin korundu. 1947’de il sayısı 63'e yükseltildi. 1961 Anayasası'na dayanan 569 sayılı yasa maddesiyle il yönetmeliğinde bir kez daha gerekli düzenlemeler yapıldı. 1989'da yapılan bir yasa değişikliğiyle uzun yıllar 67 olarak kalan il sayısı dört il daha katılarak (Aksaray, Bayburt, Karaman, Kırıkkale) 71'e yükseltildi.