SALINIM a. Salınmak eylemi.

—Astrofiz. Güneş salınımı, Güneş atmosferinde gözlemlenen dönemsel düşey hareket. (Bk. ansikl. böl.)

—Dalga ve titr. Bir salınım üretecinin, bir dönem boyunca tam çevrimi. (Bu, örneğin sarkaç ve sarmal balans için bir gidiş ve dönüş hareketine karşılık düşer.)

—Denizbil. Gelgitin salınım bölgesi, biçimi, hidrolojisi, bitki ve hayvan faunası, denizin günlük yükselip alçalmasıyla belirlenen kıyı bölümü.

—Elekt. ve Elektron. Bir elektrik devresinde, birbirini izleyen boşalma ve dolma akımları dizisi. (Bk. ansikl. böl.)

—Elektron. Faz killemeli salınım üreteci, komütasyon ve mantık devrelerinde kullanılan, indüktanslardan ve sığalardan oluşmuş elektronik öğe. (Eşanl. PARAMET RON.)

—Elektron, ve Radyotekn. Salınım üreteci, belirli bir frekansta, dönemsel alternatif akımlar üretmeye yarayan düzenek. (Bk. ansikl. böl.)

—Fiz. Bir ya da birçok salınımlı değerde belirgin olgu. (Bk. ansikl. böl. Biyol.)|| Salınım sistemi, ayırtedici nitelikteki bir büyüklüğü salınımlı olan her sistem.

—Fizs. mekan. Aynı konumlardan, aynı hızlarda geçen bir cismin hareketi.

—iklimbil. iklim salınımı, meteoroloji öğeleri (sıcaklık, yağışlılık, vb.) ortalamalarının birbirini izleyen yükselmesi ve alçalması. (Bk. ansikl. böl.)

—Koregr. Salon dansında, öğrencinin çok sağlam bir dengeye ulaşmasını sağlayan, ayaklar yere tam basarken, vücudun sırasıyla tüm yönlerde, olabildiğince eğilmesine dayalı alıştırma.

—Mat. çözlm. Verilen bir aralık üzerinde göz önüne alınan bir sayısal fonksiyonun değerler kümesi sınırlı olduğunda, bu kümenin iki üst ve alt sınırı arasındaki fark.

—Oto. ve Dy. Bir dingilin, ortalama dinginlik konumunun her iki yanında şasiye göre yaptığı, süspansiyonun esnekliğinden kaynaklanan düşey hareket. (Eşanl. SÜSPANSİYON HAREKETİ.) || Salınım değeri, buna denk düşen hareketin maksimum değeri.

—Radyotekn Ana salınım üreteci, genellikle pieozoelektrik kristal kökenli, kararlılığı yüksek salınım üreteci; örneğin bir radyo vericisinin taşıyıcısı için frekansı hiç değişmeyen bir salınım üretmeye yarar. (Bu tür kimi salınım üreteçlerinde, kuvantalanmış molekül ya da atom geçişlerinden yararlanılır.)

—Siber. Sınır salınım, doğrusal olmayan kayıplı bir sistemde ortaya çıkan ve belirli bir genlikte ve her salınım dönemi sırasında sisteme verilen enerjiyle yitirilen enerji arasındaki bir dengeyle belirgin salınım rejimi. (Bk. ansikl. böl.)

—ANSİKL. Astrofiz. Güneş salınımı. Güneş atmosferi, kendi etkinliğinden kaynaklanan sayısız dönemsel hareketin merkezidir. Değişik yapılardaki dalgalar bütün doğrultularda ortaya çıkar; çekim dalgaları, akustik dalgalar, Alfven dalgaları, sönümlü dalgalar, şok dalgaları vb. “Tümel" denilen salınımlar Güneş'i bütünüyle etkiler; diğerleri, atmosferinin yalnızca sınırlı bir bölümünde etkindir. Dönem genellikle yükseltiyle birlikte azalır. En iyi bilinen salınımlar, radyal, tümel ve uzun süreli salınımlardır. Dönemi 300 sn olan ışıkküre salınımı, 70'li yıllarda keşfedilmiş ve doğrulanmıştır. Görünür Güneş çapında bu salınımdan kaynaklanan değişim, yay milisaniyesi düzeyindedir. O tarihten bu yana, dönemleri 160, 66 ve 45 dk olan başka salınımlar da bulunmuştur. Renkküre, 240 sn, 180 sn vb. daha kısa dönemli salınımların merkezidir. Bunlar, ışıkkürelerin kararsızlıklarından kaynaklanan rezonans olayları olarak açıklanır. Bu salınımların, radyal olmayan, dönemsel ya da daha kısa süreli hemen hemen dönemsel pülsas- yonların varlığıyla incelenmesi oldukça güçtür. Bütün Güneş salınımlarının araştırılması ve incelenmesiyle etkinlik çevriminin, büyük ölçekli Güneş dolaşımının ve Güneş'in iç yapısının kuramsal modellerine ulaşılmıştır.

—Biyol. Bir başkangıç şokundan sonra bir organ, bir doku ya da bir canlı varlığın belirgin bir değerinin tümüyle değişmez olmaktan çıkıp, genellikle birbirinden çok farklı iki uç değer arasında bir dizi salınım yaptığı durumlar oldukça farklıdır. Olay yavaş yavaş kendiliğinden söner, bu nedenle salınım, çevrime ya da iç ritme karşıt bir olgudur. Örneğin ışıktaki ani bir değişiklik köpekte hemoglobin oranında, kanın iyonik tepkimesinde, fosforemide vb., denizkestanesinde spermanın dölleyici gücünde; bitkilerde fotosentezde, büyümede (yeşil olmayan bitkiler), sürgen-dokuların elektrik yükünde vb. bir salınım meydana getirir. Aynı biçimde, kan alma, insanda alyuvarların sayısında düzgün ve uzun süreli bir salınım yaratır.

—Elektron, ve Radyotekn.
• Salınım üreteci. Salınım üreteçleri radyo vericilerinde alternatif akımlar üretmek için kullanılır; uygun olarak kiplenip, yükseltildikten sonra antene gönderilen bu akımlar, buradan, elektromanyetik dalgalar biçiminde uzaya yayımlanır. Öbür salınım üreteçleri, frekans değişimleri gerçekleştirmek için radyo (süperheterodin) ve televizyon alıcılarında ve çok sayıda başka elektronik düzenekte kullanılır. En yalın tip salınım üreteçleri, temel olarak, self indüktansı L olan bir bobin ve sığası C olan bir kondansatörden oluşmuş bir ayarlı devre içerir. Kondansatör yüklenerek bobinde bir boşalma oluşturulur, bu da, öz indüktansı nedeniyle kondansatörü, öbür yönde yeniden doldurur; sonra kondansatör yeniden boşalır ve süreç bu şekilde sürüp gider. Bu salınım rejimi, enerji yitimleri çok yüksek olmadığında ve özellikle R direncinden kaynaklanan ısı yitimi küçük kaldığında gerçekleşir.
Dış bir enerji katkısı olmadığında, salınımların genliği, devrenin sönüm'üne bağlı olarak, az çok hızlı biçimde azalır ve sonunda durur. Eskiden ilk telsiz telgraf vericilerinde kullanılmış ve sönümlenmiş dalgalar dizisi oluşturan kıvılcımlı salınım üreteçleri gibi darbe uyarmalı salınım üreteçlerinde sözkonusu olan bu durumdur Bu tür salınım üreteçleri, denge konumundan çıktıktan sonra, genliği giderek azalan birçok salınım yaparak ilk konumuna geri dönen bir sarkaca benzetilebilir. Sönümsüz salınımlar elde etmek amacıyla bu genlik değişmez tutulmak istenirse, her dönemde yitimleri, kendilerine eşit bir enerji miktarıyla denkleştirmek gerekir. Bunun için, besleme kaynağından gelen enerji niceliğini ayarlamaya yarayan elektron tüplü ya da tranzistorlu salınım üreteçleri kullanılır; bunlar, saat mekanizmalarındaki eşapmanla aynı rolü oynar.
Çok çeşitli salınım üreteci montajları vardır. Bu arada bunların tümünün çalışma ilkesi çıkış enerjisinin bir bölümünün, faz farkı olmadan giriş devresine gönderildiği geribesleme olayına dayanır. Sinüzoidal biçimli alternatif akımlar üreten salınım üreteçlerinin yanı sıra, çok çeşitli biçimlerde akımlar üreten salınım üreteçleri de vardır: kare dalga akımlar üreten ikilidevreher, testere dişi biçiminde akımlar üreten gevşeme salınım üreteçleri vb. Öte yandan, salınımların frekansı görece düşük olmak zorundaysa, işlemsel yükselteçli ve dirençli ve kondansatörlü montajlar kullanılır.

—iklimbil. iklim salınımı. iklim, çeşitli uzunluktaki zaman dilimlerinde durmadan değişir. (PALEOKLİMATOLOJİ.) "iklim değişmesi" deyimi, bütün iklim değişikliği biçimlerini kapsar. Bu değişikliklerin her biri uzmanlar tarafından çoğu kez farklı terimlerle dile getirilir. Dünya meteoroloji örgütü, kavramları birleştirmeye çalışmaktadır. Bu düşünceler düzeninde, iklim sahramı, bir değişkeninin, birbirini izleyen maksimumlar ve minimumlar arasında derece derece ve düzenli biçimde değişme eğilimi gösterdiği bir dalganma olarak nitelenebilir. Buna göre, iklim sahramı kavramında, iki uçta yerleşmiş bir tek maksimum ve bir tek minimumla nitelenen iklim eğilimi kavramında bulunmayan bir geriye dönüş düşüncesi vardır, iklim eğiliminde, ısınma eğiliminden, soğuma eğiliminden söz edilir.

—Siber. Sınır salınım. Doğrusal salınımlar gibi, doğrusal olmayan sınır salınımlar da geribeslemeli sistemlerde oluşur; bu devrelerde her tür dış etki yokluğunda, salınım, geribesleme döngüsünde bir tam tur yaptıktan sonra kendine özdeş olan bir salınım rejimi gelişebilir. Başlıca farklar şunlardır: ideal, doğrusal bir salınım üretecinde, salınım tamamen sinüzoidaldir, frekans iyi tanımlıdır ve genlik belirsizdir ve anlık enerji bilançosu dengelidir; tersine doğrusal olmayan bir salınım üretecinde salınım sinüzoidal değildir, genlik tanımlıdır ve enerji bilançosu ortalama olarak ancak bir salınım dönemi sırasında dengelidir. Uygulamada, doğrusal bir salınım üretecinin salınım genliği hemen hemen tamamen sinüzoidal bir sınır salınım oluşturan doğrusal olmayan bir doyma etkisiyle karartı kılınır Öte yandan, gevşeme salınımları, biçimi sinüzoidal biçimden önemli ölçüde uzaklaşabilerı sınır salınımlardır. Matematiksel açıdan, kararlı ya da yakınsak sınır salınımlar ve kararsız ya da ıraksak sınır salınımlar ayırt edilir; bunlardan yalnızca birincileri deneysel olarak gözlemlenebilir.