SAN MARTİN (Jose de), arjantinli yurtsever (Yapeyü, Corrientes, 1778 -Boulognesur-Mer 1850). Arjantin'e yerleşen, 1784'te tekrar ispanya'ya dönen bir İspanyol subayının oğludur. Öğrenimini Madrid'de yaptı ve 11 yaşında İspanyol ordusuna girdi. Yarbay oldu, liberal görüşleri ve fransız masonluğunu benimsedi. 1811 'de Arjantin’e geri döndü. Orada, 1812'de, Alvear ile Lautaro mason locasını kurdu. Bu locanın amerikan bağımsızlık ve liberalizm mücadelesinde büyük etkisi oldu. San Martin, avrupa tarzında ıslah ettiği ordunun başında Belgrano'nun yerini aldı (1814). 3 842 m yüksekliğe rağmen, Cumbre boğazından Andlar’ı geçti (1817) ve Chacabuco (1817) ve Maipü (1818) zaferleriyle Şili’yi kurtardı. Cochrane filosuyla Peru'ya geçti, Pisco yakınlarında karaya çıktı (1820), Lima’yı ele geçirdi ve Peru'nun bağımsızlığını ilan etti (1821). Peru'nun Koruyucusu olarak, köleliği kaldırdı. Daha sonra Guayaquil’de Bolfvar'la karşılaştı. Yeni ülkelerin gelecek siyasal rejimi konusunda onunla anlaşamadı (1822). Bunun üzerine görevinden istifa etti ve önce Hollanda'ya, daha sonra Fransa'ya çekildi.