SAPINÇSIZLIK a. Opt. Geometrik sapınçsızlık, optik bir aygıtın ekseninin yakınında bulunan bir cisim için geometrik sapınç göstermeyen, yani aynı cisim noktadan çıkan ışınların aynı görüntü noktada çakışmasını sağlayan optik bir sistemin (ayna, mercek, objektif vb.) niteliği. (Eşanl. APLANETİZM.)

—ANSİKL. Renksemezlikten sonra, geometrik sapınçsızlık iyi bir objektifte bulunması gereken en önemii koşuldur. Aslında bu koşul iki noktada toplanır: bir yandan, aygıtın ekseni üzerindeki bir noktadan çıkan ışınların eksenin tek bir noktasına doğru yakınsaması (eksen üzerinde stigmatiklik ya da küresel sapıncın ortadan kaldırılması), öte yandan bu optik stigmatiklik niteliğinin eksene yakın noktalar için de korunması (komanın ortadan kaldırılması), yani Abba sinüsleri koşulu.
Bu iki koşul gerçekleştiğinde eksene dik düzlemin küçük bir parçasının görüntüsü çok yüksek niteliklidir. Özellikle mikroskop objektiflerinde bu koşulların yerine getirilmesi gerekir. Buna karşılık eksenin bir noktası için yansıtıcı ya da kırıcı stigmatik yüzeyler sinüsler koşuluna uymaz. Bu yüzden, parabolik bir ayna, ekseni üzerinde yer alan bir yıldızın görüntüsünü oluşturmak için kusursuz bir araçtır; ancak yıldız eksenden biraz uzaklaşırsa görüntü hemen koma haline gelir.