MsXLabs & Büyük L.
AĞAOĞLU (Ahmet), türk fikir ve siyaset adamı (Şuşa, Azerbaycan, 1868-lstanbul 1939). Ortaöğrenimini doğduğu şehirde tamamladıktan sonra Paris’e gitti. Sor- bonne Üniversitesinde tarih ve filoloji okudu. Fransız dergilerinde, çoğu fars edebiyatıyla ilgili, makaleler yazdı. Ahmet Rıza Bey ile tanıştı. Eğitimini tamamladıktan sonra Tiflis'e döndü (1894). Hüse- yinzade Ali (Turan), Ali Merdan Topçuba- şı, İsmail Gaspıralı ile birlikte milliyetçi fikirleri yaymaya çalıştı. Hayat gazetesini çıkardı (Haşan Bey Zerdani ile birlikte); İrşat dergisini yayımladı. Yazıları Jön Türkler’in ilgisini çekti. Şura-yı ümmet dergisi de bu yazıların bir bölümünü yayımladı. Rusya Türkleri'nin haklarını savunacak dernekler kurulmasına da öncülük etti. ikinci meşrutiyet’in ilanından sonra İstanbul'a gitti (1909). Maarif müfettişi, sonra Süleymaniye kütüphanesi müdürü oldu. Hikmet, Sebilürreşat, Ateş dergilerinde yazılar yazdı. Darülfünun'da rusça ve türk-moğol tarihi hocalığına getirildi (1909). Türk Yurdu ve Türk Ocağı'nın kurulmasında öncülük etti. Türk Yurdu dergisinde “Türk Âlemi’’ adlı yazı dizisini yayımladı. 1912'de Afyon mebusu seçildi. Aynı yıl ittihat ve Terakki fırkası nın merkez-i umumi üyeliğine getirildi. Matbuat cemiyetinde kurucu üyelik yaptı. 1919'da ittihat ve Terakki'nin ileri gelenleriyle birlikte İngilizler ce tutuklandı; Mal- ta’ya sürüldü. Sürgünden önce Ankara’ ya gitti, ulusal harekete katıldı. Ankara’ da Matbuat umum müdürlüğü yaptı. Ha- kimiyet-ı Milliye gazetesinin başyazarı oldu. 1923-1931 yılları arasında Kars milletvekilliği ve Ankara Hukuk mektebi’nde anayasa hukuku hocalığı yaptı. 1930’da kurulan Serbest Cumhuriyet fırkası nın fikir önderiydi. Fırkanın kendisini feshetmesinden sonra Darülfünun’da hukuk tarihi profesörlüğüne atandı. Kurduğu Akın gazetesinde, İnönü hükümetini eleştiren yazılar yazdığı için gazete kapatıldı (1933). Aynı yıl üniversiteden emekli oldu . Çeşitli yayın organlarında yazılar yazdı, kitaplar yayımladı.
