SÖYLEV a. Belli bir görevle yükümlü bir konuşmacının, özellikle bir tören sırasında, dinleyicilere seslenerek belli bir konuda yaptığı konuşma; nutuk, hitabe: Genel sekreter kongreyi bir söylevle kapatacak. Büyükelçi davetlileri için bir karşılama söylevi hazırlamıştı.

—Bel. Dinleyicileri inandırma amacı güden ve kesin kurallara göre yapılanmış hitabete dayalı açıklama (Bk. ansikl. böl.)

—Ed. Bir dinleyici topluluğuna belirli bir konuda bilgi verirken dinleyenleri düşünce, duygu yönlerinden etkilemeyi de amaçlayan konuşma türü. (HİTABET.)

—AnsIkl. Bel. Eskiden yüceltici ya da aşağılayıcı, tartışma ve yargılama niteliğinde olmak üzere üç tür söylev vardı ve her söylev 6 bölüme ayrılıyordu: (ordium, önerme ya da bölme, anlatı, kanıtlama ya da doğrulama, çürütme ve konuşmanın bağlandığı bölüm. Bugün siyasal (taç giyme, bağımsızlığını ilan etme dolayısıyla verilenler, tribünlerde, meclislerde verilenler), dinsel (vaaz, homilîa, konferans, övgü ve ağıt niteliğindekiler), yargılayıcı (savunma, sorgulama niteliğindekiler) ve akademik (belli günler dolayısıyla verilenler) nitelikte söylevler vardır.