ARMİNİUSÇULUK a. (Arminius'un a- dından). Calvin'in öğretilerinin bir bölümüne karşı çıkan Arminius’un yandaşları tarafından benimsenen öğreti (XVII. yy.).
—AnsIkl. Yurttaşı Coornhert’in bir bölüm düşüncelerini yeniden ele alan tanrıbilimci Arminius, Calvin'in çifte alınyazısı görüşüne karşı çıktı; tanrısal inayetin, iyilikleriyle herkese açık olduğunu, ama karşı konulmaz olmadığını savundu. Arminius'un ölümünden bir yıl sonra, 1610'da, izleyicileri, Hollanda eyalet hükümetlerine, öğretilerini özetleyen bir "Uyarı" sundular; bağnaz bir calvinci olan François Gomar, bir "Karşı-uyarı" ile bu görüşe savaş açtı. Arminiusçuluk, Hollanda, Utrecht ve Overijssel'in cumhuriyetçi ticaret burjuvazisi içinde yandaşlar bulurken, gomarcı- lık, Orange-Nassau ailesiyle Doğu bölgesi soyluları ve bağnaz köylüler tarafından savunuldu. Dordrecht sinodu (kasım 1618- mayıs 1619) arminiusçuluğu ve başlıca şeflerini mahkûm etti: Hollanda eyalet valisi Oldenbarnevelt idam edildi; Grotius da, bu öğretinin pek çok yandaşı gibi, Fransa’ya kaçarak, ömür boyu hapse mahkûm olmaktan kurtuldu. Arminiusçu- luğun mahkûm edilmesi yalnız gomarcı- lığın değil, aynı zamanda Orange-Nassau partisi'nin de zaferi oldu ve cumhuriyetçi burjuvazinin 1650'lere kadar vesayet altında kalmasına yol açtı.
Kaynak: MsXLabs.org & Büyük L.
