Kıl (Yörük) Çadırı Nedir?
MsXLabs.org
Yörük çadırı kıldan yapılır. Kıl, keçinin tüyüdür. Bu kıl keçi kırkıldıktan sonra önce burma yapılır. Sonra bu burmalar kollara takılır ve kirmenlerle eğrilir. Elde edilen ipler bükülür. Bükme, iki ipin birbiri ile dolanıp kalınlaştırılmasıdır.
Bir çadır, en az 70-80 kilo ağırlığında olur. Bükülmüş ipler, ısdarda dokunacak biçime getirilir. Sonra bir metre kadar eninde 5-6 metre kadar uzunlukta, bildiğimiz yolluklar biçiminde ısdarlarda dokunur. Yörükte ısdarı kadınlar dokur. Yörük kadınlarının türkü söyleye söyleye dokudukları bu yolluklara ‘kanat’ denir. Bir çadır en az beş, çadır büyüklüğüne göre altı yedi kanattan olur. Bu kanatlar yan yana getirilip dikilir. İş bu kadarla kalmaz. Çadırın çatısı denen bu kanatların dikilmesinden sonra çepeçevre otuz kırk santim eninde dokunmuş, başka bir parça sıkıca eklenir. Buna ‘siğeç’ adı verilir. Bundan başka bağların çadırı esnetmemesi için buna benzer bir parça daha, çadırın önünden arkaya olmak üzere her direk durumuna göre birer parça daha dikilir.
Yörük Çadırı Kurulumu
Kurulum aslında iki bölümden oluşur. Demir iskele ve ağaç direkler üzerine kurulum. Çadır dikilip size gönderildiğinde 2 parça halinde gelir. Bunlardan biri çadırın üst kısmı diğeri çadırın etrafıdır.
Demir iskele üstüne yörük çadırı kurulumu;
- Demir iskele üzerine yörük çadırı kurulum oldukça basittir.
- İki parça olarak gönderilen çadırın üst kısmı tamamen yere serilir.
- İnce şeritler halinde (kolon) dikilmiş kolonlar baz alınır ve o kolonlar çadırın alt kısmına gelecek şekilde ayarlanır.
- Kolonların uç kısımlarında bulunan deliklerden ipler bağlanır.
- İpler iskelenin üstünden karşı tarafa atılır ve oradan asılır.
- Kolonların uç kısımlarının hepsinden ipler bağlandıktan sonra eşit bir biçimde çadır gerilir.
- Etrafı için gönderilen kısım ise, çadırın bir tarafından başlanır ve iyice gerdirilerek etrafına dönülür.
- Ağaç direkler üstüne yörük çadırı kurulumu;
- Ağaç direkler üzerine yörük çadırı kurulumu oldukça zahmetlidir.
- İki parça olarak gönderilen çadırın üst kısmı tamamen yere serilir.
- İnce şeritler halinde (kolon) dikilmiş kolonlar baz alınır ve o kolonlar çadırın alt kısmına gelecek şekilde ayarlanır.
- Kolonların uç kısımlarında bulunan deliklerden gerdirme payı olacak şekilde ipler bağlanır.
- Çadırın dört köşesinden ikişer ip bağlamak gerekmektedir.
- Bağlanan her ipin alt kısmına direkler çadıra çivilerle çakılır ve direkler çadıra sabitlerir.
- Daha sonra çadırı gerdirek ayakta tutmak için her bağlanan ipin karşısından yere büyük çiviler (zikke) çakılır.
- İpler zikkelerin deliklerinden geçirilir ve direkler ayakta kalacak şekilde yavaş yavaş her etrafından çadır ayağa kaldırılır.
- Çadır ayakta her etrafından eşit bir şekilde iplerden çadır gerdirilir.
- Etrafı için gönderilen kısım ise, çadırın bir tarafından başlanır ve iyice gerdirilerek etrafına dönülür.
Son düzenleyen _Yağmur_; 24 Kasım 2015 11:27
Sebep: içerik düzeni yapıldı.
