PARADOKS a. (fr. paradoxe; yun. pa- radoKson).
1. Çoğunluğun benimsediği görüşlere aykırı düşünce: Paradoksları savunmak.
2. Kendi çelişkili yanlarıyla, mantığı hiçe sayar görünen varlık, şey ya da eylem: Dünkü düşmanlar bugün sıkıfıkı dost olmuşlar, bu bir paradokstur.

—Akışkan, mekan. Hidrostatik paradoks, sıvıyla dolu bir kabın dibine etkiyen basıncın, eşit yükseklikte, kabın biçimine bağlı olmadığını, buna karşılık sıvı ağırlığının kabın biçimine bağlı olduğunu ifade eden paradoks. (Bk. ansikl. böl.)

—Mant. ÇATlŞKI'nın eşanlamlısı.

—ANSİKL. Akışkan, mekan. Hidrostatik paradoks, bir kabın içindeki sıvının ağırlı-. ğının, kabın dibine olduğu gibi yan çeperlerine de yansıdığını göz önüne alarak açıklanır. Oysa, çeperin düzlemsel bir öğesi sıvının uyguladığı sıkıştırıcı dik bir kuvvetin etkisinde kalır; bu kuvvetin düşey bileşeni, sıvının öğe yüzeyine olan eğimine bağlı olarak ya sıfırdır (şekil 1), ya yukandan aşağıya doğru /önlenmiştir (şekil 2) ya da aşağıdan yukarıya doğru (şekil3) yönlenmiştir. Çeperin bütün öğelerine etkiyen sıkıştırıcı kuvvetlerin düşey bileşenlerinin bileşkesinin sıfır, aşağıya doğru ya da yukarıya doğru yönlenmiş olmasına bağlı olarak kapta bulunan sıvının ağırlığı, dibe etkiyen basınç kuvvetine eşit, bundan büyük ya da bundan küçük olacaktır.