OTOPSİ

a (fr. autopsie, yun. autopsia, kendi gözleriyle görme eylemi’nden). Ölüm nedeninin ve organların durumunu öğrenmek amacıyla cesedin açılması ve incelenmesi.

—ANSİKL. Adli tıp. Cesedin otopsisi, patolojik anatominin vazgeçilmez işlemlerinden biridir: bu işlem, bilimsel yararları yanında, hastalıkların evriminin tanınması gibi genel yararlar da sağlar. Adli tıpta otopsi, ölüm nedenlerini aydınlatmanın bir yoludur Otopsi, hâkim ve gecikmesinde sakınca olan durumlarda C. savcısı önünde, biri adli tabip ya da patolog olmak üzere, iki hekim tarafından yapılır. Zorunlu durumlarda bir hekim de otopsi yapabilir. Yasaya göre, ölüyü son hastalığında tedavi eden doktor otopsi yapamaz (Ceza muh. us. k. md. 79).

Otopsi yapılırken, çeşitli ıçorganları ortaya çıkarmak için içorgan boşlukları açılır. Bu boşluklar dört tanedir: göğüs, karın, baş ve omurga. Kafatasının açılması, bir kulaktan ötekine uzanan derinin kesilmesiyle başlar, iki deri parçasının kıvrılarak açılması ve kafatasının daire biçiminde testereyle kesilmesiyle biter. Omurganın açılması, uzunlamasına iki kesimle ve omurların ikiye bölünmesiyle gerçekleştirilir. Göğüs ve karnın açılması, boyundan çatı kemiğine uzanan bir kesimle yapılır. Göğsün açılması, kaburgaların ön kısmıyla göğüs kemiğini içeren bir kemik plastronunun çıkarılmasıyla tamamlanır.

Her otopside, içorgan boşlukları açılmadan önce beden dıştan dikkatle incelenmelidir. Ondan sonra bütün organlar elden geçirilmeli ve tüm anomaliler kaydedilmelidir. Müessir fiil (kaba güç şiddet) izleri özellikle kol ve bacaklarda, boyunda ve cinsel organlarda kesim yapılarak (deri yarma), kurşun ya da bıçak yaralarıysa derinlemesine açılarak araştırılır, ekimozlar özenle belirlenip tanımlanır. Otopside bir anlam taşıyan organların makroskobik muayenesi mikroskobik bir muayeneyle tamamlanmalıdır. Zehirlenme kuşkusu varsa, içorganların toksikolojik muayenesi yapılır.

Her otopsinin sonunda bir tutanak düzenlenir. Bu tutanağa elde edilen bulgular yazılır ve hazır bulunan kişiler tarafından imzalanır.