MÜESSİR sıt. (ar. mü’eşsir). Esk.
1. Etkili, tesirli: Müessir tedbirler, müessir bir ilaç.
2. Dokunaklı: "...memleketin düştüğü tehlikeler hep bu babda müessir birer amil idiler" (M. F. Köprülü).

—Cez. huk. Müessir fiil, bedensel acı veren ya da sağlığı bozan şiddet eylemi. (Bk. ansikl. böl.)

—ANSİKL. Cez. huk. Müessir fiil yasaca suç sayılan bir eylemdir. Müessir fiil sayılan eylemler, insanın bedensel ve ruhsal bütünlüğüne yönelik bir saldırı sayılırlar. Yasaya göre bu suçun maddi unsuru bedensel acı veren, sağlığı bozan ya da zihinsel yeteneklerde bozukluk yaratan hareketin bir kimseye yöneltilmiş olmasıdır. Eylemin gerçekleştirilmesinde kullanılan aracın önemi yoktur. Müessir fiilin en yaygın biçimi, dövme ve yaralamadır. Ancak müessir fiil başka biçimlerde de ortaya çıkabilir. Birini korkutarak onda hastalık yaratmak da müessir fiil sayılır. Müessir fiil, kasten ya da taksirle işlenebilir. Kasten işlenen müessir fiil suçunun da, basit ve ağır olmak üzere iki derecesi vardır. Eylem, bir kimsede hiçbir hastalık yaratmamışsa; çalışma yeteneğine zarar vermemişse ya da verdiği zararın etkisi on günü geçmeyecek derecedeyse yasaya göre, müessir fiilin basit biçimi sözkonusudur. Müessir fiilin bu türünün cezalandırılması, suçtan zarar görenin şikâyetine bağlıdır.
Müessir fiilin ağır dereceleri ise şu durumlarda ortaya çıkar:
1. duyu organlarının işlevlerinde bir bozukluk yaratması, bir organda sürekli olarak işlev bozukluğu yaratması;
2. konuşma yeteneğinde sürekli bir bozukluk yaratması;
3. insanın yüzünde sürekli iz bırakması; verdiği zararın etkileri yirmi günü aşacak dereceye varması;
4. yaşamı tehlikeye sokması;
5. eylemin gebe kadına karşı işlenmesi ve çocuğun düşmesine neden olması;
6. iyileşmeyecek derecede bedensel ya da zihinsel hastalığa neden olması;
7. duyu organlarından, el ya da ayaktan, konuşma yeteneğinden, çocuk yapma yeteneğinden, organlardan birinden yoksun bırakması. Yasaya göre, kasten işlenen basit müessir fiil suçunun cezası, altı aydan bir yıla kadar hapis, ağır müessir fiil suçunun cezası da on yıla kadar ağır hapistir. Taksirle işlenen müessir fiil suçu tedbirsizlik, dikkatsizlik, meslek ve sanatta acemilik ya da kurallara uymamadan doğan müessir fiil suçlarıdır. Suçun bu biçiminde verilecek ceza, hafif müessir fiil için üç aya kadar hapis ya da dört bin beş yüz lira para cezası, ağır müessir fiil suçları içinse otuz aya kadar hapis ve ağır para cezasıdır.