KANUN a. (yun. kanon’dan ar. kanun).
1. Huk. Devletin yetkili organları tarafından konulan hak ve yükümlülükleri belirleyen kural: Bir ülkenin kanunları. Yürürlükte olan kanunlar. Kanunlara uymak. (YASA.)
2. Herhangi bir konuyla ilgili kanunları toplayan kitap; yasa: Medeni kanunun ikinci maddesi.
3. Hukuk kuralları bütünü: Kanunu bilmemek mazeret sayılmaz.
4. Kanunlara uygun olanın alanı; yasallık: Kanuna sığınmak. Kimse kanundan kaçamaz.
5. Şeyleri, insanları belirlediği kabul edilen genel ilke: Yaşamak için yemek gerekiyor, bu doğanın kanunu. Kaderin kanunu.
6. Bir bütünü (sanat, bilim, bir süreç vb.) oluşturan öğelerin işleyişini yöneten zorunlu ve sürekli ilişki, genel ilke: Perspektif kanunları. Biyolojik ekonomik kanunlar Arz ve talep kanunu. Yerçekimi kanunu. Denge kanunları.
7. Bir grubun üyeleri ya da toplumsal çevre tarafından konulan ve bir kimsenin davranışlarında zorlayıcı olan kural: Sabah sekiz buçukta kalkılır, bu bizim evde kanundur.
8. Bir kimse üzerindeki otorite, egemenlik, güç: Bir kimseyi kendi kanununa boyun eğmeye zorlamak. Kuvvetlinin kanunu.
9. Kanun adamı, hukuk mesleğinden olan kişiler için kullanılır. || Kanun namına, kanun adına, yasa buyruğunca, yasa gereğince. || Kanun nazarında, yasaya göre, yasalar açısından. || Kanun sözcüsü, eskiden Danıştay’da, dava dosyalarını inceleyerek görüşünü bildiren, yüksek dereceli görevli. || Kanuna aykırı, yasadışı, yasayla bağdaşmayan. || Orman kanunu -ORMAN.

—Esk. Kanun-ı askeri, askerlik yasası. || Kanun-ı ceza, ceza yasası. || Kanun-ı esasi -» KANUNUESASİ. || Kanun-ı kadim, eski gelenek ve görenekler. || Kanun-ı mahsus, özel yasa. || Kanun-ı medeni - MEDENİ KANUN. || Kanun-ı nev-müslim, İslamiyet yeni kabul edenler için yapılan bağış töreni. || Kanun-ı örfi, sıkıyönetim yasası. || Kanun-ı ticaret - TİCARET KANUNU.

—Ask. tar. Osmanlılar’da ordunun asayiş, disiplin vb. hizmetlerinin yürütülmesiyle görevli personele verilen ad. (Boyunlarında taşıdıkları, ay biçimli, sarı pirinçten, üzerinde “kanun” yazılı levha nedeniyle bu adı almışlardı.)

—Ed. İskenderiye kanunu, İ.Ö. II. yy.'da İskenderiye'de BizanslI Aristophanes ile Aristarkhos tarafından düzenlenen ve edebi türlerden her birinin temsilcilerini kapsayan yunanlı yazarlar listesi. (Epik şairler: Homeros, Hesiodos, Peisandros, Panyasis, Antimakhos. iambikos şairleri: Arkhilokhos, Semonides, Hipponaks. Lirik şairler: Alkman, Alkaios, Sappho, Stesikhoros, Pindaros, Bakkhylides, ibykos, Anakreon, Simonides. Eleji şairleri: Kallimakhos, Mimnermos, Philetas, Kallinos. Trajedi şairleri: Aiskhylos, Sophokles, Erupides, ion, Akhaios, Agathon. Komedi şairleri: Epikharmos, Kratinos, Eupolis, Aristophanes, Pherekrates, Platon, Antiphanes, Aleksios, Menandros, Philippides, Diphilos, Philemon, Apollodoros. Tarihçiler: Herodotos, Thukydides, Ksenophon, Theopompos, Ephoros, Philistos, Anaksimenes, Kallistheneş. Hatipler: Antiphon, Andokides, Lysias, isokrates, isaios, Aiskhines, Lykurgos, Demosthenes, Hypereides, Deinarkhos. Filozoflar: Platon, Ksenephon, Aiskhines, Aristoteles, Theophrastos.)

—Huk. Kanun hâkimiyeti -YASA EGEMENLİĞİ. || Kanun hükmünde kararname - KARARNAME. || Kanun layihası YASA TASARISI. || Kanun teklifi - YASA ÖNERİSİ. || Kanun yolları, mahkeme kararlarındaki yanlışlıkların (hukuka aykırılıkların) giderilmesi için öngörülen başvuru yolları. (Kanun yollarının en önemlisi, temyizdir. Öteki kanun yollan: yargılamanın yenilenmesi, karar düzeltilmesi ve itiraz. Kimi ülke hukuklarında bulunan istinaf, türk hukukunda yoktur.)

—Ta:. Kanuni dua, osmanlı ordusu düşman topraklarındayken her gün ikindi vakti yapılan dua. (Yeniçeri kethüdasının gözetiminde, tüm askerlerin katılmasıyla ve yeniçeri efendisinin duasıyla başlar, padişaha, vezirlere ve ocak ağalarına dua edilerek zafer temenni edilirdi.) || Kanuni Muhammedi, Mehmet II (Fatih) döneminde yapılan yasalara verilen ad.

—Uluslarar. huk. Kanunlar ihtilafı - YASALAR UYUŞMAZLIĞI'nın eşanlamlısı.