KOLAJ NASIL YAPILIR



Kolaj kağıt ya da kanvas üzerine fotoğraf, gazete kağıdı ve benzeri nesnelerin yapıştırılmasıyla uygulanan bir resimleme tekniğidir. Bu hazır malzemeler bazen yüzeye uygulanan boya ile karıştırılarak da kullanılır.
Kolaj kelimesi yapıştırmak anlamına gelen Fransızca “coller” fiilinden türemiştir ve Türkçede “kesyap” olarak da kullanılmaktadır.
Kolaj, parçaların kendi bağlamlarından çıkarılıp anlamlı bütünler oluşturacağı yeni bağlamlarda bir araya getirmesidir. Birbiriyle ilgisiz kaynaklardan kesilerek bir araya getirilecek çeşitli parçaların topluca yeni bir anlam ifade etmesi de denebilir.
Bilinen ilk kolaj tekniği örnekleri Çin’e dayansa da (MÖ 200’ler) 10. yüzyıl Japonyasına kadar yaygın olarak kullanılmamıştır. Ortaçağ Avrupasında ise 13. yüzyılda ortaya çıkmış, 15. ve 16. yüzyılda Gotik katedrallerde bulunan değerli taş ve altın varak işlemeli dini resimler, ikonalar ve ayrıca hanedan armalarda uygulanmıştır. Kolaj tekniği 19. yüzyılda ise ekseriyetle anı kitaplarında ve fotoğraf albümlerinde görülmektedir.
Yüzyıllar öncesine dayanan bu tekniğin bir modern sanat tekniği olarak ortaya çıkması ise 20. yüzyılda Kübist sanatçılar Pablo Picasso ve Georges Braque ile gerçekleşmiştir. Daha sonra Dada, Sürrealizm ve Pop Art’ta da kolaj tekniği benimsenmiş ve sıkça kullanılmıştır.
Kolaj tekniği her ne kadar en yaygın olarak gazete ve dergilerden kesilmiş resim ve yazı parçaları kullanılarak uygulansa da malzeme çeşitliliği kağıt ile sınırlı değildir. Her türlü malzeme (ahşap, taş, metal, kumaş, cam vs) kolaj tekniğinde bir çalışma yapmak için kullanılabilir.
Ayrıca mozaik, dekupaj, fotomontaj, üç boyutlu kolaj ve bilgisayar programlarıyla yapılan dijital kolaj alttürleri de bulunmaktadır.
Türkiye’de kolaj tekniğini kullanan ressamlar arasında Burhan Doğançay (1929 –2013) öne çıkmaktadır.
Kolaj plastik sanatlar dışında mimaride, sinemada, müzikte, edebiyatta da kullanılan bir teknik olarak yer almaktadır.