ANTEPFISTIĞI a
MsXLabs.org & Büyük Larousse
Fıstık veren meyve ağacı. (Sakızağacıgiller familyası.) —ANSİKL. Antepfıstığı (Pistada vera), 10 m boy yapabilen, ikievcikli bir ağaçtır. Ortadoğu kökenli olan bu ağaç bütün Akdeniz kuşağında, Suriye, Irak, İran, Hindistan ve Türkiye'de yetiştirilir; Meksika' ya da ithal edilmiştir. Yüksek sıcaklıklara, kuraklığa (hatta hafif donlara) dayanabilir; kurak bölgelerin ve toprakların tipik ağacıdır. Daha dayanıklı olan Pistacia at- lanlica ya da P. terebinthus (sakız ya da menengiç ağacı) üzerine açılanarak çoğaltılır, Dikimlerde, her türün topraklı fidanları kullanılır. Bol meyve vermesi, 10 yaşına doğru gerçekleşir. Ortalama ürün miktarı ağaç başına 10 kg'dır.
Türkiye'de antepfıstığının doğal yayılış alanı, Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya, Diyarbakır, Mardin ve Siirt illerini içine alan Güney -Doğu Anadolu bölgesidir. Antepfıstığı üretimi, çok eski zamanlarda bu bölgede ele alınmış ve ilk defa Vitellus tarafından İtalya’ya götürülmüş, oradan da Fransa'ya geçmiştir.
Türkiye'de antepfıstığı üretimi yapılan alanın genişliği 45 000 dekar, aşılı ağaç sayısı 18 milyon dolayındadır.
Antepfıstığı aşılanarak çoğaltılır ve plantasyona alınır. Aşı anacı olarak P. lentis- cus (mezdeği sakızı ya da menengiç), P. mutica (adi sakız), P. palestina (Filistin sakızı) ya da P. terebinthus (sakız) ağaçlarının ya da P. vera’nın tohumlarının ekimiyle yetiştirilmiş fidanları kullanılır. Aşı, genellikle göz aşısı biçiminde uygulanır ve 2-4 yaşındaki fidanların, fıstıklık alana dikimlerinden sonra 3-6 yaşları arasında bu alanda yapılır; bazen çöğürlerin aşılanması fidanlık yastıklarında da yapılabilir ve o zaman, fıstıklık bu aşılı fidanlarla kurulur; ama bu, az kullanılan bir yöntemdir. Fıstıklık kurmada dikim aralığı, 6-12 m arasında değişir; çok geniş tutulan dikimlerde (15 m), fidan sıraları arasında asma da yetiştirilebilir ya da geçici olarak ara tarımı yapılır.
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
