Kemik dokusunun yapısı ve çeşitleri
İnsanda iskelet embriyonik devrenin ilk iki ayında kıkırdak halinde bulunur. Daha sonraki aylarda kemikleşmeye başlar ve kemik dokuyu oluşturur. Kemik dokuyu oluşturan hücrelere
osteosit, hücrelerin arasını dolduran organik ve inorganik maddelerden oluşan ara maddeye
osein denir. Oseinin organik kısmı protein yapısında ki kollagen liflerden oluşur iken inorganik kısmı ise kalsiyum fosfat, kalsiyum karbonat, kalsiyum florür, potasyum ve magnezyumdan meydana gelir.
Kemik hücreleri yıldız şeklinde olup dokusunda
lakün adı verilen boşluklarda yer alır. Yıldız şeklindeki bu hücreler kemik kanalcıkları içindeki sitoplazmik uzantılarla birbirine bağlanır. Ayrıca kemiklerin dışında
periost denilen
kemik zarı bulunur. Bu yapı bağ dokudan yapılmıştır, bol miktarda sinir ve kan damarlar taşır.
Periostun görevi:
1 -Kemik zarı yeni kemik hücreleri oluşturur,
2- Kemiğin enine büyümesini,
3 - Yenilenmesini ve onarımını sağlar.
Anne karnında ikinci aydan sonra bebeğin iskeletinde kemikleşme süreci başlar. Doğumdan sonra bu sürecin tamamlanması ortalama 20-25 yaşlarına kadar devam eder.
İnsanın kemiği analiz edildiğinde %20-25 oranında su, %30 organik madde, %45- 50 madensel tuzlar (kalsiyum fosfat, kalsiyum karbonat magnezyum fosfat vb.) bulunduğu görülür. Madensel tuzlar kemiğe sertlik verir. Yaş ilerledikçe madensel tuzların kemikte birikme oranları artar. Organik maddeler ise azalır. Bu durum kemiğin daha sert ve kırılgan bir yapıya sahip olmasına neden olur.
Kemik dokunun görevleri
1- Kemikler vücuda şekil verir ve desteklik sağlar.
2- Ayrıca kaslarla birlikte vücudu hareket ettirirler.
3- Kafatası ve göğüs kafesi kemikleri çevreledikleri yaşamsal organları dış etkilere karşı korur.
4- Kemiklerin iç kısmında bulunan kırmızı kemik illiği kan hücrelerinin yapımında görev alır.
5- Kemikler kalsiyum fosfat, magnezyum gibi minerallerin deposu olarak ta iş görür.