SİNDİRİM NEDİR? - Canlılık olaylarının devamı için alınan besin maddelerinin değişerek enerjiye çevrilmesi gerekmektedir.
- Bu besin maddeleri doğada değişik şekilde bulunan karbonhidrat, yağ, proteinler, su, mineral maddeler ve vitaminlerdir.
- Canlı bu enerji maddelerini alarak onları ısı ve mekanik enerjiye çevirir ve kendi büyümesi yanında yıpranan ve aşınan hücrelerini onarmakta kullanır.
- Vücutta işe yaramayan, kullanılmayan artık ürünleri ise dışarı atarlar.
- Doğada bulunan bitkiler fotosentez olayı ile havadan aldıkları karbondioksiti topraktan aldıkları su ile birleştirerek ilk karbonhidrat yapı taşını (6 karbonlu glikoz) oluştururlar.
- Bitkilerde özümleme ile nişasta oluşumu toprak ve havanın azotundan yararlanılarak protein yapılması sağlanır.
- Dışarıdan alınan gerek bitkisel, gerekse hayvansal kaynaklı besin maddelerinin organizmaya yararlı olacak hale getirilmesine sindirim adı verilir.
- Besinlerin hem mekaniksel, hem de kimyasal değişime uğratıldığı organlar topluluğu ise sindirim sistemi olarak adlandırılmaktadır.
- Sindirim olayları enerji sağlama, doku büyümesi ve metabolik olaylara aracılık eder.
- Sekresyon için de gereklidir.
- Metabolizmanın devamlılığı vücuttaki sindirim ve emilime bağlıdır.
Besinlerin alınması - Besinlerin mekaniksel parçalanması
- Enzimler, su ve mukus sekresyonu
- Besinlerin kimyasal parçalanması
- Besin maddelerinin emilim için hazırlanması
- Sindirilmiş besinlerin emilimi
- Artık ürünlerin defekasyon ile atılması
GENEL SİNDİRİM ORGANLARI
Sindirim sistemi ağız, özefagus, mide, ince ve kalın bağırsaklar, rektum ve anüsten oluşmuştur
YARDIMCI ORGANLARI
Tükürük bezleri, karaciğer, pankreas, sindirim kanalının yardımcı organları olarak hizmet eder.
Genellikle sindirim kanalı çeşitli hayvan türleri arasında aynı bölümlere sahiptir.
Fakat her bir tür için bölümlerin fonksiyonları ve büyüklükleri doğal besinlerin özelliğine göre farklıdır.
Beslenme Şekillerine Göre Canlılar: - Herbivor (ot yiyenler)
- Karnivor (et yiyenler)
- Omnivor (ot ve et yiyenler)
KARNİVOR - Besinlerinin çoğu hayvansal kaynaklıdır .
- Enzimlerle yapılan hidrolitik sindirim etkindir.
- Mikrobiyel sindirim toplam sindirimin %14’üdür.
HERBİVOR - Besinler tamamen bitkiseldir.
- Mikrobiyel sindirimin etkinliği büyüktür.
- Mikrobiyel fermentatif sindirim oranı %51- 83’dür.
Mikroorganizmalardan oluşan fermentasyon olayının, herbivorun sindirim kanalından salınan enzimlerden önce ya da sonra yer alışına göre iki bölüme ayrılırlar;
1. Pregastrik fermentorlar (Sığır, koyun, keçi)
2. Kalın bağırsak fermentorları (At, domuz, tavşan)
OMNİVOR - Hem bitkisel hem de hayvansal besinler alırlar.
- Sindirim hidrolitik niteliktedir.
- İnsanda mikrobiyal sindirim %17, domuzda ise fermentatif sindirim %48’dir.
