Reşid Rahmeti Arat
(d. 15 Mayıs, 1900, Eski Ucum, Kazan, Rusya ö. 29 Kasım 1964, İstanbul),
Eski Uygurca yazılar üstündeki çalışmalarıyla tanınan
dilbilimci.
Türk dillerinin sınıflandırılması konusundaki görüşleri Türkoloji dünyasında ilgi uyandırmıştır. İlk ve ortaöğrenimini Rusya’da tamamladı. 1922’de yükseköğrenim için Berlin’e gitti. Berlin Üniversitesi Felsefe Fakültesinde ünlü Alman Türkologu W. Bang’ın öğrencisi oldu. 1927’de doktorasını tamamladıktan sonra aynı kentteki Doğu Dilleri Okulu’nda Kuzey Türkçesi okutınanı olarak çalışmaya başladı. 1931’de doçentliğe yükseldi. 1933’te Maarif Vekâleti tarafından Türkiye’ye çağrılarak, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Kürsüsü’ne profesör olarak atandı. 1943-50 arasında Türkiyat Enstitüsü’nün müdürlüğünü yaptı. 1958’de ordinaryüs profesör oldu.
Başlıca yapıtları şunlardır: Zur Heilkune der Uıguren (1930-32; Uygurlarda Hekimlik Üzerine, 2 fasikül), Die Leğende von Oghuz Qaghan (1932; Oğuz Kağan Destanı, W. Bang ile, 1936), Türkische Turfan-Texte (Turfan Metinleri, W. Bang, A. Von Gabain ile, 1934), Vekayi, Baburun Hatıratı (1943-46, 2 cilt), Kutat Kubilig (çeviriyazı metin 1947, çeviri 1959, dizin 1979), Atabetul-Hakayık (çeviriyazı metin 1951), Eski Türk Şiiri (1965), Babürname (çeviri, 3 cilt, 1970). Ayrıca Türkiyat Mecmuası, Türk Dili, İslam Ansiklopedisi gibi yayınlarda yazı ve makaleleri çıkmıştır.
Kaynak: Ana Britannica