Lipidlerin Sindirimi

Normal mide-bağırsak aktivitesi için

• Sindirim enzimleri
  

1. Lingual lipaz
2. Gastrik lipaz
3. Pankreatik lipaz
4. Fosfolipaz A2
5. Kolesterol esteraz

• Pankreas sıvısı
• Safra tuzları
• Elektrolitler ve
• Bazı polipeptidler gereklidir.

Lipidler Lipaz denen hidrolitik enzimlerle parçalanır ve emilime hazırlanır.
Lingual lipaz

• mide lipazı gibi
• trigliseridleri 1,3 pozisyonda koparır

Mide lipazı

• trigliseridlerden 1,3 pozisyonda yağ asitlerini koparır
  
• ürün: monogliserid ve yağ asitleri

Pankreas sıvısı

• bikarbonat; içeriğin pH sını 7 civarında tutar
• hidrolitik enzimler rol oynar

Safra

• safra asitleri, fosfolipidler, ve kolesterol
• karaciğerden salınır, safra kesesinde birikir
• safra asitleri sindirim için lipidleri çözünebilir kılar
• safra kolesterol kökenlidir, kolesterol uzaklaştırır

Diyetteki lipidlerin sindirimi
(Deterjanlarla emülsifikasyon)

Safra asitleri: karaciğerde sentezlenir, safra kesesine geçer, ince bağırsaklara salgılanır, geri emilir, karaciğer tarafından yeniden alınır.

• Re-absorbsiyondan kurtulan fraksiyon kolesterol ekskresyonu için tek yoldur.
• Karaciğer hastalığı ile ilgili olarak safra asidi üretimi bozulmuşsa, yağların büyük kısmı dışkı ile atılır (steatorrhea)

İnce bağırsak (hidroliz)

Pankreas lipazı; diyet lipidleri pankreatik lipazlarca parçalanır. Enzim;

• trigliseridlerin yağ asitlerini 1,3 pozizyonda koparır
• optimum pH 8
• safra asitleriyle inhibe edilir

Ko-lipaz

• bir lipaz değildir
• pankreas lipazının fonksiyonu için gerekli değildir.
• pankreas lipazını misel üzerinde stabil kılar

Safra tuzu bağımlı lipaz

Emilim ve kullanım

• Monogliseridler
• Serbest Yağ Asitleri
• Karaciğer

Kullanılır

• Fosfolipid Sentezi
• VLDL ve LDL Sentezi
• Kolesterol sentezi
• Safra asitleri sentezi

Yağ metabolizmasının Karaciğer geçidi

Beta oksidasyon yağ asitlerini iki karbonlu Asetil KoA lara koparır ve ATP sentezlenir, ya da keton cisimleri ve kolesterol sentezinde kullanır.

Lipid Yıkımlanması (Lipoliz)

• Lipoliz
• Esterleşmemiş (serbest) yağ asitlerinin taşınması
• Yağ asidinin yakalanması, alınması ve oksidasyonu

Lipoliz hormona! kontrol altındadır

• Yağ dokudan çıkan yağ asitlerinin % ‘ü plazmada albumine bağlı olarak (lipalbumin) taşınır.
• Bir molekül albumin 7 yağ asidini sıkı, 20’den fazlasını ise zayıf bağlarla taşır.
• Yağ dokuda serbest kalan gliserol bir daha kullanılamaz ve dokuyu terk ederek kana geçer ve karaciğere taşınır.
• Karaciğerde yeniden esterleştirilip trigliserid halinde VLDL yapısına katılır. Veya glikoz sentezine (glikoneogenez) katılır.

Yağ asidi alımı

• plazma serbest (albumin-bağlı) yağ asidi düzeyleri lipoliz hızına bağlı olarak önemli derecede değişir.
• alım: serbest difüzyonla plazma membranı geçilir
• alım hızı plazma derişimi ile orantılıdır.

Yağ asidi kullanımı talep ile düzenlenir, yakıt ekonomisi sağlanır

• FAD ve NAD b-oksidasyon için gereklidir
• Bu faktörler hücrelerde sınırlıdır
• elektron transport zincir, ADP var oldukça, genellikle oksitleyici kofaktörleri üretir

Karaciğer kaynaklı VLDL’ler

• Yağ asidi karaciğer enerjisinin üstünde ise TG’lere çevrilmesi ve VLDL’lerde yoğunlaşması gerekir ve dolaşıma verilir
• dokular lipoprotein lipaz ile onları kullanıma hazırlarlar
• VLDL beslenme ve açlık durumunda