Vit K (Fillokinon)

(2-metil,1-4-naftokinon)

Fonksiyonlar

• Kanın pıhtılaşması
• Kemik oluşumu

Vit K-Onemi

• Karaciğerde protrombin ve diğer bir çok kan pıhtılaşma faktörlerinin yapımında gereklidir.
• İsmini koagülasyondan alır
• Antihemorajik vitamindir.
• Kimyasal olarak yapısı kinondur,
• Elektron transferinde görev alır,

Vit K-Yetersizlik belirtileri

• Kanın pıhtılaşma süresi uzar,
• Kanamalı hastalıklar meydana gelir.
• Kuşlar bu vitamine oldukça duyarlıdır

Pıhtılaşma faktörlerinin:

• Aktive plateletler
• Endotel hücreleri gibi fosfolipid yüzeylere kalsiyum bağımlı etkileşimini güçlendirir.

Pıhtılaşma kaskadının katalizine yardım eder.

K vitamini eksikliği

• K vitamini eksikliğine bağlı kanama her yaşta olabilir.
• Bebeklerde daha yaygındır.
• Yenidoğan döneminde K vitaminine bağımlı pıhtılaşma faktörleri ve protein C ve protein S fizyolojik olarak daha düşük düzeylerdedir (normal yetişkin düzeyinin yaklaşık yarısı).
• Yaklaşık 3. günde en düşük düzeylere inerler.
• Protein C dışındaki faktörler yaklaşık 6 ayda erişkin düzeyine ulaşır.

Yenidoğan döneminde K vitaminine bağımlı faktörler neden düşük düzeydedir?

• K vitamininin plasentadan geçişi yetersiz.
• Doğumda K vitamini deposu az.
• Anne sütünde K vitamini düzeyi düşük (anne sütündeki K vitamini miktarı 1.5 pg/dl, inek sütündeki miktarı yaklaşık 6 pg/dl düzeyinde).
• Yetersiz anne sütü alımı.
• Yenidoğan bebekte bağırsakta bakteriyel K vitamini sentezi az / yok (steril bağırsak).
• Yenidoğan döneminde günlük K vitamini ihtiyacı 1-5 yg/kg.
• Hepatosit immatüritesi nedeniyle Vitamin K redüktaz aktivitesinde eksiklik (pıhtılaşma faktörlerinde yetersiz Y -karboksilasyon)
• Doğumda K vitamini profilaksisi alan ve rölatif K vitamini eksikliği düzeltilen bebeklerde bile VK bağımlı faktörlerin düzeyi yetişkin düzeyinden önemli derecede daha düşük

K vitamini eksikliği için risk altında olan çocuklar

• Prematür bebekler
• Anne sütüyle beslenen yenidoğanlar
• Besinlerle yeterli K vitamini alamayan kronik olarak hasta çocuklar
• K vitamini emilimini bozan hastalığı olan çocuklar:

- Kolestatik karaciğer hastalığı,
- Kistik fibrozis,
- Biliyer atrezi,
- Celiak hastalığı,
- İshal,
- Alfa -1- antitripsin eksikliği

• Geniş spektrumlu antibiyotik kullanırken iyi beslenemeyen çocuklar
• Tedavi amacıyla kullanılan ilaçlar (fenitoin, warfarin).
• Annenin kullandığı ilaçlar:

- Oral antikoagulanlar,
- Antitüberküloz ilaçlar,
- Antiepileptikler: fenitoin, fenobarbital, valproat, karbamezapin.

• Kaza ile warfarin etkisi olan maddelerin alınması

Kök hücre transplantasyonu yapılan hastalarda ve onkoloji hastalarında K vitamini eksikliği sıklığı fazladır

• İlaç antagonizmi
• Karaciğer fonksiyon bozukluğu
• Yağ emilim bozukluğu
• İştahsızlık
• Yetersiz alım
• Bunların kombinasyonları