Hakemler

Maçı yönetmede ve oyun kurallarını uygulamada tam yetkili olarak atanmış kişidir. Futbol dört hakemin yönetiminde ve gözetiminde oynanır. Oyunu orta hakem yönetir ve verdiği kararları kesin olarak uygular. Taç çizgisi üzerinde her yarı saha için bir yardımcı hakem olmak üzere toplam iki yardımcı hakem vardır. Bunlar çapraz olarak yer alırlar. Yardımcı hakemler topun oyun alanının dışına çıkışını, ofsaytları işaret etmenin yanı sıra , elle oynamalarda, golü belirlemede, oyuncu değişikliklerinde orta hakeme yardımcı olurlar. Oyun alanının yarısından sorumlu olan yardımcı hakemler, orta hakemi ellerindeki küçük bayraklarla uyarırlar. Dördüncü hakem oyunu gözler, oyuncu giriş çıkışlarını kontrol eder ve herhangi bir sakatlık durumunda orta hekemin yerini alır.

Orta Hakemin Yetkileri ve Görevleri

• oyun kurallarını uygular,
• oyunu, yardımcı hakemler ve varsa dördüncü hakem ile işbirliği içinde yönetir,
• kullanılan her topun Kural 2'de belirtilen özelliklere uygun olup olmadığını kontrol eder.
• oyuncuların giysilerinin 4’üncü kuralda belirtilen özelliklere uygunluğuna karar verir,
• oyunun süresini belirler ve oyun ile ilgili kayıtlarını tutar,
• kuralların herhangi bir şekilde ihlalinde veya diğer bir sebepten gerekli görürse, oyunu durdurur, geçici olarak erteler veya tatil eder,
• herhangi bir harici müdahele halinde, oyunu durdurur, geçici olarak erteler veya tatil eder,
• bir oyuncunun ciddi sakatlandığı kanısına varırsa oyunu durdurur ve o oyuncunun oyun alanından çıkarılmasına sağlar,
• bir oyuncunun hafıf sakatlandığı kanısına varırsa oyunu top oyundışı oluncaya kadar devam ettiıir,
• kanayan yarası olan bir oyuncunun oyun alanından çıkarılmasını sağlar. Bu oyuncu ancak hakemin kanamanın durduğuna kanaat getirmesi halinde hakemin işareti ile oyun alanına dönebilir.
• oyunu durdurmakla, ihlali yapan takıma bir avantaj sağlayacağı hallerde oyunu devam ettirir. Düşündüğü avantajın oluşmaması halinde yapılan ihlali cezalandırır.
• bir oyuncunun aynı anda birden fazla ihlal yaptığı durumlarda daha ağır olan ihlali cezalandırır.
• ihtar veya ihraç gerektiren bir ihlali yapan oyuncuyu gerekli şekilde cezalandırır. Gerekeni o anda yapmazsa, topun oyundışı olduğu ilk anda yapmalıdır.
• sorumlu bir şekilde hareket etmeyen takım yetkililerini cezalandırır ve gerekirse oyun alanından ve çevresinden uzaklaştırır,
• kendisinin göremediği olaylarda, yardımcı hakemlerin verdiği bilgiye göre hareket eder,
• yetkili olmayan kişileıin oyun alanına girmemesini sağlar,

durmuş olan oyunu tekrar başlatır,

• oyunculara ve/veya takım yetkililerine ve maç öncesinde, maç sırasında ve maç sonrasında meydana gelen olaylara karşın alınan disiplin tedbirleri hakkında bilgi içeren maç raporunu ilgili kurumlara verir.

Hakemin oyun ile ilgili kararları nihaidir. Hakem verdiği bir kararı, ancak doğru olmadığını anladığı durumlarda veya gerekli görürse, yardımcı hakemin verdiği bilgiye göre, oyunu tekrar başlatmadan önce değiştirebilir.

Yardımcı Hakemlerin Yetkileri ve Görevleri

Karar yetkisi hakemde olmak üzere, aşağıdaki durumları işaret etmek için iki yardımcı hakem atanır:

• topun ne zaman tamamıyla oyun alanından çıktığını,
• hangi takımın köşe vuruşu, kale vuruşu veya taç atışı yapacağını,
• bir oyuncunun pozisyonu dolayası ile ne zaman ofsayt olarak cezalandarılacağını,
• oyuncu değişikliği istendiğini,
• hakemin göremediği fena hareketleri ve diğer olayları
• pozisyona hakemden daha yakın olduklarında meydana gelen ihlalleri (bu, bazı özel durumlarda, ceza alanı içinde meydana gelen ihlalleri de kapsar)
• penaltı vuruşlarında kalecinin topa vurulmadan önce ileri hareket ettiğini ve topun gol çizgisini geçtiğini orta hakeme bildirirler.

Ayrıca yardımcı hakemler, hakemin maçı oyun kurallarına göre yönetmesine yardımcı olurlar. Bazı durumlarda 9,15 m. mesafenin kontrolü için oyun alanına girebilirler. Bir yardımcı hakemin gereksiz müdahale veya yakışıksız hareketleri olduğunda, hakem onun görevine son verecek ve durumu yetkili konumlara rapor edecektir.

İşte Futbolun 17. yüzyıldan Günümüze Kadar Olan Aşamaları ve Geçmişten Bu Yana Alınan Futbol Kuralları;

1841 – Futbol topunun tam olarak bir küre biçiminde kabul edilmesi
1848 – “Cambridge Kuralları” adı altında futbol kuralları toplanmış ve bu kurallarla Cambridge’de ögrenciler arasında ilk futbol maçı oynanmıştır.
1855 – Bir İngiliz takımı ilk kez yurt dışına çıkarak futbol oynadı. Böylece Almanya’da futbolun temelini atıldı.
1857 – İngiltere’de ilk futbol kulübü Sheffield Club‘in kuruldu.
1863 – İngiltere’de bir Futbol Federasyonu kuruldu
1870 – Portekiz’de ikamet eden İngilizlerin bu ülkede futbolu yaymaya başladılar.
1871 – “Kral Kupası” veya “İngiltere Federasyon Kupası” adı altında bir futbol organizayonu kurulmuştur.
1893 – FA Kupası ilk Final maçı; Wolves 1 : 0 Everton
1872 – İngiltere-iskoçya maçı ilk milli maç olarak tarihe geçti.
1875 – Kalelere üst direk konuldu ve topa kafayla vurulmasına izin verildi.
1876 – Korner (Köşe Vuruşu) kuralının kabul edildi.
1879 – Glasgow’dan Darwen’e para teklifiyle futbolcu getirilerek profesyonellik yolu açıldı.
1882 – Futbol kurallarında değişiklik yapmak için yetkili bir kurum olarak “International Board” kuruldu.
1885 – Profesyonellik İngiltere’de resmen kabul edildi.
1886 – Ofsayt kuralı kabul edildi.
1889 – Danimarka ve Hollanda‘da futbol federasyonları kuruldu.
1890 – Futbol maçlarında tam yetki hakemlere verildi.
1891 – Penaltı kabul edildi.
1893 – Amerika’da ilk futbol federasyonu Arjantin’de kuruldu.
1895 – İngiltere’de bayanların ilk futbol maçını oynandı.
1899 – Sürenin 90 dakika, ölçülerin 118.4 x 91.4 olarak belirlendi.
1901 – Sheffield United – Tottenham Hotspur federasyon kupası finalini 110.802 kişinin izledi.
1902 – İngiltere dışında oynanan ilk milli maçta Avusturya Macaristan’ı 5-0 yendi.
1903 – Averaj kabul edildi.
1904 – Belçika, Fransa, Danimarka, Hollanda, İspanya, İsveç, İsviçre FIFA‘yı kurdu.
1906 – Kıtalar arası ilk milli maçta Güney Afrika Brezilya’yı Brezilya’da 5-0 yendi.
1907 – Kendi sahasında bulunan bir futbolcunun ofsayt sayılmaması kabul edildi.
1908 – Londra Olimpiyat Oyunları’nda futbol ilk kez olimpiyat oyunlarında yer aldı.

Getirilen Yenilikler

• 1871 yılında kalecinin topu elle tutması kuralı getirilmiştir.
• 1873 yılında korner atışları kullanılmaya başlanmıştır.
• 1875 yılında topa kafa ile vurma serbestliği getirilmiştir.
• 1888 yılında İngiliz Profesyonel Futbol Ligi başlamıştır.

Futbolun artık profesyonel bir lige kavuşması, bu oyunun Avrupa’ya hızla yayılmasına yol açmıştır. Futbolda Uluslar arası anlamda oynanan müsabakaların artışı, 1904 yılında FİFA’nın kurulmasıyla neden olmuştur. Dünyada oldukça sevilen Dünya Kupası, ilk olarak FİFA tarafından Uruguay’da 1930 tarihinde uygulanmıştır.
Kitleleri peşinden koşturma özelliği olan futbol, dünyada oldukça fazla sevilmekte ve oynanmakta. Ortaya çıkış tarihi ve yeri tam olarak bilinmese de, bulgular bizi MÖ’ye götürmekte ve profesyonel anlamda da İngiltere’ye çıkarmaktadır.