Halter Nedir?
Halter, iki tarafında ağırlıklar olan bir demir parçasının havaya kaldırılmasıyla yapılan spor dalıdır.
Halter sporu müsabakaları koparma ve silkme olarak iki hareketten oluşur. Koparma’da sporcu halteri tek seferde kaldırır, hakem işaretine kadar başının üstünde dirseklerini kırmadan tutar. Silkme’de ise omuzları üzerinde ağırlığı kısa süre tartar ve daha sonra yukarı kaldırır.
lkel bir spor faaliyeti olan halter, ağırlık kaldırarak, kişisel güç ve dayanıklılığı ölçmek için milattan öncesine kadar dayanan bir spor dalıdır. Özellikle eski çağlarda erkek çocuklarına kendilerini ispatlayabilmeleri adına yapılan spor türüdür.
Araştırmalara göre milattan önce halter, şimdiki gibi değil de, daha çok ağır kaya ve taş kütlelerinin kaldırılarak yapılan bir spor dalı olduğu görülmektedir. Milattan önce ağır bir taş kütlesini bir yerden bir yere taşımak şeklinde yapılan spor, milattan sonra belli değişiklikler yapılarak önce Orta Avrupa da yapılan bir spor olarak başlansa da zamanla göçler ile Mısır, Japonya daha sonra da Türkiye ye gelmiştir.
Türkiye de çok eski dönemlerden beri yapılan halter sporu, şimdi ki gibi modern anlamda yapılması 1900’lü yıllara denk gelmektedir. Türkiye de daha önceleri ilkel şekli ile yapıldığı da bilinmektedir. Tarihte bu ilkel şekli ile halter sporunu yapan bir çok Osmanlı Padişahı bulunmaktadır. 1900’lü yıllarda modern anlamda yapılmaya başlanılan halter sporunun Milletler arası halter olimpiyatlarına katılma tarihi ise 1924 yılında gerçekleşmiştir. 1960 yılında da ülkemizde kurulan Halter Federasyonu ile bu spor dalı yaygın bir şekilde yapılan spor dalı halini almıştır. Daha sonra 1988 yılında da Naim Süleymanoğlu’nun halter sporunda olimpiyat şampiyonu olması da bu sor dalının ününe ün katmıştır.
Tarihçesi:
4. Murat’ın sabahları gürz kaldırma çalışmaları yapması örneğinin gösterdiği gibi Osmanlılar döneminde de bilinen ağırlık kaldırma sporu Türkiye’ye bugünkü biçimiyle 1890’larda girdi. Önceleri aletli jimnastiğin bir kolu sayılan bu spor kısa sürede benimsendi. Türkiye’nin katıldığı ilk Uluslararası yarışma 1924’te Paris’te yapılan Olimpiyatlardı. 19592da Akdeniz Oyunlarında kazanılan altın madalya ilk önemli derecedir. Daha sonra Akdeniz Oyunları ve Balkan Halter Şampiyonalarında da önemli dereceler elde edildi.
1986’da Türkiye’ye sığınan Naim Süleymanoğlu’nun 1987’de Antalya’da kırdığı ama tescil edilemeyen derecesi, Türkiye adına kırılan ilk Dünya rekorudur. Süleymanoğlu bu başarısını 1988 Seul Olimpiyatlarında da sürdürdü ve ard arda alt altı dünya rekoru kırarak bu dalda 3 altın madalya kazandı.
Uluslararası karşılaşmalar 1920’de kurulan Ulusal Halter Federasyonu tarafından düzenlenir. Türkiye Halter Federasyonu 1956’da kurulmuştur.
Halter Sporunun Kuralları
1- Halter 4 metreye 4 metre olan 10 cm yüksekliğe sahip olan bir stant üzerinde yapılır.
2- Amaç metal çubuğun iki ucuna takılan ağırlıkları belli hareketlere bağlı kalarak yukarı kaldırmak.
3- Koparma, Silkme ve Pres olarak üç hareketi vardır.
4- Koparmada sporcu seçtiği ağırlığı tek hareketle baş üzerine çıkarma zorunluluğu bulunmaktadır.
5- Silkme hareketi iki aşamadan oluşur. İlk aşamada halter, göğüs üzerine kadar çıkarılır. İkinci aşamada ise başa çıkarılır.
6- Presleme bacaklardan bir destek almadan hareketsiz bir şekilde, ilk olarak halter göğse kadar kaldırılır, ikinci aşamada halter baş üzerine çıkarılır.
7- Halterde beden ağırlığına göre gruplandırma yapılır. Her grupta yaptıkları üç deneme sonucu en büyük ağırlığı kaldıran birinci olur.
8- Halter kaldırdıktan sonra belli bir müddet beklenir ve sonra halter yere bırakılır.
9- Halter olayını üç hakem izler. Kırmızı beyaz iki lamba bulunur. Kırmızı geçersiz bir kaldırış, beyaz ise geçerli bir kaldırışı temsil eder.
10- Haltere takılan her ağırlık ayrı bir renge sahiptir : Kırmızı 25 kg , Mavi 20 kg , Sarı 15 kg , Yeşil 10kg , Beyaz 5 kg ve Krom 1.25 kg’dır.
Halterde İki Olimpiyat Dalı
İKİ KOLLA KOPARMA:
Bar, yatay olarak haltercinin ayaklan önünde yere konur. Halterci, barı el ayaları yere bakar durumdayken kavrar ve bir hamlede yerden kopartarak, kollarının yetişebildiği kadar başının üstünde yukarı kaldırır. Hareketi yaparken, bacaklar çömelme ya da makaslama durumunda olabilir. Ancak hareket hiç duraklamadan, kesintisiz yapılmalıdır. Bar bu biçimde kaldırıldıktan soma, bacaklar ve kollar gergin bir durumda, hakemin “barı yere indir” işareti beklenir. Hakem bu işareti, halterci tam hareketsiz duruma gelince verir.
İKİ KOLLA OMUZLAMA VE SİLKME:
İki bölümden oluşur: omuzlama; silkme. Omuzlama’da bar, yatay olarak haltercinin ayakları önüne konur. El ayaları yere bakar durumdayken bar kavranır ve bir hamlede omuz düzeyine kaldırılır. Hareket sırasında bacaklar, çömelme ya da makaslama durumunda olabilir. Bar omuz düzeyinde son duruma gelmeden göğüse değmemelidir. Soma, bar köprücük kemikleri ya da göğüs üstünde (ya da kollar omuzlara doğru bükük olarak), ellerin üstüne oturtulur. Ayaklar bir çizgiye getirilir, bacaklar diktir. Silkme ancak bundan soma yapılabilir.
Silkme’ de bacaklar hafif bükülerek kollarla birlikte gerilir ve bar kolların yetişebildiği kadar yukarı kaldırılır. Ayaklar yeniden aynı çizgiye getirilerek hakemin “yere indir” işareti beklenir.
Yarışmalarda kazanan kişi, söz konusu iki dalda en yüksek toplam ağırlığa ulaşandır. Her yarışmacının üç deneme hakkı vardır. Eşitlik durumunda, kilosu en küçük yarışmacı ön sırada yer alır. Yarışma, kenarları 4 m olan kare biçiminde tahta bir pist üstünde yapılır.
Halter yalnızca bir güç sporu olmadığı gibi, bu sporda gerekli tek şey de kol gücü değildir. Bacakların sağlamlık ve esnekliği, sporcuya bütün gücünü kullanma olanağı sağlayan temeli oluşturur. Bu sporu yapanlarda karın kaslarındaki aşırı gelişme, sporcunun barı kopardığı zaman geriye devrilmemesini sağlar.
Puanlama :
Halterde atletler silkmede ve de koparmada her ikisinden ayrı ayrı üçer puan alırlar. Toplam puanda en fazla puanı alan altın madalyayı kazanır. Silkmede hiç puan alamayan bir atlet koparmaya devam edebilir ; ancak bir final şansı yoktur. Eğer iki atlet de aynı puanı alırsa ağırlıkça daha hafif olan kazanır ; ancak ağırlıkları da aynıysa final ağırlığını ilk kaldıran kazanmış sayılır.Atletler ağırlıklarına göre farklı guruplara koyulurlar ve en hafiften en ağıra doğru atletler halterleri kaldırmaya gelir. Eğer sporcu ağırlığı artırmak isterse bu minimum 2.5 kiloluk bir artış olabilir ; ancak bir dünya rekoru kırılmak üzereyse bu yarım kiloya kadar düşebilir. Atletler podyuma çıkmadan 20 – 30 dakika önce kaldıracakları ağırlıkları ısınma odasında denerler. Atlet podyuma çıktığında hazırlık için bir dakikası vardır. Bu sırada ilk önce ellerine tebeşir sürer. Eğer atlet art arda kaldırışlar yapacaksa bunların her birinden sonra iki dakika ara verebilir.
Hakemler :
Halter kaldırılırken olayı üç hakem izler . Baş hakem platformun önünde diğeri de öbür tarafta durur. İki hakemde de kırmızı ve beyaz olmak üzere iki lambayı kontrol eder. Kırmızı geçersiz bir kaldırışı , beyaz ise başarılı bir kaldırışı temsil eder. Dört kişi ve bir başkandan oluşan jüri de hakemlerin kararını inceler ve gerekirse hakemin kararını bozar.
Kategoriler Nelerdir?
Halterde;
- -minik erkekler (40, 47, 54, 62, 62+),
- -minik bayanlar (35, 40, 45, 45+),
- -yıldız erkekler (50, 56, 62, 69, 77, 85, 94, 94+),
- -yıldız bayanlar (44, 48, 53, 58, 63, 69, 69+),
- -genç erkekler (56, 62, 69, 77, 85, 94, 105, 105+),
- -genç bayanlar (48, 53, 58, 63, 69, 75, 75+),
- -büyük erkekler (56, 62, 69, 77, 85, 94, 105, 105+),
- -büyük bayanlar ve mastırlar (56, 62, 69, 77, 85, 94, 105, 105+) kategorileri bulunur.
Başarılı Ülkeler...
Halterde ön plana çıkan ülkeler genellikle Avrupa ve Asya kıtasında yer alır. Avrupa’da Türkiye, Rusya, Ukrayna, Belarus, Moldova, Romanya, Ermenistan, Yunanistan, Bulgaristan, Polonya; Asya’da ise Çin, Kazakistan, Tayland, İran, Güney Kore ve Kuzey Kore önemli başarılara imza atan ülkelerdir.
Ülkemizdeki Başarılı Halterciler Kimlerdir?
Erkekler:
- Naim Süleymanoğlu (3 Altın Madalya),
- Halil Mutlu (3 Altın Madalya)
- Taner Sağır (1 Altın Madalya)
- Sedat Artuç (1 Bronz Madalya)
Bayanlar:
Nurcan Taylan (1 Altın Madalya)
Sibel Özkan (1 Gümüş Madalya)
Reyhan Arabacıoğlu (1 Bronz Madalya)
MsXLabs.org
-derlemedir.
Son düzenleyen _Yağmur_; 16 Haziran 2016 01:06
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
