Frizbi nedir?

Frizbi, genellikle plastikten yapılan ve çapı yaklaşık 20-25 cm olan disk. 13 Ocak 1957'de Wham-O tarafından ilk kez üretilmeye başlanan frizbiyi her yaştan insanın yanında köpekler gibi hayvanlar da oyun amaçlı kullanmaktadır.

Amerika oyunlarından birisidir ilk olarak pastaların fırlatılmasından esinlenerek spor olarak başladı. Üniversite öğrencilerinin başlattığı oyun olup 7 kişilik takımlara ayrılmaktadır. Frizbi sporunun gerçek adı ise Ultimate Frisbee.

Eğlenceli ve size keyifli zaman geçirtecek oyunlardan olmaktadır. Başarılı olmak için hızlı, dayanıklı, çevik ve atik olmalısınız.

Frizbi Tarihçesi

1870'li yıllarda kurulmuş ve evlere teneke kutularda kek ve bisküvi servisi yapan bir firmaya aitti. Firmanın kurucusu William Russell Freesbee'nin resmi, kutu kapaklarını süslemekteydi ve öğrenciler onun adını oyuna vermişlerdi. Knerr, 1959 yılında Freesbee adını tescil ettirdi. Bundan sonra oyunun adı böyle anılmaya başlanmıştır. Bu sözcük, 1980'lerde "frizbi" olarak Türkçeyede girdi. Önceleri çocukların severek oynadığı bir oyuncak olan frizbi, sonraları büyüklerin de pikniklerde ve sahillerde oynadığı bir oyun oldu. Frizbiler yalnızca oyuncak olarak olarak kullanılmadı. 1960'lı yıllarda ABD Deniz KuvvetleriAmerika Birleşik Devletleri Donanması ABD Silahlı Kuvvetleri'nin deniz koludur. Yedi Amerika Birleşik Devletleri düzenli servisi'nden(en:Uniformed services of the United States) birisidir.

Havada süzülerek ilerleyen işaret fişekleri tasarlamaya karar vermişti. Bunun için frizbiler model alındı. Yaklaşık 400.000 dolar harcanan bir proje başlatıldı. Frizbilerin uçuşu rüzgar tünellerinde incelendi. Frizbiler, gelişmiş kameralar tarafından kaydedildi ve etkili frizbiler tasarlandı. Bu frizbiler, gece karanlığında aydınlatma fişeği olarak da kullanıldı.

Frizbi Nasıl Oynanır?

Frizbi en az iki kişiyle karşılıklı oynanır. Oyunculardan biri diğerine frizbiyi fırlatır. Diğeri frizbiyi yere düşürmeden yakalamaya çalışır. Frizbiyle takım halinde oynanan oyunlar da var. Bunların en yaygın olanlarından biri, futbol sahasından biraz daha küçük bir sahada yedişer kişilik iki takım halinde oynanır. Sahanın iki ucunda birer sayı alanı bulunur. Her takım kendi sayı alanını korumaya çalışır. Sayı kazanmak için bir takımın frizbiyi karşı takımın sayı alanında yakalaması gerekir.

Oyunculardan biri frizbiyi on saniyeden fazla elinde tutarsa ya da oyun alanının dışına çıkarırsa frizbi karşı takıma geçer. Frizbiyi yakalayan oyuncu hiç yer değiştirmeden takım arkadaşlarından birine frizbiyi atmak zorundadır. Bu sırada frizbi yere düşerse ya da rakip oyunculardan biri elinde frizbi bulunan oyuncuya dokunursa frizbi karşı takıma geçer.

FRİZBİ OYUN ÇEŞİTLERİ

Profesyonel düzeyde batılı ülkelerde yaygınca düzenlenen frizbi turnuvaları, belirli kurallar ve sınırları saptanmış sahalarda yapılır. Frizbi oyun çeşitleri arasında accuracy, disc golf, discathon, distance, double disc court, freestyle, special events, guts ve ultimate yer almaktadır. Freestyle (serbest stil), ultimate (en İyi), disc golf (frizbi golfü) ve guts (cesaret oyunu) en çok bilinen stiller arasındadır.

Serbest Stil (Freestyle): 160 gr. ağırlığındaki disk ile oynanır. En yaratıcı hareketlerin yapıldığı stildir. Serbest stil yarışmaları müzik eşliğinde bir oyuncuyla yapıldığı gibi takım hâlinde de yapılır. Tek kişilik oyunda, sporcu estetik hareketler ile jüriyi (izleyicileri) etkilemeye çalışır.

iki veya üç kişiden kurulan ve sıralı atışlardan oluşan takım oyunlarında kazanan takımı belirleyen faktörler; zorluk, manevra ve kıvraklıktır.

En İyi (Ultimate): Ultimate hızlı ve hareketli takım frizbisidir. 1980’li yıllardan bu yana diğer frizbi sporlarıyla birlikte turnuvaları düzenlenmektedir. izleyenlere heyecanlı dakikalar yaşatan ultimate diğer stillerden daha yüksek enerji ve hız ister. 175 gr. ağırlığındaki disk ile yapılan ultimate oyununda takımlar yedi oyuncudan oluşur. Basketbol, futbol ve rugby oyunlarından alınan çeşitli kurallar çerçevesinde düzenlenen ultimate, toplam 100 metrelik bir alanda yapılır.

Dikdörtgen şeklindeki oyun alanı 64 metre boyunda 37 metre enindedir. Her iki uçta ayrıca 18’er metrelik uzunlukta puan alanları bulunur. Diski oyuncudan oyuncuya aktararak rakibin puan bölgesine taşımayı amaçlayan oyun 24’er dakikalık iki devre hâlinde oynanır. Diski hatasız yakalayan oyuncunun takımı, diski kazanmış olur. Disk yürüyerek, koşarak ya da adım atarak taşınamaz, mutlaka havadan paslaşarak aktarılmalıdır. Oyuncu diski yakalarken alan dışına çıkarsa ya da elinden düşürürse veya kimseye değmeden yere düşerse diski oynama sırası rakip takıma geçer. Puan kazanmak için diski oyuncudan oyuncuya havadan paslaşarak geçiren takım, rakibin puan bölgesine ulaşmalıdır.

Frizbi Golfü (Frisbee Disc Golf): Frizbi golfü, golf topu yerine frizbi diski ile oynanır. Ağaçlar arasından, çalılıklardan ve suların üzerinden atış yapılarak başlangıç noktasından bitiş direğine ulaşılmaya çalışılır. Bitiş direği bir ağaç ya da benzeri doğal bir hedef olabilir. Yarışmalarda, tepesine zincirle bir metal sepet asılı 1,5 m yükseklikte bir dirsek olması gerekmektedir. Sopa ile frizbi fırlatılırken yarışmacı gerilebilir. Ancak disk elden çıkarken bir ayağın, diski daha önceki atışta düşmüş olduğu noktaya basması şarttır. Yarışma alanı dışına çıkan, iki m’den daha yüksek bir yere takılan ya da konan disk, penaltı atışı ile yeniden oyun alanına sokulabilir. Değerlendirmede diskin her atılışına ve her ceza atışına 1 puan verilir.

Cesaret (Guts): Bu stil diğer frizbi çeşitleri içerisinde en zor ve zah-metiisidir. İki oyuncu birbirinden 14 metre uzaklıkta durur. Diski elinde bulunduran oyuncu tüm gücüyle frizbiyi rakibine fırlatır, bu tür sert atışlara yıkıcı vuruş denir. Rakibinin frizbiyi yakalayamaması durumunda oyuncu puan kazanır. Aksi durumda rakip oyuncunun fırlatacağı frizbiyi iki eli ile tutmak zorunda kalır.

Oyunun Kuraları

• 7 kişilik 2 takım ile birlikte oynnaır.
• Sahanın büyüklüğü 37-100 metre çim alana ihtiyaç duyulur.
• Kullanılacak olan Frisbee’nin ağırlıkları 175 gram olmalı.
• Amerika’dan futbolunda olduğu gibi çizgiler bulunmaktadır sahanın ortasından oyun başlar.
• Çizgiyi geçerek frizbi atan oyuncu tarafından skor alanında yakalanması yüksek puan demektir.
• Frizbi ile 3 adım atabilirler. Arkadaşlarına pas vermeleri gerekmektedir.
• Frizbi karşı takım oyuncusu tarafından yakalanırsa
• Savunma oyuncularının görevi frizbiyi karşı takımdan almaktır.
• El ve kol hareketleri ile durdurabilirler.
• Oyun temassız olup temas edildiği zaman faul sayılmaktadır.

Türkiye’de frizbinin durumu nedir?

Berti: Türkiye’de frizbi çok yeni, gelişen ve gitgide büyüyen bir spor. Bu büyümede üniversite takımlarının katkısı en büyük diyebiliriz. Genellikle üniversite içinde başlayan oyuncular mezun olana kadar üniversite takımlarında devam edip daha sonra kulüp takımlarında oynamayı tercih ediyorlar. Bu sayede oyuncu sayısı hızla artıp yeni kulüp takımları kuruluyor. Her sene ortalama bir - iki takım kuruluyor. Bu arada Türkiye’deki takımlar aynı zamanda yurtdışı turnuvalarına katılıp kendilerini geliştirerek, orada kazandığı tecrübeleri de buraya getirerek spora büyük bir katkı sağlıyor.

Karşılıklı güven ve centilmenlik ruhu

Frizbinin en ilginç yanlarından biri ise, sahada oyun kurallarını uygulayan bir hakemin olmaması. “Spirit of the Game” düşüncesiyle tartışmalı pozisyonlarda, pozisyonun içindeki iki oyuncu anlaşıp karar veriyorlar. Oyun böylece karşılıklı güvene dayanıyor, sporcular arasındaki saygı ve sevgiyi artırıyor. Her turnuvanın sonunda, kimi otoriteler tarafından şampiyonluktan daha değerli görülen “Spirit of the Game” ödülü rakiplerin birbirini oylamasının ardından veriliyor. Hemen hemen her hafta sonu maç yapılan sporda boş bir hafta bile geçmiyor. Frizbinin onlar için tutku olduğunu belirten Boğaziçi Fat Cats takımı oyuncuları, bu sporla tanıştıktan sonra bırakmanın çok zor olduğunu belirtiyorlar.