Arama

Böbrek Hastalıkları - Tek Mesaj #6

Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
27 Haziran 2016       Mesaj #6
Safi - avatarı
SMD MiSiM
Böbrekler ne işe yarar?
Böbreğin en önemli işlevi kanı süzmek, idrar oluşturmak ve vücudun çöplerini (artık ürünleri) temizlemektir. Böbrekte oluşan idrar, idrar yolları aracılığı ile mesaneye (idrar kesesi) taşınır. Mesanede biriken idrar belli bir miktara ulaşınca dışarı atılır.

Böbreğin idrar oluşturmak dışındaki diğer görevleri nelerdir?
1. Vücut sıvı dengesinin korunması
2. Vücut tuz dengesinin korunması
3. Çöplerin atılması: Üre, ürik asit, kreatinin gibi çöplerin vücuttan atılmasını sağlar.
4. Hormon (iç salgı) üretimine katkısı: Kan hücresi yapımı için gerekli olan eritropoietin (EPO) isimli hormonu en çok üreten organ böbrektir. Gıdalarla alınan veya güneş ışığı ile deride üretilen D vitamini, böbrek ve karaciğerde küçük bir işlemden geçerek aktif hale gelir.
5. Bazı hormonların yıkılması
6. Kan basıncının düzenlenmesi
7. İlaçların vücuttan atılması.
Gece idrar yapmak için uyanma böbrek, prostat veya idrar yolları hastalığının ilk bulgusu olabilir, ihmal edilmemelidir.

Böbrek hastalıklarında ne tür belirti ve bulgular olur?
Böbrek hastalıklarında idrar yapma ve böbreğin diğer görevlerinde bozulma ile ilgili belirti ve bulgular ortaya çıkar. Bu belirti ve bulgular hastalığın tipi ve derecesine göre değişir. En sık karşılaşılan belirti ve bulgular:
1. İdrar yapma ile ilgili: Sık idrara çıkma, gece idrar yapmak için uyanma, idrarda kan görme, idrarda renk değişikliği, idrar yaparken yanma, idrar miktarında azalma...
2. Kansızlık, halsizlik
3. Yüksek tansiyon
4. Boşluklarda ağrı
5. Bacaklarda, ellerde, göz kapakları etrafında şişme

Böbrek hastalıklarında laboratuvar incelemelerinde ne tür bozukluklar izlenebilir?
Böbrek hastalıklarında idrar ve kan incelemelerinde birçok bozukluklar ortaya çıkar. En sık karşılaşılan laboratuvar bozuklukları:
1. Basit idrar incelemesinde protein saptanması, kan ve iltihap hücrelerinin olması.
2. Kanda üre, kreatinin gibi çöplerin artması

Böbrek yetmezliği nedir?
Böbreğin başta süzme işlevi olmak üzere tüm görevlerinde aksama olmasıdır.
Böbreğin süzme işlevi azalınca üre, kreatinin gibi çöpler vücutta birikmeye başlar. Üre, kreatinin gibi çöplerin vücutta birikmeye başlaması ile uzun dönemde hastada daha önce olmayan yeni belirti ve bulgular ortaya çıkar; kalp, akciğer, sinir sistemi, kemikler, bağırsaklar, deri gibi birçok organ etkilenir ancak yakın ve sağlıklı bir hasta-hekim-hemşire işbirliği ve doğru tedavi ile bu etkilenmelerin çoğu önlenebilir veya kontrol altına alınarak hastaya önemli bir sorun çıkarmaz. 

Böbrek hastalığı ile böbrek yetmezliği arasında ne fark vardır?
Örneğin böbrek taşı veya böbrek iltihabı böbrek hastalığıdır. Her böbrek taşı veya böbrek iltihabı olan hastada böbrek yetmezliği olmaz. Böbrek yetmezliği, böbrek hastalığının ilerlemesi ile ortaya çıkar.
Böbrek yetmezliği olması için bir böbrek hastalığı mı olması gerekir? Doktorum böbrek yetmezliğim olduğunu söyledi ama hangi böbrek hastalığına bağlı olduğu konusunda bilgi vermedi.
Böbrek hastalığı olmadan böbrek yetmezliği olmaz ancak böbrek yetmezliğine yol açan böbrek hastalığının hangisi olduğu her zaman anlaşılamayabilir.

Neden?
Böbrek yetmezliği ilerledikçe böbrekler büzüşür ve küçülür. Böyle bir hastada böbrekten parça alıp (biyopsi) mikroskopta bakılsa bile böbrek hastalığının nedeni konusunda bilgi sahibi olunamaz yani böbrek hastalığı anlaşılamaz. Çünkü küçülmüş böbreklerde nedeni ne olursa olsun mikroskopik görüntü aynıdır. Bu nedenle erken tanı ve doğru tedavinin önemi büyüktür.

Böbrek yetmezliği tanısı nasıl konur?
Böbrek yetmezliği başta süzme işlevi olmak üzere böbreğin tüm görevlerinde geçici veya kalıcı aksama olmasıdır. Böbreğin süzme işlevi azalınca üre, kreatinin gibi atık maddeler vücutta birikmeye başlar. Kanda üre veya kreatinin düzeylerinin ölçülmesi ile böbrek yetmezliği tanısı konur.

Sık karşılaşılan böbrek hastalıkları nelerdir?
Şeker hastalığına bağlı böbrek yetmezliği: Toplumda giderek yaygınlaşan şeker hastalığı ülkemizde ve gelişmiş ülkelerde böbrek yetmezliğinin en sık nedenidir. Şeker hastalığının erken tanı ve doğru tedavisi ile şeker hastalığına bağlı böbrek yetmezliği önlenebilir.
Hipertansiyon: Hipertansiyon böbrek yetmezliğine neden olabileceği gibi böbrek hastalıkları da hipertansiyona yol açar. Bu nedenle hipertansiyonu olan her hasta böbrek hastalığı yönünden araştırılmalı ve gereken önlemler alınmalıdır. Bu önlemler sayesinde hipertansiyona bağlı böbrek sorunları büyük ölçüde engellenir.
Piyelonefrit: Böbreğin mikrobik iltihabi hastalığıdır. Diğer bir ismi üst idrar yolu infeksiyonudur.
Nefrit: Böbreğin mikrobik olmayan iltihabi hastalığıdır. Kesin tanısı için böbrekten parça alınmalıdır yani böbrek biyopsisi yapılmalıdır. Hastalığın tutulduğu bölgeye göre glomerülonefrit veya interstisiyel nefrit olarak ikiye ayrılır.
Taş hastalığı: Adından da anlaşılacağı gibi idrar yollarında taş olmasıdır. Günümüzde taş tedavisi oldukça gelişmiştir. Taşlar vücut dışından veya vücut içinden kırılabilir, kapalı (perkütan, laparoskopik) ameliyatla veya lazerle tedavi edilebilir.
Böbrek kistleri: Böbrekte içi sıvı dolu keseciklerin olmasıdır. Bu kistlerin bazıları zararsızdır. Ailesel geçiş gösteren bazı kistik hastalıklarda (örneğin polikistik böbrek hastalığı) böbrek 4-5 kilograma çıkabilir.
Böbrek tümörleri: Böbrekte bulunan iyi huylu veya kötü huylu urlardır. Nadiren böbrek yetmezliğine yol açarlar. 
Amiloidoz: Değişik nedenlere bağlı nişasta benzeri bir maddenin böbrekler dahil vücudun değişik organlarında birikmesi durumudur.
Böbrek atardamarında daralma: Böbreği besleyen atardamarda daralma-tı kanma olmasıdır, bunun sonucu hipertansiyon-böbrek
yetmezliği oluşur.
İdrar yollarında tıkanma: Böbrekte oluşan idrar üreter isimli idrar yolu ile mesaneye (idrar kesesi) taşınır ve orada birikir. Daha sonra üretra denilen idrar yolu ile vücuttan atılır. İdrar yollarında her seviyede (üreter, idrar kesesi, üretra) daralma, tıkanma böbreklerin görevini yapmasına engel olur.

Hangi doktora gideyim?
Böbrek hastalıkları ile nefroloji ve üroloji disiplinleri ilgilenir. Tüm cerrahi işlemler üroloji tarafından yapılır. Böbrek yetmezliği, nefrit, hipertansiyon nefrolojinin ilgi alanındadır. Böbrek taşları, böbrek tümörleri ve idrar yollarında tıkanma üroloji tarafından takip edilmelidir. Böbrek kistleri, piyelonefrit her iki disiplin tarafından da izlenebilir. Bazı hastalar hem üroloji hem nefroloji tarafından izlenmelidir. Örneğin bir hastada idrar yolları tıkanmasına bağlı böbrek yetmezliği gelişirse bu hasta hem üroloji hem nefroloji tarafından takip edilir.
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
SİLENTİUM EST AURUM