Snowboard Nedir?

Snowboard, Uluslararası Kayak Federasyonuna bağlı bir kış sporudur. 1960'lı yıllarda yapılmaya başlanmış ve 1970'lerde bir gurup arkadaş tarafından yaygınlaştırılmıştır. Ve her geçen yıl kullanılan ekipmanlardan yarış yapılan pistlere kadar sürekli gelişim göstermiş bir spor dalıdır.

Snowboard (okunuşu: snovbord), yani kar tahtası. Kış aylarında ilk akla gelen aktivite olan kar üzerinde kayma prensibine dayanır. Kay kay ve surf sporlarının kar üzerinde yapılma şekli de denilebilir. Düz ve özel tasarlanmış bir tahta (BOARD) üzerinde karda ilerlemeye dayanan, yoğun efor gerektiren bir doğa sporudur. Yaş ve cinsiyet ayrımı yoktur. Yani temel spor faaliyetlerini yerine getirebilen herkes yapabilir. Sporcunun kişisel yeteneği ile ilerleyebileceği, kendini çok rahat geliştirip milli takımlar seviyesinde profesyonel olarak yapabileceği bir spordur.

Snowboard Tutkunlarının Genel Özellikleri

• Kış aylarına kaç gün kaldığını sayarlar.
• Kaymadan önce fazla sıvı tüketmezler.
• Boardı dümdüz aşağıya inmek için değil, uçmak için kullanırlar.
• Boardlarına isim koyar ve o şekilde hitap ederler.
• Yaz aylarını kışa hazırlık dönemi olarak görürler.
• Pistlerden uzak kalmamak adına sakatlanmamaya dikkat ederler.
• Sürekli daha yükseğe zıplamaya çalışırlar.
• Birbirleri ile sıcak dostluklar kurarlar.
• Pist dışında da yeni yerleri keşfetmek için farklı yamaçlarda da kaymayı denerler.

Snowboard’ın Kısa Tarihi

Çok genç bir spor faaliyeti olan “kar tahtası” ancak 1960’lar civarında doğmuştur. 1998’te ilk kez Japonya’da olimpik spor olarak literatüre girmiştir ve yakın senelerde Amerika Birleşik Devletleri ve AB başta olmak üzere Dünya’da çok hızlı popülerleşmiştir. Yaş ve cinsiyet ayrımı yoktur, temel sportif faaliyetleri yapabilecek sağlıktaki vücuda sahip herkes yapabilir. 5 yaşındaki çocuk da, 70 yaşındaki bir yetişkin de kapasitesine ve tecrübesine bağlı olarak kayabilir.

İlk Kez Snowboard Yapacaklara Tavsiyeler:

• Bir bilenle birlikte olun. Mutlaka size yardım edecektir. Kimse yoksa ne yazık ki hoca tutmalısınız.
• İleri aşamada hoca tutabilirsiniz. Ancak paranıza yazık olmaması için ilk birkaç seferi kendiniz tecrübe edin.
• Teçhizat almak yerine kiralama yapın.
• Ayak bağlamayı iyi öğrenin. Ayağınız bot içerisinde hareket ediyorsa sıkıntı var, tekrar bağlayın.
• Cesur olun, ama cesareti abartmayın.
• Korkmayın. Her şeyi hallederiz.
• Bol okuyun, video izleyin, pistte sporcuları gözlemleyin.

Snowboard Nasıl Yapılır?

Kişiden kişiye, sporcunun kar ve diğer sporlarla (Özellikle paten, kaykay, kayak, surf v.s.) tecrübesine bağlı olarak birkaç tam günlük çalışma ve denemeler ile kendi kendine öğrenilebilen, geliştirilebilen ve ilerletilebilen bir spordur. Elbette bireysel ya da grup özel dersleri alınabileceği gibi milli takımlar seviyesine kadar profesyonel de yapılabilir.

İlk başlarken mutlaka bir bilenden destek alınması önemlidir. Kendi kendine öğreniliyor dediysek temeli şart. Araba sürmeyi okuyarak tam olarak öğrenemeyeceğimiz gibi sanki. Ama yine de temeli okumak iyidir.

Boarda ilk başlangıçta gözlem ve deneme öneririz en azından biz öyle yaptık. Dediğimiz gibi her zaman için bilen bir arkadaştan başlangıçta pratik bilgiler almak ve onun ‘göstermesi” iyi bir yoldur. Ön ayağınızı belirleyin, snowboard malzemelerine eriştikten sonra kısa bir tepeye ya da serbest bir alana çıkın. Önemli olan kimseye zarar vermemeniz, kayanları engellememeniz ve kimsenin size çarpmayacağı bir boşlukta olmanız. Ayaklarınızdan kontrol ederek pistin eğimine vücudunuzu vererek düşe kalka öğreneceğiz. Birkaç temel bilgiyi sıralamadan bağımsız verelim. Her zamanki gibi kendimiz yazdık, profesyonel yöntemler değildir ancak denenmiş şeylerdir.

Bot ve board takma çıkarma: Snowboard malzemeleri kısmında da anlattık, board takma ve çıkarmayı kiralama/satın alma yaptığınız yerde öğrenin, liftlere de başlangıçta board’suz binin. Zirvede takma çıkarma yapmayı birkaç kez deneyin, takışlarda ayağınızda boşluk olmamasına özen gösterin.

Karda Duruş: Zirveden yamaca doğru yan durulur. Yüz karşıya bakıyor olsa da ayaklar arkaya doğru dizilir. Diz hafif bükük, ayaklara baskı yapılır ve sırt dik tutulur. Kollar neredeyse tamamen yanlara açılır.

Vücut ayak uyumu: Acemilikte genelde tüm işi ayaklarla yapmaya çalışırız ve aslında olur. Ama doğru olan tüm vücudun ortak hareketidir. Başlangıçta kendinizi buna hazırlarsanız ileride de fayda sağlar. Eğilme ve kalkmalar, doğrulmalar mecbur olsa da, özellikle dönüş, topuk, ilerleme gibi hareketlerde vücudu da bacaklara paralele hareket ettirmek ve özellikle açık kollar ile rüzgarda kollardan direksiyon hizmeti almak önemlidir.

Kalkış: İlk ayağa kalkarken de düşmelerden sonra da birkaç yöntem vardır. En yaygın olanları başı dağa doğru verip yamaca doğru ters kalkmak. Bunun için öne doğru kırdığınız dizlerinizin üzerinde ters doğrulup vücudu yukarı atma iyi bir çalışmadır. Aynı şekilde boardtan destek alarak doğrulma ve sonra dikilme de olabilir. Önemli olan ayağa kalkınca durabilecek mesafe ve açı olması. Board eğime paralel olursa kalkmadan kaymaya başlar ve muhtemelen düşersiniz. Belirli seviyeye kadar kalkınca en azından soluklanacak ve vücudu tekrar hazırlayacak kadar sabit durabilmek.

Snowboardla ilk adımlar: Tepeden eğimle birlikte aşağıya doğru (Zirveden yamaca doğru) değil, eğimi dik kesecek şekilde kendi kendine düz bir zeminde (yani aşağıya değil sağa sola diyelim) defalarca gidip gelerek denemeler yapılmalıdır. Belirli bir duruş becerisine ulaştıktan sonra yavaşça düşük eğimlerde (varsa baby lift mesela) başlanabilir.

Kontrolsüz Hızlanma: Başlangıçta beklemediğiniz şekilde hızlanır ve kontrolü kaybetmeye başladığınızı düşünür ya da korkunuz artarsa, keyif almaya başlamanıza rağmen düşün. Düşmeyi aşağıda anlatacağız, kontrollü düşmek iyidir.

Topuk (Dış basma): Yavaşlama, durma için topuklarımıza basarak board’un önü kaldırılır ve altına kar toplanır. Buzda da yapılabilen “topuk” işlemi hız kontrolü ve stop içindir.

Ön Basma (İç basma): “Ön” olarak da isimlendirilen hareket hız kazanmak ve yön vermek için parmak uçlarına doğru basma ve eğilme ile yapılır. Ön vurduğunuzda vücudunuz da eğilir.

Sağa – sola yön verme: Board da tıpkı kayak gibi düz inilerek yapılmaz, slalomlar çizilerek inilme üzerine kurgulanır. Sağa sola döne döne inmek hem güvenli, hem hızlı hem de daha keyiflidir. Gitmek istediğiniz yöne doğru kırık dizinizle (sağ diyelim) o ayakla ön basar, bacağınızla vücudunuzu (ve tek parça olduğunuza göre board’unuzu) o yöne çevirir, (beli çevirerek ağırlığınızı sağa iteleyerek) aynı sırada da sağ kolunuzu açıp, sol kolunuzu ileri tutarak dönersiniz. Kolsuz da dönülür ama buna alışmayın.

Snowboard’da düşme: Bir futbol kalecisinin öğrendiği en önemli özelliklerden biri düşmedir, bizimki de aynı hesap öğrenilmesi gereken bir şeydir. Düşmek kötü ya da yanlış değildir, bundan çekinmeyin ve rahat olun. Önemli olan en sayıda düşmeyi öğrenene kadar ilerlemek ve düşerken de güvenli inişler yapmak. Öne ya da arkaya düşebilirsiniz, arkaya düşmek daha sağlıklıdır. Yana da düşülür ama nadir olur bu. Arkaya düşüyorsanız sırtınızı fazla geri alıyorsunuz demektir. Öne düşüyorsanız öne çok eğiliyorsunuz demektir. Böyle böyle vücut dengenizi öğreneceksiniz. Taşa, çöpe, kar çıkıntısına takılarak pek düşülmez. Başta korkulduğu ya da yavaş gidildiği için bu tip düşmeler daha fazla olacaktır ancak normal hızda ilerlemeye başladığınızda bunların sizi düşürmeyeceğini göreceksiniz. Düştüğünüzde de korkmayın kimse size çarpmayacak. Bir şekilde halloluyor o… Elbette bu piste yayılın demek değil. Düşünce küçülün, sakin olun, acele etmeden yavaşça kalkın. Gerekiyorsa dinlenin. “Aman düştüm, hemen kalkayım” diye kontrolsüzce kalkarsanız, genelde tekrar ve genelde daha sert düşersiniz.

Snowboard Sırasında İhtiyaç Duyacağınız Malzemeler

board, bağlama ve bottan oluşurken giyim, tekstil ve aksesuar kısmı ise tamamlayıcı malzemeler olarak sayılabilir ki bu malzemeler kayak merkezleri tarafından da kiraya veriliyor olmaları nedeniyle bulunması zor malzemeler değildirler.

BOARD: Snowboard Boardları, boyut ve tasarım açısından oldukça çeşitlilik göstermekle birlikte board seçimi sırasında dikkat etmeniz gereken en temel özellik; seçtiğiniz botun sizin fiziksel özelliklerinize, kayış seviyenize ve sürüş şeklinize uygun olması olmalıdır. Board seçerken değişik terimlerle karşılaşma olasılığınız oldukça yüksektir. Bu terimlerden bazılarını açıklamak gerekirse;

Camber : İki ayağınızın arasında kalan bölgedeki yukarı bükey olarak tasarlanmış snowboard teknolojisi için kullanılan terimdir.

Banana : Anticamber olarak da bilinen terim, iki ayağınızın arasında kalan bölgedeki aşağı bükey olarak tasarlanmış snowboard teknolojisi için kullanılır.

Sidewall : Yay şeklinde olan ve iç bükey olarak Snowboard’un duvarlarını oluşturan bölüm için kullanılan terimdir.

Sidecut : Snowboard tahtasının yanlarında bulunan iç bükey kesime verilen isimdir ki bu kesimin devam ederek tamamlandığı dairenin yarıçapına da sidecut radius adı verilir.

Magne Traction : Snowboard’un tırtıklı çelik kesim teknolojisi için kullanılan terimdir ki magne traction, Sert buz gibi zeminlerde tepe noktalarından zemine daha güçlü tutunarak drapaj mesafenizi kısaltır, duruş ve dönüşlerde çok az efor sarf ederek güçlü keskin hamleler yapmanıza olanak sağlar.

Extruded Taban : Tek parça plastik tabakadan oluşan snowboard tabanı için kullanılan terimdir.

Sintered Taban : Parça plastik partiküllerin dökülmesiyle hava boşlukları ile elde edilen Snowboard tabanı için kullanılan terimdir ki hava boşluklu tabanı sayesinde taban ile yüzey arasındaki sürtünme azalarak daha akıcı ve hızlı sürüş imkanı sağlar.

BOT : En temel işlevi, snowboard sırasında enerjinizi boarda aktarmak ve ayaklarınız ile ayak bileklerinizi yüksek hızlı dönüşlerdeki baskıdan korumak ve ayaklarınıza sıcak ama aynı zamanda nefes alabilir bir ortam sağlamaktır

BAĞLAMA : Snowboard tahtasından ayrı olan parçalar, merkezlerinde bulunan vidalar ile snowboard tahtasına sabitlenirler ki bu bağlamanın en temel işlevi, Snowboard botunuzu sararak, enerjisini board'a en verimli şekilde aktarabilmesini sağlamak olarak tanımlanabilir.

Hangi Özelliklerde Board Seçilmeli

Seçeceğiniz board ölçüleri tamamen boyunuza ve kilonuza orantılı olmalıdır. Satın alacağınız firmadaki çizelgelere göre size en uygun boy-en ölçülerinize uygun board seçimi yapacaklardır.

Board Uzunluğu

• Yetişkinler için: 156 cm
• Çocuklar için: 100 cm.

Özellikle yanınızda tuttuğunuzda çenenizin hizasını geçmeyecek sizden kısa boardları seçmenizi tavsiye ederiz. Bu sayede hızlı bir şekilde manevra yapabilirsiniz. Park ve Pipe kayıcıları gibi akrobatik hareketleri yapanlar tarafından tercih özellikle kısa olanları tercih edilmektedir. Özellikle yeni başlayanlar için idealdir. Orta ve uzun boardlarda ise dik yokuşlar gibi farklı arazi ortamlarında da kayabilirsiniz.

Snowboard Tutkunlarının Genel Özellikleri

• Kış aylarına kaç gün kaldığınız sayarlar.
• Kaymadan önce sıvı fazla sıvı tüketmezler. (Soğuk mola ihtiyacı doğurabilir)
• Boardı dümdüz aşağıya inmek için değil uçmak için kullanırlar.
• 09.00 – 18.00 arası sürekli kayabilirler.
• Boardlarına isim koyar ve o şekilde hitap ederler.
• Üstatları izleyip örnek alırlar.
• Yaz aylarını kışa hazırlık dönemi olarak görürler.
• Pistlerden uzak kalmamak adına sakatlanmamaya dikkat ederler. ( Küçük bir sakatlık bile ekip kayarken izlemekle kalama ızdırabı demek)
• Sürekli daha yükseğe zıplamaya çalışırlar.
• Birbirleri ile sıcak dostluklar kurarlar.
• Pist dışında da yeni yerleri keşfetmek için farklı yamaçlarda da kaymayı denerler.

Snowboard'da Dört Stil – Eğlenmenin Birbirinden Zevkli Yolları

Bu spor kullanılan malzemeye ve değişen hareketlerine göre 4 farklı stile ayrılıyor. Bunlar:

• Freestyle: Genellikle özgür ruhlu sporcuların her alanda her hareketi denemesine dayalıdır.
• Freeride: Hem hızı hem de şovu barındırır. Çok karlı alanlarda kayılır. Daha geniş ve uzun tahtalar tercih edilir. Profesyoneller daha zorlu boardlar tercih edebilirler.
• Alphine ve freecave: Pist dışında dik yerlerde yapılan inişlerdir.
• Speed: Daha sert tahtalarla yapılan hıza dayalı stildir. Mümkün olan en yüksek yerden yapılır.