Türkiye'nin Akarsuları - Murat Nehri

Murat Nehri

Murat Nehri Fırat Nehrinin en büyük kolu. Van Gölü kuzeyindeki Muratbaşı olarak bilinen bölgedeki Kırkmenba kaynağı, ilk doğuş yeridir. Burada doğduktan sonra Karaköse'ye kadar Şirvan Çayı ve başka kolları da alarak beslenir. Göynük, Peri, Manzur sularını da alınca iyice büyüyüp, genişliği yer yer yüz metreyi bulur. Karasu ile birleşerek Fırat Nehrini meydana getirir. Bu noktaya kadar uzunluğu 722 km'dir. En kabarık zamanı yağmurlarla karların eridiği ilkbahar olmaktadır. Yaz sonundan güz ortalarına kadar azaldığında bile çok yerlerde geçit vermeyen Murad Nehri, suyunun bolluğu ile bilinir.

Fırat Nehrinin Uzunluğu – Fırat Nehri Nereye Dökülür Fırat Nehri Erzurum Dumlu dağından Karasu Nehri adıyla doğar. Erzurum’un 30 km doğusunda Dumlubaba dağındaki Dumlubaba kaynağından çıkan Fırat nehri Erzincan, Tunceli, Elazığ, Malatya, Çüngüş (Diyarbakır), Adıyaman ve Gaziantep il sınırını belirledikten sonra Suriye, daha sonra Irak topraklarına girer. Irak’ta denize uzak olmayan bir noktada Dicle Nehri

Fırat Nehri, Doğu Anadolu’dan doğduktan sonra Türkiye topraklarını geçer, Suriye ve Irak topraklarının Basra Körfezine yakın yerde Dicle Nehri ile birleşerek Şattülarap adını alır. Basra Körfezi’ne dökülür. Murat Nehri kaynağından hesap edildiği zaman uzunluğu 2700-2800 km. Fırat Nehri adını aldıktan sonraki boyu bazı kaynaklara göre 1700-2165 km. kadardır. Türkiye-Sureye sınırına kadar Murat Nehri kaynağından olan uzunluğu ise 1100 km’dir. Fırat Nehri’nin yağış alanı 2 125.500 km olup, Türkiye’nin en büyük kabul havzasına sahiptir. Karasu’dan daha uzun olan Murat Nehri, Keban yakınlarında birleştikten sonra Fırat adını alır. Fırat Nehri’nin genişliği ve derinliği çeşitlilik gösterir. Bazı yerlerde akarsuyun genişliği 80-100 m. olmasına rağmen bazı yerlerde yüzlerce metreyi bulur. Bazı yerlerde birkaç m. olan derinliği bazı yerlerde 5-8 m’ye ulaşır.

Fırat Nehri’nin rejime Türkiye’deki deki diğer akarsulara göre daha düzenlidir. Mart ile Haziran ayları arasında yavaş yavaş kabarır. Temmuz ile Ocak ayları arasında çekilmiş olmasına rağmen yine de bol su akıtır. Urfa’nın Birecik ilçesi köprüsünde yapılan ölçmelerde, yıllık ortalama akım 830 m3/sn düşer.

Fırat, güney bölümünde ve sınırımız dışında dağlardan uzaklaşır. Babil yukarı- sındaki Musayip’de genişliği 250 m. iken su kaybı, nedeniyle daha aşağıda 50 m’ye iner. Derinliği ise 1 m’den az olur. Musayib’deki akım 4000 m3/sn’dir. Sonbaharda bu akım (Ekim’de) 400 m /sn. düşer.

Fırat Nehri’nin en büyük değerlerinden biri, elektrik enerjisi elde etmek imkanlarının çokluğu, elverişli baraj yerlerinin bulunmasıdır. Fırat üzerindeki Keban Barajı, Türkiye, Ortadoğu ve Balkanların en büyük barajıdır.

-derlemedir-

MsXLabs Üye Girişi

Murat Nehri