Hindistan

(Hintçe : Bharat, Fr.: Inde, İng.: İndia), Güney Asya'da devlet; Hindistan Birliği. Büyük bölümü, batıda Umman Denizi ile doğuda Bengal Körfezi arasında yer alan kuzeyden güneye incelerek uzanan Dekkan Yarımadası'nda kalır. Kara sınırlarının uzunluğu 15.180, kıyılarınki 6.083 km.dir. Batıda Pakistan, kuzeyde Çin (Sinkiang), Nepal, Butan; doğuda Bangladeş ve Birmanya ile sınırlanır.

Fizikî coğrafya bakımından üç farklı bölge vardır. Bunlardan ilki olan Yarımada Hindistanı'nda yer alan Dekkan, doğu ve batı kıyıları boyunca uzanan Gat Dağları hariç, 400-800 m. yükseklikte bir platodur. Akarsularla parçalanmış bir seri platodan meydana gelir. Narbada Çukuru, Dekkan'ın kuzey sınırı kabul edilir. Yarımada buradan doğuya doğru eğimlidir. İkinci bölge, Ganj Ovası'dır. Güneyde Dekkan ile kuzeyde Himalaya Dağları arasında kalan bir alüvyonlaşma ve dolma alanıdır. Ganj Ovası, dünyanın en geniş alüvyon ovalarından biridirBrahmaputra'nın ortak deltası Bangladeş ile Hindistan arasında paylaşılmıştır. Batıda Ganj Ovası'ndan dağlık bir bölge (Arawalli Dağları) ve eşikle ayrılan Tar Çölü bölgesi yer alır ve daha batıda bulunan İndus Vadisi, Pakistan'da kalır. İndus-Ganj Vadisi güneyde Dekkan'a doğru yükselen dağlık bir kitle ile çevrilir (Vindiya Dağları).

Kuzeyde yer alan üçüncü bölgede, dünyanın en yüksek doruklarını taşıyan, doğu-batı yönünde sürekli bir sıra oluşturan Himalaya Dağları uzanır. Hindistan, büyük kısmıyla muson ikliminin çok tipik bir alanıdır. İklim bakımından az çok farklı bölgelere ayrılır. Çin'den sonra dünyanın en kalabalık ülkesi olan Hindistan, din ve özellikle dil bakımından çok karışık bir toplumdan oluşur. Bazı yerlerde sadece 100.000 kişilik küçük gruplar tarafından konuşulan 723 kadar dil ve lehçe kullanılır.

Anayasada resmen tanınmış olan diller Hintçe % 28.1, Telagu % 8.2, Bengali % 8.1, Marathi % 7.6, Tamil dili % 6.9, Urduca % 5.2, Gucerat % 4.7, Malayalam % 4, Kannada % 3.9, Oriya % 3.6, Pencap dili % 2.5, Assam dili % 1.6, Keşmir dili, Sindhi ve Sanskritçedir. Din bakımından en kalabalık grup Hindulardır. Hintliler, okyanus aşırı ve komşu ülkelere çok sayıda göç etmiş bir ulustur. Nüfus dağılışı bölgeden bölgeye büyük ayrılıklar taşır.

Hindistan'ın nüfus yoğunluğu km2 başına 247 kişidir (1987). En sık nüfuslu bölgeler Ganj havzası ile kıyı ovalarıdır. Birçok kalabalık kentin bulunmasına karşın, halkın çoğunluğu yine de kırsal bölgelerde ya da küçük yerleşim bölgelerinde yaşar ve tarımla uğraşır. 4.884.234 (1981) nüfuslu başkent dışında en önemli kentler; Bombay, Kalküta, Madras, Baydarabad, Bangalore, Ahmedabad, Kampur, Nagpur, Poona, Lucknow, Agra, Jaipur, Varanasi, İndore, Madurai, Jabalpur, Allahabad'dır. Bazı maddelerin üretiminin ulaştığı oldukça büyük sayılara karşın, ülkenin aşırı kalabalıklığı nedeniyle Hindistan ekonomi bakımından az gelişmiş bir ülkedir.

Ekonomi daha çok tarıma dayanır. Başlıcasektörlerin millî gelirdeki payları oran olarak şöyledir: Tarım %43, madencilik ve endüstri %23, ticaret-ulaştırma %16, diğer sektörler %18. Yetiştirilen ürünler çok çeşitlidir ve bazılarında dünya ülkeleri arasında birinci sırayı alır. Tarımdaki randıman genellikle düşüktür, çünkü tarım ilkel yöntemlerle yapılır ve gübre tüketimi azdır. Bununla beraber iklim koşulları yılda iki hatta daha fazla ürün almaya elverişlidir. Başlıca ürünler; pirinç, buğday, darı, mısır, patates, pamuk, jüt, muz, yerfıstığı ve ketentohumudur. Ayrıca baharat (özellikle karabiber), susam, şekerkamışı, tütün, kahve, kauçuk, orman ürünleri (özellikle bambu) vardır. Madencilik ve endüstri kesimindeki başlıca kollar; madenkömürü, petrol, demir cevheri, linyit, çelik, dökme demir, çimento, şeker, jütlü ve pamuklu dokuma (endüstrinin ve dış ticaretin en önemli kolu) ve elektriktir.

Karayollarının uzunluğu 1.772.000 km. olup bunun ancak % 47'si kaplanmıştır (1984-1985). Demiryolları ağı ise 61.478 km.dir. Deniz ulaşımında daha geridir. Haberleşme yetersizdir. Hindistan'ın başlıca ihraç malları; pamuk, jüt dokumalar, çay, şeker, kahve, maden cevherleri ve bazı yarı işlenmiş metal eşyalardır. İthalatının başında ise fabrikada yapılmış çeşitli eşyalar gelir. 1947'de bağımsız bir devlet olan Hindistan, 1949 Anayasası'na göre yeniden örgütlendi ve bugünkü statüsüne kavuştu. Sayıları 600'ü geçen mihracelikler kaldırıldı ve federal bir cumhuriyet hâline getirilen Hindistan Birliği içinde yerlerini aldılar. Hindistan Birliği bugün 22 eyalet, 9 araziden meydana gelir.

Bu eyaletlerin yüzölçümleri ve başlıca kentleri şunlardır: Andhra Pradesh (275.282 km2, Haydarabad, Uluru), Assam (100.730 km2, Dispur, Ganhati), Batı Bengale (88.563 km2, Kalküta, Urgapur), Bihar (174.038 km2, Patna, Bhagalpur), Gücerat (187.091 km2, Ahmedabad, Barodo), Haryana (44.056 km2, Chandigarh), Himachal Pradesh (55.673 km2, Simla), Cammu-Keşmir (222.236 km2, Srinagar, Cammu), Karnataka (191.791 km2, Bangalore, Bhadravati), Kerala (38.855 km2, Trivandruk, Kozikhode), Madhya Pradesh (443.552 km2, Bhopal, Jabalpur), Maharaschtra (307.762 km2, Bombay, Nagpur), Manipur (22.346 km2 Imphal), Maghalaya (22.445 km2), Nagaland (16.488 km2, Kohima), Orissa (155.825 km2, Bhubaneswar, Rurkela), Pencap (50.376 km2, Chandigarh, Jullundur), Rajasthan (342.274 km2, Jaipur, Udaipur), Tamil Nadu (130.357 km2, Madras, Madurai), Tripura (10.453 km2, Agartala), Uttar Pradesh (294.366 km2, Lucknow, Varanasi). Araziler ise Arumachal Pradesh, Andaman ve Nikobar Adaları, Dadra ve Nagar Heveli, Delhi, Chandigarh, Goa Daman Diu, Laktiv-Minicoy ve Mizoram ve Ponhichery'dir.