Ergenlik, diğer alanlarda olduğu gibi, bilişsel gelişimin üst düzeyde gerçekleşmeye başladığı (Gonzalez, Nelson, Gutkin, Saunders, Galloway ve Shwery, 2004), bireyin, soyut düşünme kapasitesinin sınırlarını zorladığı ve yaşama, insanlara ve kendisine dair belirli inançları geliştirmeye en açık olduğu dönem olarak ifade edilebilir. Ayrıca ilişkilerde, duygu ve düşünceleri doğru ifade edebilme, yaratıcılık, kendine güven ve kendi kendine yetmek, gelecek planları yapmak, hedeflerin olması, sorumluluk sahibi olmak becerilerinin gelişmesi de ergenlerden beklenen diğer özelliklerdir (Gonzalez ve ark,, 2004; Flett, Druckman, Hewitt & Wekerle, 2011).
Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi
Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi (RDDT) ergen popülasyonunda birçok araştırma ile test edilmiştir. Hajzler ve Bernard (1991) ADDT’nin, ergen örneklem üzerinde; akılcı olmayan inanışları, anksiyeteyi, ve davranım bozukluklarını sırasıyla, % 88, % 80 ve % 57 oranında azalttığını, buna karşın içsel kontrol odağını ve kendine güveni ise sırasıyla % 71 ve %57 oranında artırdığını rapor etmişlerdir. Gonzalez ve arkadaşları (2004) RDDT ve Rasyonel Psikoloji TherapyÇocuklar ve Ergenler adlı meta analiz çalışmasında RDDT tedavisi ile çocuk ve ergenler üzerinde gerçekleştirilen psikoterapötik uygulamaları incelemişlerdir. Çalışma, çocuk ve ergenlerden oluşan örneklem üzerinde deney grubunun kontrol grubuna göre yaklaşık %69 oranında akılcı olmayan inanışlarda azalma gösterdiğini ortaya koymuştur. Ergen Psikoterapisi Rasyonel Psikoloji
ABCDEF Modeli
Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi’de danışanların aktif olarak irrasyonel inanışlarının yerine rasyonel inanışları edinmeleri için çalışarak değişimi (D) gerçekleştirmeleri ve sonuç
olarak da rasyonel inanışlara (E) kavuşmaları beklenir (modeldeki F fonksiyonelin kısaltılmışı olup davranışsal anlamdaki değişimi işaret eder), böylece duygusal, davranışsal ve düşünsel anlamda olumlu bir gelişim sağlayabilirler (Ellis, 1994). Deneysel çalışmalarında Ghasemian, D’Souza ve Ebrahimi (2012), Akılcı Duygucu Davranışçı Terapi’yi aşırı utangaçlık şikayeti içinde olan ergenlik çağındaki 96 denek üzerinde uygulamışlar ve sonuç olarak deney grubunun kontrol grubuna göre önemli derecede düşük puan aldıklarını ortaya koymuşlardır.
Yazan: Yrd. Doç. Dr. Murat Artıran
Rasyonel Psikoloji
