ALİ RIZA Hoca

Üsküdarlı, türk ressam
(İstanbul 1864 - ay.y. 1935).

Bitirdiği (1885) Harbiye’de Osman Nuri Paşa ve Süleyman Seyyit Bey den resim dersi gördü. Aynı yerde 30 yıl resim dersi vererek birçok asker ressamın yetişmesinde emeği geçti. 1908'de kurulan Osmanlı ressamlar cemiyeti’nin başkanlığını yaptı. Çamlıca kız lisesi nde de resim dersleri verdi.

Asker ressamlar geleneğine uyarak figüre ilgi göstermedi. Başta eski Üsküdar sokakları olmak üzere İstanbul ve çevresine özgü görüntüleri konu edindi. Doğa karşısında sevgi ve içtenlikle hareket etti. Genelde realizme yakın bir resim anlayışından hareket etmekle birlikte, fırça işçiliği ve renk konusundaki ar'ayışı açısından, izlenimciliğin sınırlarında dolaşan bir tutumdaydı. Işıklı alanlarda sarı ve turuncu gölgeler, mavi ve mor renkleri kullanarak izlenimci ilkeleri başarıyla uyguladı. Paletinden siyah ve kahverengi kökenli koyu tonları ayıkladı.

Bu anlayışı yansıtan yapıtları, Türk resminde Boğaziçi ressamları olarak bilinen bazı sanatçıların, izlenimci kökenli resimlerinin ilk örnekleri arasında sayılır. Yaşadığı dönemde canlı modellerden resim yapma olanağı bulunmadığından, karakalem desenlerini taşbaskısı albümlerde bir araya getirdi ve öğrencilerinin bu desenleri kopya ederek resim yapmayı öğrenmelerini sağladı. Bu albümlere Meşk defteri deniyordu. Toplu sergisi,ölümünden sonra Eminönü halk- evi’nde açıldı (1938). Yapıtları çeşitli müze, kütüphane ve özel koleksiyonlardadır.