BÜTÜNLEŞME

a Bütünleşmek eylemi.
—ikt. Hammaddeden başlayarak, son ürünün ortaya çıkışına varıncaya değin gerçekleştirilmesi gereken tüm işlemlerin aynı üretim birimine bağlanması. (Bütünleşme, kısmi olabileceği gibi, bir ürünün üretilmesi, hatta piyasaya sürülmesi sürecinin hemen tümünü kapsayacak biçimde de olabilir. Merkezileşmenin bir yönü olup, uygulamada "düşey merkezileşme" ile hemen hemen eşdeğerlidir.)

—Psikan. VVİnnicott'a göre, ilkel ben’in, kendiliğinden olgunlaşma süreci. Bireysel varlığın sürekliliği olarak duyulan ve yaşanan birleştirici (tekleştirici) şelfin kurulmasını sağlar. (Yeterince iyi bir annenin, özellikle de holdıng'in sağladığı çevre, bu sürecin gelişmesini kolaylaştırır.)

—Tarıms. ikt. Tarımsal üretimle ilgili bir sanayi ya da ticaret firmasının, başka iktisadi birimlere, sözleşme temelinde, kendi ana faaliyetiyle bağlantılı üretim ve ticaret işlemleri yaptırarak, bu faaliyeti genişletmesi ve başka alanlarda sürdürmesi. (Bk. ansikl. böl.) ll Bütünleşme sözleşmesi, bir tarım üreticisi ile bir sanayi ya da ticaret işletmesi arasında varılan ve karşılıklı olarak mal ya da hizmet sağlanması zorunluluğunu içeren anlaşma.

—ANSİKL. Tarıms. ikt. Bütünleşme iki türlü olabilir: bir firma ile bir ticaret ağı arasında gerçekleştiği takdirde "ileriye doğru" bütünleşmeden, bir firma ile bir tarım üreticisi arasında olduğu takdirde "geriye doğru” bütünleşmeden söz edilir. Tarımı doğrudan doğruya etkileyen bu ikinci türdür. Firma (hayvan yemi imalatçısı, kesimevi, konserve fabrikası) tarım üreticileriyle tek tek ya da grup halinde sözleşmeler imzalar; bu sözleşmeler temelinde üreticilere, üretim faktörleri (damızlık hayvanlar, hayvan yemi, ıslah edilmiş tohumlar) ve belirli hizmetler (teknik danışmanlık, sağlık denetim ve bakımı) sağlamayı ve son ürünleri (tavuk, yumurta, dana, meyve, sebze) sözleşmede öngörülen bir taban fiyatından satın almayı taahhüt eder. Üretici de buna karşılık işgücünü, bilgisini ve donatımını (kümesler, ahırlar, toprak, makineler) sunmuş olur, ister özel işletmelerle, ister kooperatiflerle olsun sanayi ile kurulan bu sıkı bağlar çerçevesinde çiftçi, bir işletmenin yöneticisi olarak bağımsızlığını temelde yitirir ve üzerinde hiçbir biçimde etkili olamadığı bir iktisat siyasetine bağımlı hale gelir. Bu yüzden, bütünleşme, tarım işletmecilerinin üstü örtülü bir biçimde proleterleşmesine benzetilebilir. Bütünleşme, özellikle besi hayvancılığında (kümes hayvanlan, domuz, dana, süt danası) gelişmiş durumdadır.

BÜTÜNLEŞTİRME

a ikt. Bir işletmede, bir mal ya da hizmetin birden çok üretim aşamasını bir araya getirme. ll Bütünleştirilmiş devre, içinde toptancı bulunmayan ticari devre. ll Bütünleştirilmiş ticaret, bütün toptancılık ve perakendecilik görevlerini bir arada yürüten dağıtım biçimlerinin tümü. (Çok şubeli şirketler, büyük mağazalar, düşük fiyatlı mağazalar, tüketici kooperatifleri, kurumlaşmış gönüllü tüketici örgütlenmeleri, perakendecilerin kurduğu satın alma toplulukları, alım merkezleri, katalogla satış örgütleri.)