NERON

lat. Lucius Domitius Claudius Nero
(Antium İ.S. 37 - Roma 68),
Roma imparatoru (54-68).

Cneius Domitius Ahenobarbus adlı bir patriciusun oğluydu, annesi Genç Agrippina tarafından Augustus soyundan geliyordu. Annesinin, oğlunu Claudius’un ardılı yapmaktan başka bir ereği yoktu. Bu amaçla imparator Claudius ile evlendi ve onun Neron’u evlat edinmesini sağladı (50'de). Claudius'un kızı Octavia ile nişanlı olan Neron, 53'te onunla evlendi, imparatoru zehirlettikten sonra Agrippina, praetoriumun oğlunu Augustus olarak seçtiğini ve Senato'nun da oğlunun iktidarını kabul ettiğini görmek mutluluğuna erdi (13 ekim 54). Bunun üzerine Burrus ve bir süredir eğitmenliğini yapan Seneca gibi iki yetenekli adam, bu kızıl saçlı ve çekingen gencin çevresinde yer alarak ona yardımcı olmaya başladılar.

ilk beş yıl (quinquennium Neronis) başarılı ve ölçülü geçti: imparator sürgünleri geri çağırdı ve sert muhaliflerini cezalandırmaktan kaçındı. Domitius Corbulo' nun Doğu'da kazandığı başarılar nedeniyle halkın kendisine karşı sevgisi arttı. Ancak annesinin vesayeti dayanılmaz bir hal almıştı. 55'te Claudius'un oğlu Britannicus’u tehlikeli görerek zehirleten Neron, 59'da Agrippina’yı öldürttü. Bu andan başlayarak ana katilliği kafasından hiç çıkmayan Neron değişti. Korkudan kurtulamadığı için, sıradan ve hırslı birkaç yakınından başka kimsenin sözünü dinlemiyordu. Bunların başlıcaları, 62’de ölen Burrus'un yerini alan praetorium praefectusu Tigellinus ve sürgüne göndererek öldürteceği Octavia'yı boşadıktan sonra evlendiği (62) Poppaea idi. Ayrıca ilk gençliğinden başlayarak gösterdiği sanat eğilimleri her şeyi bastırdı; dünyanın barış içinde yönetilmesinde temel öğenin sanat olacağı bir siyasal rejim kurmak istedi.

Neron’a karşı duyulan hoşnutsuzluk, Senato'da hızla arttı ve bazıları ona karşı komplolar düzenlediler (örneğin 65'te CaiusCalpurnius Pison). Neron bu komploları, ihanet yasasından yararlanarak sert bir biçimde bastırdı (Seneca intihar etmek zorunda kaldı). Hükümdarlığı, ustaca sürdürülen bir terör havasına büründü. Aynı zamanda estetikçiliği, büyük oyunlar sırasında düzenlenen yarışmalara katılmasına, kendi şiirlerini yüksek sesle okumasına da yol açtı.

Hıristiyanlara yüklenilmesine göz yumduğu ve bu yüzden birçok hıristiyanın öldürüldüğü büyük 64 yangınından yararlanarak, Truva’nın zaptı üzerine carmeriini okudu ve Roma'nın merkezini yeni sarayı Domus aurea ve başında yıldız biçiminde bir taçla kendisini temsil eden Helios kolosu çevresinde yeniden kurmaya kalkıştı. Harcamalar çok arttı ve uzun süredir sıkıntıda olan hazine, ağır bir bunalımla karşılaştı. Neron, denariusun değerini 1/84 liradan 1/90 liraya, aureus’un değerini 1/40 liradan 1/45 liraya düşürdü. Bunun sonucu, borç yükü hafifledi ve doğu eyaletleriyle ticaret kolaylaştı: denarius’un bollaşması, daha sağlam bir para ekonomisine yol açtı.

66'da imparator, Yunanistan’a gitti. Korinthos’ta Yunanistan'ın “özgürlük"ünü ilan etti (vergiden bağışıklık, iç özerlik). 67 sonunda Roma’ya dönerek omuzlar üzerinde karşılandıysa da, Vespasianus'u Yahudilerle ayaklanmasını bastırmaya göndermek zorunda kaldı. 68 başında Lugdunensis valisi Vindex, hemen ardından Tarraconensis valisi Galba ve Lusitania valisi Otho ayaklandılar. Herkesin yüz üstü bıraktığı Neron, Roma'dan kaçtı ve 9 haziran 68’de intihar etti.