Meyoz Bölünme

, mayoz bölünme olarak da bilinir, hücre çekirdeğinin art arda iki kez bölünerek dört yavru hücrenin oluşmasını sağlayan hücre bölünmesi. Yavru hücrelerin her biri ana hücrenin kromozomlarının yarısı (haploit) kadar kromozom içerir. Meyoz bölünme yalnız eşeyli üreyen canlılarda görülür. Bu canlılar iki haploit sayıda kümeden oluşan diploit sayıda kromozom içerir. Haploit kümelerin içerdiği genlerin türü aynıdır; buna karşılık biçimleri farklı olabilir.

Örneğin insanda haploit kümelerin ikisi de kan grubunu belirleyen genleri taşır, kümelerden birinde A kan grubuna, öbüründe B kan grubuna ait gen bulunabilir. Meyoz bölünmeyle ortaya çıkan haploit hücreler eşey hücreleri ya da gamet adını alır. Döllenme sırasında iki gamet birleştiğinde hücrelerin her birindeki haploit sayıda kromozom bir araya gelerek yeni bireyin diploit sayıdaki kromozomlarını ortaya çıkanr.

Meyozdan önce ana hücredeki diploit sayıdaki kromozomların her biri kendini eşler; böylece çiftleşmiş kromatitlerden oluşan birleşik bir kromozom çifti ortaya çıkar. Meyoz, diploit hücrenin çekirdeğindeki kromozomların uzamasıyla başlar, iki ana hücreden gelen aynı türdeki (homolog) kromozomlar hücrenin ekvator bölgesinde çiftler halinde sıralanır. Kromozom çiftlerinin her biri dört kromatit içerir. Bu aşamada kromozomlar parça alışverişi yoluyla içerdikleri genleri değiş tokuş ederler.

Çiftlerin her birinin hücrenin kutuplarına doğru çekilmesiyle kromozom çiftleri ayrılır; ardından, hücrenin bölünmesiyle iki yavru hücre ortaya çıkar. Bu aşamaya kadar gerçekleşen süreçleri kapsayan birinci meyoz bölünmesiyle oluşan yavru hücrelerden her biri haploit sayıda kromozom kümesi içerir. İkinci meyoz bölünmesiyle haploit yavru hücreler kromozom sayılarında azalma olmaksızın ikiye bölünür. Kromatit çiftlerinin her biri iki kromozoma ayrılır, bunlar yavru hücrenin karşı kutuplarına çekilir. Daha sonra yavru hücreler ikiye bölünür; böylece dört farklı haploit yavru hücre ortaya çıkar.