balonculuk

motorsuz balonlarla yarış ya da eğlence amacıyla yapılan uçuş.

1960’larda yaygınlık kazanmaya başlamıştır. Kullanılan balonlar plastik, naylon ya da polietilenden yapılmıştır. Hidrojen, helyum, metan ya da sıcak hava ile doldurulur.

1783’te Montgolfier Kardeşler’in balonla yaptığı uçuşlardan sonra Fransa’da bilimsel ve askeri amaçlarla balon kullanılmaya başladı. Ama balonculuğun bir spor olarak yapılması, ABD’li yayıncı James Gordon Bennett’in 1906’da uluslararası yıllık uzun mesafe balon yarışları düzenleme önerisiyle başladı. 1922-24 arasında düzenlenen yarışlarda Belçikalı baloncuların sürekli başarı elde etmeleri üzerine, kupayı düzenleme görevi (1939’daki zorunlu kesintiye değin) Belçika’ya verildi. Balonculuk da, yatçılık gibi, zenginlerin uğraştığı bir spor oldu.

Balonculuk II. Dünya Savaşı’nı izleyen yıllarda sıcak hava sağlayan yeni maddelerin ve propan bekinin kullanılmaya başlamasıyla yeniden canlandı. Balon uçuşu, yükselme ve yol almadan oluşur. Tavşan-tazı adı verilen yarışlarda, önceden yükselerek belirli bir uzaklığa kadar giden “tavşan” balonu izlemek için “tazı” balonlar havalanır. Yarışı, tavşana en yakın ve ilk olarak bitiren balon kazanır. Uluslararası Havacılık Federasyonu, gazla ve sıcak havayla çalışan ve hacimleri 250 m3’ten 16.000 m3’e kadar değişen balonların arasında, 10 ayrı sınıfta uluslararası rekorları saptamaktadır.

Bugün balonculuk kulüpleri daha çok yereldir. Düzenlenen dünya şampiyonaları pek başarılı olmamıştır. Bununla birlikte Maxie Anderson, Ben Abruzzo ve Larry Newman Atlas Okyanusunu (1978), Anderson ile oğlu Kristian Avrupa kıtasını (1980) ve Abruzzo, Newman, Rocky Aoki ve Ron Clark Büyük Okyanusu (1981) balonla geçerek çeşitli rekorlar kırmışlardır.