Mehmet Ali Birand

(1941, İstanbul)

Gazeteci ve yazar. Galatasaray Lisesi'ni ve İ.Ü.Edebiyat Fakültesi Fransız Filolojisi'ni bitirdi. 1964'te Milliyet gazetesinin dış haberler servisinde gazeteci olarak çalışmaya başladı. Bu gazetenin yurtdışı bürolarında görev aldı ve Brüksel (1973) ve Moskova (1984) bürolarının kurucusu oldu. Ali Kırca ile birlikte TV için "32. Gün" adlı haber-röportaj programını hazırlamaya başladı (1985). Daha sonra bu programı tek başına yönetti. Çeşitli TV kanallarında programcılık ve yöneticilik yaptı. Avrupa Konseyi'nin Yılın Gazetecisi Ödülü'nü (1979), Gazeteciler Cemiyeti'nin beş kez birincilik ödülünü, Sedat Simavi Vakfı Kitle Haberleşme Ödülü'nü (1984) kazandı. Sedat Simavi Vakfı'nın 1986 ödülünü Ali Kırca ile paylaştı. Mehmet Ali Birand'ın Kıbrıs Barış harekâtını ayrıntılarıyla ve bilinmeyen yönleriyle anlattığı "30 Sıcak Gün" (1975), 1959-1980 arasındaki Türkiye AET ilişkilerini sergileyen "Bir Pazar Hikâyesi" (1978), 1974-1980 arasında Kıbrıs sorunuyla ilgili gelişmeleri anlatan "Diyet" (1978), 12 Eylül harekâtını ayrıntılarıyla veren "12 Eylül, Saat 04:00" (1984) ve Türk Silâhlı Kuvvetleri üzerine "Emret Komutanım" (1986), "12 Mart İhtilâlinin Gölgesinde Demokrasi" (C. Dündar ile birlikte, 1994), "Türkiye'nin Gümrük Birliği Macerası" (1996) adlı yapıtlarının yanı sıra yabancı dilden kitap çevirileri de vardır.

Mehmet Ali Birand, pek çok gazetecinin yetişmesine vesile oldu, çok önemli eserlere imza attı... Mehmet Ali Birand gazeteciliğe 1964'te başlamıştı. O günden itibaren durmaksızın çalıştı. Üst düzey haber yöneticisi olmasına rağmen tıpkı bir muhabir gibi sürekli gerçeğin peşindeydi. 72 yıllık ömründe çok sayıda, özel habere belgesele, kitaba imzasını attı.

Brüksel'de iken mesleğinin dönüm noktası 1974 Kıbrıs Harekatı oldu. Dünya durumu yakından takip ederken Avrupa'da olup bitenlerin nabzını o tuttu. Yaptığı haberlerle dikkat çekti. Kıbrıs Barış Harekatını konu alan iki kitaba imza attı. Yani '30 Sıcak Gün' ve 'Diyet'e... Birand, Avrupa'yı çok yakından tanıyordu. Türkiye-Avrupa İlişkilerini konu alan 'Bir Pazar Hikayesi' 1978'de yayımlandı. 2005'e kadar 10 ayrı baskı yaptı. ' Türkiye'nin Avrupa Macerası ' adıyla, Türkiye'nin AB tarihçesini tümüyle içinde biriktiren bir kitap oldu.

Mehmet Ali Birand'ın en önemli etkilerinden biri 32. Gün programıyla oldu. Program 1985'te ilk defa ekrana geldikten sonra büyük ilgi gördü. Programın yapımında emeği geçen pek çok isim, bugün, Türkiye'nin yakından tanıdığı gazeteciler ve televizyonculardır.

Mehmet Ali Birand gazetecilik hayatı boyunca 16 kitap yazdı...

Hayatında kariyeri boyunca birçok belgeseller, röportajlar, programlar yaptı. Bunlardan bazıları ise; 12 Eylül 04.00, Apo ve Pkk, Türkiye’nin Gümrük Birliği Macerası, 12 Eylül: Türkiye’nin Miladı, 12 Mart: İhtilalin Pençesinde Demokrasi, Emret Komutanım, 30 Sıcak Gün, Diyet: Türkiye ve Kıbrıs Üzerine Uluslararası Pazarlıklar 1974-1980, Türkiye’nin Büyük Avrupa Kavgası 31 Temmuz 1959’dan 17 Aralık 2004’e, Son Darbe: 28 Şubat.

1991 yılında kariyerini Türkiye’de devam ettirme kararı almış ailesi ile birlikte İstanbul’a yerleşmiş ardından Milliyet’ten Sabah’a geçmiştir. 32. Gün programını Trt’den Show Tv’ye taşıdı. 28 Şubat sonrası Sabah’tan kovuldu. Aydın Doğan 1997 yılında CNN Türk’ün kuruluşunda kendisine görev verildi. Aynı süreçte Posta gazetesinde yazmaya başlamıştır. 2005 yılında Kanal D Ana Haber Bülteni’ni sundu. 2009 yılında hem CNN Türk’ün hem de Kanal D’ Genel Yayın Yönetmeni oldu.

Kariyerini başarılı şekilde devam ederken, Mehmet Ali Birand canlı yayında zor bir ameliyat geçireceğini açıklayıp seyircilerle vedalaştıktan hemen sonra ameliyat oldu. Kesin bir bilgi olmamakla beraber sağlık durumu hakkında kanser söylentileri yayıldı. Yapılan ameliyatın yeterli olmaması, başka bir ameliyat geçirmesine neden olmuştur. Safra kesesinde stent değişimi için hastaneye yatan Birand, 17 Ocak 2013 akşamı saat 18.29 da hayata gözlerini yummuştur.

-derlemedir.

MsXLabs Üye Girişi

Mehmet Ali Birand