'Mars Buz Kubbe' Tasarımı!

Astronotlar bir kere Mars’a ulaştıklarında; günler süren Apollo görevine kıyasla Ay’a ulaşmaları ile karşılaştırıldığında, orada aylarca kalmak zorundalar. Mars yüzeyi aşırı sıcaklık değerlerine sahip ve atmosfer yüksek enerjili radyasyona karşı yeterli bir koruma sağlamıyor. Bu kaşiflerin, etkin bir koruma sağlayan ve zorlu Mars çevresinde ev diyebilecekleri barınaklara ihtiyaçları olacak. Hampton’daki Langley Araştırma Merkezi'nde bulunan NASA araştırmacılarına göre; Mars’ta yeni ev için en iyi inşaat malzemesi beklenmedik bir materyalde yatıyor olabilir: buz.

Teklif edilen “Mars Buz Kubbe” isimli konsept kapsamında bir grup NASA uzmanı, tutkulu tasarımcı, endüstriyel ve akademik Mimar Langley’nin Mühendis Tasarım Stüdyosu’nda bir araya geldi. Proje tamamen, Uzay Teknolojisi Görev Başkanlığı’nın Merkezi İnovasyon Fonu yoluyla, NASA’nın ihtiyaç duyduğu teknolojiye odaklanarak seçildi. Bu, NASA’nın Mars’a Yolculuk kapsamında desteklediği, Kırmızı Gezegen üzerinde sürdürülebilir yaşam alanı konseptlerinden sadece birisi.

Tasarım oturumunu yöneten Langley kıdemli Sistem Mühendisi Kevin Vipavetz, “İhtiyaçları, hedefleri ve sınırlamaları tanımlamak için adanan bir günün ardından birçok çılgın ve orijinal fikre ulaştık, sonunda mühendislik çözümü diyebileceğimiz şu anki Buz Ev tasarımında uzlaştık,” dedi. Hedeflerimizi başarmak için malzeme seçimi, malzeme uzmanları için zorlayıcı oldu. Langley araştırmacılarından Sheila Ann Thibeault, “Buz Evin yapımında kullanılacak malzemeler yıllarca sert Mars ortamına, morötesi ışınım da dahil olmak üzere, yüklü parçacık ışınımına, muhtemel atomik oksijene, perklorata ve Marslı filminde olduğu kadar olmasa da fırtınalara dayanabilmeli.” diyor.

Muhtemel malzemelerin tanımlanmasının yanı sıra, ekibi zorlayan bir başka konu da, Mars yüzeyinden ne kadar su çıkarılabileceği konusu. Mars yüzeyinde özkaynakların çıkarılması için sistemler geliştiren uzmanlar, günde 1 metreküp hızında yaşam ortamına su sağlanabileceğini söylüyorlar. Bu oran Buz Ev tasarımının 400 günde tamamlanmasına izin veriyor. Su çıkarma hızı artırılırsa tasarımın tamamlanma süresi kısalabilir.

Mars ekibinin basınçlı kıyafet giymeden iç ortamda robotik cihazları kullanabilmeleri için, iç mekanda geniş alanlar gibi ek tasarımlar da değerlendiriliyor. Buz Ev içerisindeki sıcaklığı kontrol edebilmek için, yaşam alanı ile kalın buz kalkan arasında izolasyon amaçlı karbondioksit gazı kullanılabilir. Kempton, Kızıl Gezegen’e vardıklarında astronotların ileriye bakabilecekleri bir şeylerin olması önemli, diyor ve ekliyor: “Aylarca uzayda seyahat ettikten sonra Mars’a ve yerleşmeniz için hazır bekleyen yeni evinize ulaştığınızda, güzel bir gün olacak.”

Kaynak: NASA Langley Research Center (11 Ocak 2017)