Uluslararası para fonu (International Monetary Fund) [IMF]

1944 yılında Bretton Woods'da kurulan, uluslararası para sisteminin iyi işlemesine göz kulak olmak ve özellikle de çeşitli kambiyo politikalarını denetlemek (kambiyo istikrarı, paraların konvertibilitesi) ve ödemeler dengesini sağlamakta güçlük çeken ülkelere krediler vermekle görevli uluslararası örgüt.

Merkezi Washington'da bulunan IMF, dünya üzerindeki devletlerin hemen de tümünü bünyesinde toplar (1992’de üye sayısı 155'ti). Yılda bir kez toplanan bir guvernörler meclisi (daimi yürütme kurulu), bir müdür ve bir sekreterden oluşan bir yapısı vardır. Kuruluşa üye olan her devlet, ekonomik gücüne göre bir kota payı yatırır; onun oy ve çekiş hakları bu kotaya göre belirlenir. (Dolayısıyla, İMF'nin politikası en zengin ülkeler, yani ABD, Japonya, Almanya, Büyük Britanya ve Fransa tarafından saptanmaktadır.) Çekiş hakları 1969’da IMF statüsünde yapılan reformdan sonra uluslarası likiditeleri geliştirmek ve uluslararası para ödemelerini kolaylaştırmak için özel çekiş haklarıyla tamamlandı. 1976 Jamaika anlaşmalarından bu yana, özel çekiş hakları uluslararası para sisteminin temeli durumuna geldi.

IMF, üye devletlerin kambiyo politikaları arasında uyum sağlamaya çalışır; üye devletlerin yapabilecekleri devalüasyonlar üzerinde gözetim hakkına sahiptir (devalüasyondan önce ondan izin alınması gerekir); cari kambiyc işlemlerinin karşılaştığı engellerin kaldırılmasını kolaylaştırmak için çaba harcar. Bu amaçları gerçekleştirebilmek için IMF, elinde döviz kaynakları bulundurur. Bir bölümü üye ülkelerin kota paylarından sağlanan bu döviz kaynakları, bazı güvenceler karşılığında ve bazı sınırlar içinde olmak üzere, güç durumda olan bir ülkenin emrine verilir. IMF, istedikleri takdirde devletlere uzmanlar gönderir. En büyük kota payına sahip 5 devletin (Amerika Birleşik Devletleri, Büyük Britanya, Fransa, Almanya, Japonya) 5 daimi temsilcisi ile 2 yıl için seçilen 16 üyeden oluşan yönetim kurulu, bir tür daimi para konferansı sayılır.

Türkiye, IMF ile 27 aralık 1945'te Washington'da yapılan ana sözleşmeyi 19 Şubat 1947 tarihli ve 5016 sayılı yasa uyarınca 11 mart 1947'de kabul ederek kuruluşa üye olmuştur.