ÇAĞATAY (Ali Rifat)

türk besteci
(İstanbul 1867 - ay. y. 1935).

Özel müzik dersleri aldı. Ut, çello ve kemençe çalmayı öğrendi. Özellikle udi olarak tanındı. Kadıköy'de Şark musiki cemiyeti'ni kurdu ve yönetti. Bir süre Avrupa’da kaldı, yurda dönünce Türk musiki ocağı’nı kurdu. Burada yetiştirdiği çok sayıda öğrencisiyle halka açık konserler verdi; bu konserlerde topluluğa çello, piyano, kontrabas, flüt gibi batı çalgılarını da ekledi.

Geleneksel tarzda yapıtların yanı sıra, batı müziği etkileri taşıyan parçalar da besteledi. Kimi klasik yapıtları armonize etti. 1927’den ölümüne değin, Belediye Konservatuvarı türk musikisi tetkik ve tasnif heyeti'nde görev yaptı. 1924-30 arasında, İstiklal marşı, onun bestesiyle çalındı. Ünlü yapıtları: Nihavend beste (Zülfün görenlerin hep bahtı siyah olurmuş), Suzidil beste (Verdim âteş dillere suzidil-i âvâreden), Nihavend fantezi (Sarâhaten acaba söylesem darılmaz mı?), Hüseyni şarkı (Edalı bir yosma kararım aldı), Nişaburek şarkı (Meyledip bir gülizare).