Lenfoma,

lenf dokusunun aşırı derecede ve anormal hızla büyümesi.

Lenfoma terimi genellikle Hodgkin hastalığı ve Burkitt lenfoması gibi lenf dokusunun kötü huylu urları için kullanılır. Ayrıca bak. retikulum hücreli sarkom.

Lenfosit, bağışıklık sisteminde önemli bir işlevi olan akyuvar türü. İnsanda lenfositler toplam akyuvar sayısının yüzde 20-25’ini oluşturur.
Başlıca iki tür lenfosit vardır: B lenfositleri ve T lenfositleri. Her ikisi de kemik iliğindeki kök hücrelerinden gelişir ve kanla dalak, bademcik, lenf düğümleri gibi lenf dokularına taşınırlar. Yüzeylerinde yer alan alıcı moleküller yardımıyla mikroorganizmaları ve antijen adı verilen öbür yabancı maddeleri bağlayarak bunları vücuttan uzaklaştırabilirler. Her lenfositte belirli bir antijene bağlanan alıcılar vardır. Kanda, her biri farklı ve eşi olmayan alıcılar taşıyan milyonlarca lenfosit olduğundan vücut karşılaştığı hemen bütün antijenlere yanıt verebilir.
Bakteri ya da virüs gibi bir antijen, B hücresine bağlanıp uyardığında, hücre antikor üreten özdeş plazma hücreleri üretmeye başlar. Bu antikorların yapısı, yanıtı başlatan B hücresinin alıcılarına uygundur.

Antikorlar kan ve lenf sıvısına salındıklarında hedef antijene bağlanıp onu nötrleştirmeye ya da yıkmaya başlar. Antikor üretimi, antijen tamamen ortadan kalkana değin birkaç gün sürer. Bellek hücreleri adı verilen bazı B hücreleri de, antikorların salınmasını değil, çoğalmasını uyarırlar. Böylece antijen yeniden ortaya çıktığında otomatik olarak antikor salgılanmaya başlar.

T hücreleri lenf dokularına ulaşmadan önce timusta olgunlaşarak yardımcı T hücreleri ve hücre öldürücü ya da baskılayıcı T hücreleri olarak çoğalıp farklılaşır. Uygun antijen tarafından uyarılan yardımcı T hücreleri, B hücrelerinin antikor üretmesini sağlayan lenfokinleri salgılar. Bunlardan enterlökin-2, mikrop (özellikle virüs) bulaşmış hücrelere bağlanan ve bunları öldüren hücre öldürücü T hücrelerini harekete geçirir. Tam olarak anlaşılmayan karmaşık bir süreç sonucunda baskılayıcı T hücreleri öbür lenfositlerin verdiği yanıtlan düzenler.
Öldürücü hücreler T ve B hücrelerine benzerse de, doğrudan bir antijene bağlanmaz.

Mikrop bulaşmış hücrelere önceden bağlanan antikorlarla birleştikten sonra, hücrenin ölmesine yol açan bir madde salgılar.
T lenfositlerinin çoğu uzun ömürlüdür, ortalama yaşam süreleri 2-4 yıl, bazılarında 10 yıldan fazladır. B hücrelerinin ortalama yaşam süreleri ise bir hafta ile birkaç ay arasında değişir. Ayrıca bak. akyuvar.