Sosyal Jet-Lag!

Yapılan araştırmalara göre uyku ve uyanıklık düzeni karanlık ve aydınlık döngüsüyle şekilleniyor. Bunun yanında modern yaşam tarzı ve yapay aydınlatma gibi kriterler bu döngünün sapmasına neden oluyor. Matematiksel bir model aracılığıyla yapay ışığın uyku ve uyanıklık döngüsü üzerindeki etkisini inceleyen bilim insanları uyku düzeniyle uyku ve uyanıklık döngüsü arasındaki sapmaları 'sosyal jet-lag' olarak tanımlıyor. Söz konusu döngüdeki düzensizliğin bireylerin fiziksel sağlığı ve bilişsel performansı üzerinde negatif bir etkiye sahip olduğu belirtiliyor.

Bilim insanlarının araştırmaları sonucunda yapay ışığın etkisinde olan bireylerin ışık parlaklığı arttıkça kendiliğinden uyanamadığı ve uyku zamanının gecikerek daha ileri saatlerde gerçekleştiği, yapay ışığın etkisinde olmayan bireylerin ise güneşin doğuşundan yaklaşık 1 saat önce uyandıkları tespit edildi. Bu bağlamda araştırmacılar yapay ışığa uzun süre maruz kalmanın sosyal jet-lag'ı paralel olarak artırdığı, özellikle akşamları yapay ışıkta kalma zamanının kısalmasının ise sosyal jet-lag'ı azaltıcı bir etkide bulunduğu sonucuna ulaştı.