HİLKAT GARİBESİ

Ucube olarak da bilinir, biyolojide, aşırı ölçüde oluşum ve yapı bozukluğu taşıyan embriyon, yeni doğmuş hayvan yavrusu ya da bitki fidanı.

Bozukluk kalıtsal olabileceği gibi gebeliğin ilk evresinde annenin aldığı ilaçlar, X ışınları, geçirdiği hastalıklar gibi etkenlerden de kaynaklanabilir.

Başlıca iki tür ucube (Hilkat Garibesi) tanımlanmıştır: Vücutlarının bazı bölümleri kusurlu ya da aşırı biçimde büyümüş olanlar ve tüm ya da bazı organları belli bir eksene göre bakışımlı olacak biçimde çift olanlar. El ve ayak parmakları gibi organların sayıca normalden fazla olması da insanda ve öbür memelilerde sık rastlanan bir anomalidir. Ayrıca kol ve bacaklar eksik ya da çok az gelişmiş olabilir.

Örneğin, 1960’ların başlarında Batı Avrupa’da gebelikleri sırasında talidomit adlı ilacı kullanan kadınlardan bazıları, kol ve bacakları ancak bir fok yüzgeci kadar gelişmiş olan bebekler doğurmuştur. Çok ender rastlanan başka bir ucube (Hilkat Garibesi) türünde ise bacaklar efsanelerde anlatılan denizkızlarını anımsatır biçimde yer yer ya da tümüyle birbirine bitişiktir, insanda görece sık rastlanan oluşum bozukluklarından biri de bebeğin, beyni hiç oluşmamış ya da aşırı küçük ya da büyük olarak doğmasıdır.

İnsanda ve öbür memelilerde, Yunan mitolojisindeki Kykloplar gibi alnının ortasında tek bir göz olap ucubeler çok ender görülür; buna karşılık daha sık rastlanan ve daha az ilgi çeken bir bozukluk gözlerin hiç olmaması ya da çok küçük olmasıdır. Organları ayrı ayrı oluştuğu halde birbirine yapışık doğan Siyamlı ikizler de bir başka örnektir.