Arama


Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
4 Aralık 2017       Mesaj #13
Safi - avatarı
SMD MiSiM

Avustralya Federal Başkent Toprakları


eski adıyla YASS-CANBERRA, Avustralya Uluslar Topluluğu’nda (AUT) ayrı siyasal birim. Federal başkent Canberra ve çevresini kapsayan topraklar Yeni Güney Galler eyaleti sınırları içindedir.
Genellikle Canberra Havzası diye bilinen dalgalı, 580 m yükseklikteki ova üzerinde yer alan bu topraklar, 1.800 m’yi aşan Avustralya Alpleri’yle çevrilidir; güneydoğudan kuzeybatıya Murrumbidgee Irmağı ile ikiye bölünür.

Yöre 1820’de buraya Limestone Ovası adını veren Charles Throsby tarafından keşfedildi. 1901’de, King O’Maley’in çabasıyla, Sidney’den en az 160 km uzaklıkta ve en az 260 km2 olan bir alanın başkent toprağı olmak üzere Yeni Güney Galleı’den ayrılması maddesi AUT Anayasası’na eklendi. Limestone Ovası 1908’de bu amaçla seçildi. 2.359 km2’lik alana ilişkin haklar 1911’de federal hükümete devredildi. 1915’te, 137 km doğudaki Jervis Koyunda 73 km2,lik bir toprak da, gelecekte bir federal liman kurulması için bu alana eklendi. Toplam toprakların 440 km2’si Cotter Irmağı havzası olarak yerleşim dışı bırakıldı; 404 km2’si park, okul gibi kamusal tesislere, 19 km2’si de Canberra kentine ayrıldı. Geri kalan topraklar, ancak kiralanarak işletilmek koşuluyla, yumuşak ve sert kereste üretmek üzere orman bölgesi sayıldı. Topraklarda ticari amaçla sebzecilik, mandıracılık yapılır; buğday, yün, sığır eti üretilir. Kırsal alanda çalışma olanakları kentlere oranla çok sınırlıdır. Nüfus dağılımında kırsal alanla kent arasında görülen dengesizlik de bunu yansıtır nüfusun yüzde 98’i kentte yaşar. Bölgede Kraliyet Askeri Koleji (1911) ile Jervis Bay kentinde Kraliyet Avustralya Deniz Koleji bulunur. Nüfus (1990 tah.) 283.300.

Avustralya futbolu

Ad:  avustralya10.JPG
Gösterim: 303
Boyut:  34.6 KB

Avustralya’da oynanan bir tür futbol. Yaklaşık 1858’de H.C. A. Harrison tarafından Victoria’ya bağlı Melboume’da geliştirilmiştir. Türkiye’de oynanan futbol ile rugby ve Kelt futbolunun bir karışımı olarak nitelendirilebilir. Eni yaklaşık 110-155 m, boyu 135-185 m olan oval bir sahada en ve boy çevreleri 57 ve 74 cm olan oval bir topla oynanır. Her takımın 18 oyuncusundan üçü saha içinde serbestçe dolaşır; ötekiler belli bölgeleri savunmak ve rakip oyuncuları tutmakla görevlidir. Oyun, genellikle topa ayakla ya da yumrukla vurularak oynanır. Oyuncular topu yere vurmadan, ellerinde tutarak en fazla 9,1 m yürüyebilir. Topu elle atmak kurallara ay kındır. Ofsayt kuralı yoktur.

Sahanın her iki ucunda, düz bir çizgi üzerinde, 6,4 m aralıklarla dikilmiş 6,09 m yüksekliğinde dört direk bulunur. Top, havadan, yerden ya da aşırtma bir vuruşla hiçbir savunma oyuncusuna değdirilmeden iki iç direk arasından geçirilince gol olur ve bunun için altı puan verilir. Iç ve dış direkler arasından geçen ya da iç direkler arasından bir oyuncuya çarparak geçen bir vuruş ise “arkada” sayılır ve yalnız bir puan verilir. Dört direk, Avustralya futbolunun ayırt edici özelliğidir. Bir karşılaşma, 25 dakikalık dört bölümden oluşur. Oyunlar Avustralya Ulusal Futbol Konseyi’nin yönetimi altında düzenlenir. Bu futbol özellikle Victoria, Güney Avustralya ve Batı Avustralya eyaletlerinde yaygındır.

Ad:  avustralya11.JPG
Gösterim: 299
Boyut:  58.5 KB

Avustralya haydut çeteleri


Avustralya İngilizcesinde BUSHRANGER, 18. yüzyıl sonları ile 19. yüzyılda “vahşi kır” ya da “taşra” olarak bilinen uzak ve geri kalmış bölgede göçmenlere, madencilere ve sınır bölgesi Yerlilerine rahat vermeyen haydut çeteleri. Serüvenleri Avustralya tarih ve folklorunda önemli bir yer tutar. Tek başına ya da küçük çeteler halinde hareket eden ve çeşitli sınıflara ayrılan bu haydutlar, alışılagelmiş yol kesme, yağma ve adam öldürme gibi eylemlerde bulunurlardı. Özellikle posta arabalarını, bankaları ve küçük yerleşim birimlerini soymada (yerel deyişle bunların “suyunu çıkarma”da) son derece ustaydılar. “Kara Caesar” takma adlı John Caesar’ın vahşi kıra sığındığı ve ilk haydut çetesini kurduğu 1789’dan 1850’lere değin, haydut çeteleri hemen hemen bütünüyle kaçak mahkûmlardan oluşmaktaydı. 1850 ile çetelerin ortadan kalktıkları 1880’ler arasındaki dönemde ise, haydutlar arasında yasalarla başı derde giren başına buyruk göçmenler çoğunluktaydı. Son önemli haydut olan Ned Kelly (1855-80), aynı zamanda en ünlü hayduttu.

Avustralya haydut çeteleri içinde John Lynch ve “Deli” takma adlı Daniel Morgan gibi acımasız katiller çoğunlukta olmasına karşın, Avustralya toplumunda bu haydutların yüceltilmesinin temelinde, Matthew Brady ve “Yahudi Delikanlı Teddy” takma adlı Edward Davis gibi kimi haydutların olumlu eylemleri yatmaktaydı. Her ikisi de sürgün mahkûm olan Davis ve Brady kurbanlarına insanca davranmalarıyla tanınırlardı; Davis ganimetini yoksullarla paylaşırdı. Cezalarının hafifletilmesine yönelik yaygın protestolara karşın, bu iki haydudun sonu darağacı oldu. Avustralya haydut çeteleri etrafında oluşan inanç, “Bold Jack Donahoe” ve “Wild Colonial Boy” gibi halk şarkılarına ve “Ned Kelly kadar gözüpek” gibi deyişlere kaynaklık etmiştir.

Avustralya İşçi Partisi


İngilizce AUSTRALİAN LABOR PARTY (ALP), Avustralya’nın önemli siyasal partilerinden biri. İşçi hareketinin ilk siyasal örgütlenmesi 1890’larda gerçekleşti. 1891’de Sidney Esnaf ve İşçi Konseyi’nce desteklenen adaylar, Yeni Güney Galler eyalet meclisinde 141 sandalyeden 86’sını kazandılar. İşçi hareketinin ulusal düzeyde siyaset sahnesine çıkışı 1901’deki federal seçimlerle başladı. Bu seçimlere gevşek bir federal çatı altında katılan işçi adayları, Temsilciler Meclisi’nde 16, Senato’da ise 8 sandalye kazanarak güç dengesini ellerinde tutacak bir konum elde ettiler. 1918’de eyalet örgütleri birleşerek Avustralya İşçi Partisi adını aldı.

İlk işçi partileri daha çok ılımlı sosyalist politikalar benimsediler. Savundukları reformlar arasında şunlar yer alıyordu: Oy vermede mülk sahibi olma koşulunun
kaldırılması, sendikal çalışmalar üzerindeki yasal kısıtlamaların sona erdirilmesi, iş kazaları ve hastalıklarında işverenin sorumlu olması ilkesinin benimsenmesi ve iş uyuşmazlıklarında hakemlik kurumımun zorunlu hale getirilmesi. Son derece disiplinli, iyi örgütlenmiş ve militan bir yapıya sahip olan işçi partilerinin örgütlenme biçimi, öteki siyasal gruplara da belirli ölçülerde örnek oldu.

1904’teki kısa süreli iktidar deneyiminden sonra federal düzeyde ilk İşçi Partisi çoğunluk hükümeti 1910’da kuruldu; İşçi Partisi 1915 ortalarına değin Victoria dışındaki tüm eyaletlerde de iktidarda kaldı. I. Dünya Savaşı sırasında zorunlu askerlik hizmeti konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle bölünen parti, 1929’a değin iktidardan uzak kaldı. İşçi Partisi’nin zorunlu askerlikten yana olan kesiminden pek çok siyasetçi, Liberal Parti ile birleşerek savaş döneminde Milliyetçi Parti’yi oluşturdular ve birkaç yıl iktidarda kaldılar.

1929’da ezici bir seçim zaferi kazanan ALP, bu kez ekonomik bunalıma karşı izlenecek politikalar konusunda bölünmeye uğradı ve Aralık 1931 seçimlerini izleyen 10 yıl boyunca etkinlik gösteremedi. Parti 1944-49 arasında sosyal refahla ilgili bellibaşlı yasaları meclisten geçirdi.

İşçi Partisi 1949’daki yenilgiden, 1972’de Gough Whitlam’ın başbakanhğa gelişine değin muhalefette kaldı. Partinin bu dönemdeki başarısızlığı 1950’lerde sağ ve sol kanatlara bölünmesine yol açan antikomünist kampanyayla, örgütlü işçi hareketine yönelik genel düşmanlık havası ve iktidardaki Liberal- Vatan partileri koalisyonuna seçim başarısı sağlayan 20 yıllık refah dönemiyle açıklanabilir. Whitlam’ın başbakanlığı sırasında İşçi Partisi, Avustralya’nın ekonomisi, dış siyaseti ve toplumsal yapısıyla ilgili geniş kapsamlı bir reform hareketi başlattı. Avustralya genel valisinin, oldukça tartışma götürür koşullarda hükümeti görevden uzaklaştırıp ülkeyi erken seçime zorlamasıyla ALP Aralık 1975’te iktidardan düşürüldü. İki yıl sonra, ikinci bir seçim yenilgisi üzerine istifa eden Whitlam’m yerine parti yönetimini daha az reformcu bir ekip üstlendi. 1983’te Parti, Robert J. L. Hawke’un önderliğinde yeniden iktidara geldi. Parti içi çekişmelere karşın 1984,1987 ve 1990 seçimlerini de kazanarak iktidarını sürdürdü. 1991’de Hawke’un yerini Paul Keating aldı.

Avustralya İşçi Sendikaları Konseyi


İngilizce AUSTRALİAN COUNCİL OF TRADE UNİONS (ACTU), Avustralya’da işçi sendikaları hareketini yöneten en güçlü birlik. Mayıs 1927’de kuruldu. Avustralya İşçiler Birliği 1967’de ACTU’ya katıldı. 1979’da Avustralya Ücretliler ve Meslek Sahipleri Birliği Konseyi’nin, 1981’de de Avustralya Devlet Görevlileri Örgütü Konseyi’nin katılmalarıyla ACTU Avustralya’daki sendikalı işçilerin dörtte üçünden fazlasını temsil eder duruma geldi.
1954’te Melbourne’da bir sürekli büro açan ACTU pek çok resmî örgütte temsil edilir ve Avustralya politikasında önemli rol oynar. Konseyin karar organı, iki yılda bir toplanan ve ACTU’nun eyaletlerdeki şubelerinden gelenlerle üye sendikaların temsilcilerinden oluşan kongredir. ACTU’nun yönetim kurulunda seçimle gelen 17 üye yer alır.

Avustralya Kolonileri Yönetim Yasası


İngiliz Avam Kamarası’nca Ağustos 1850’de kabul edilen ve Avustralya’nın güneydoğusundaki Port Phillip kesimini Yeni Güney Galler’den ayırarak Victoria Kolonisi haline getiren yasaya halk arasında verilen ad. Yasa 1842’de özerk bir yapıya kavuşan Yeni Güney Galler Yasama Konseyi’nde yetersiz bir düzeyde temsil edildiklerine inanan ve gelirlerinin Yeni Güney Galler bölgesine aktarılmasından hoşnutsuzluk duyan Port Phillip göçmenlerinin başvurusu üzerine çıkarıldı. Temmuz 1851’de yürürlüğe giren yasa, seçimle gelen 20 üye ile vali tarafından atanan 10 üyeden oluşan bir yasama konseyi öngörüyordu. Bölgenin imparatorluk toprakları dışında kalan tüm topraklarında yetkili kılman bu organa, İngiliz hukukuna aykırı olmamak üzere her türlü yasa çıkarma hakkı da tanındı. Avustralya Kolonileri Yönetim Yasası Avustralya’nın başka yerlerinde de özerkliğe geçme olanağı sağladığından, benzer anayasal düzenlemeler Tasmanya ve Güney Avustralya’ya da uygulandı.

Avustralya Liberal Partisi


İngilizce LİBE RAL PARTY OF AUSTRALİA (LP), Avustralya’nın önemli siyasal partilerinden biri. Bugünkü biçimiyle 1944’te Robert Gordon Menzies tarafından kuruldu.
İlk Liberal örgütlenme, temelde Avustralya İşçi Partisi’nin (ALP) giderek artan gücüne karşı koyma noktasında birleşen radikal korumacılarla, laissez-faire'ci politilan savunan serbest tüccarların bir ittifakı olarak 1910’da ortaya çıktı. Fusion (Birleşik Parti) olarak bilinen bu örgütlçnme ilk kez 1913’te Liberal adı altında seçimlere katıldı ama belirgin bir program ortaya koyamadığından İşçi Partisi önünde başarılı olamadı.

I. Dünya Savaşı sırasında, zorunlu askerlik konusunda ortaya çıkan anlaşmazlık nedeniyle İşçi Partisi bölündü. Partinin zorunlu askerlikten yana olan kanadıyla birleşip Milliyetçi Parti’yi kuran Liberaller, ilk kez bu dönemde iktidara geldiler. 1922 seçimlerinden sonra Milliyetçiler, yeni kurulan Vatan Partisi ile ittifak kurmaya çalıştı. Böylece Milliyetçi Parti’nin liberal kanadı, İşçi Partisi kökenli grubun önderliğine son verme olanağı buldu. Milliyetçi-Vatan ittifakı adını alan parti, daha tutucu bir çizgiye geldi. Bir süre federal düzeyde etkin olan ittifak 1920’lerdeki şiddetli iş uyuşmazlıkları sırasında sendikalara karşı giderek sertleşen politikasının da etkisiyle 1929’da yenilgiye uğradı. Milliyetçiler, 1931’de İşçi Partisinden ayrılan bir grupla ittifak kurarak, Birleşik Avustralya Partisi adı altında yeniden iktidara geldi. Kamu harcamalarını kısıtlayıcı bir programla 1929 Büyük Bunalımı’nın etkilerini gidermeyi hedef alan Birleşik Avustralya Partisi, genellikle Vatan Partisi ile kurduğu koalisyonlarla 1937’ye değin başta kaldı. Daha sonra iç bölünmeler ve belirgin program yokluğu nedeniyle zayıflayarak 1941’de dağıldı.

Birleşik Avustralya Partisi’nin devamı olarak Ekim 1944’te kurulan Liberal Parti, 1949’da Vatan Partisi ile işbirliği yaparak, Menzies’in öncülüğünde yeniden iktidara geldi. Liberal Parti-Vatan Partisi koalisyonu, Menzies’in başbakanlıktan ayrıldığı 1966’dan sonra da, 1972-75 arasındaki İşçi Partisi iktidarı dışında, Avustralya siyasetinde egemen konumunu sürdürdü. 1983 seçimleri sonunda iktidarı İşçi Partisi’ne bırakmak zorunda kalan Liberal Parti’nin programının ana temelleri işveren kesimiyle sıkı bağlar, iç ve dış politikada antikomünizm ve ABD ile yakın işbirliği olmuştur.

kaynak: Ana Britannica
SİLENTİUM EST AURUM