Sistem Oluşumuna Dair Yeni Teori!

Güneş sisteminin ölmekte olan dev bir yıldızdan yayılan güçlü parçacık akımlarının yalıttığı gaz ve toz balonunun içinde oluştuğu ileri sürüldü.

Bilim adamları, sistemin oluşumunu milyarlarca yıl önce gerçekleşen bir süpernova patlamasıyla açıklayan teoriyi bugüne dek yaygın olarak kabul ediyordu. Fakat bu teori, Güneş sisteminin erken devirlerinde iki tür izotopun neden orantısız miktarlarda bulunduğunu açıklayamıyordu.

İlgili döneme ait meteor kalıntılarında yapılan incelemeler, alüminyum-26 izotopunun fazla, demir-60 izotopunun ise az bulunduğunu gösteriyordu.

Süpernova patlamalarında her iki izotopun da çok büyük miktarlarda çevreye yayıldığına dikkati çeken araştırmacılar, demir-60 izotopunun nasıl yalıtılmış olabileceğini çözmeye çalıştı.

Bu bağlamda yeni teoriye göre, Güneş sistemi "Wolf-Rayet Yıldızı" adı verilen, Güneş'ten 40 ila 50 kat büyük bir yıldızdan yayılan parçacık akımlarının Güneş'i ve yörüngesindeki gezegenleri, uyduları ve diğer gök cisimlerini meydana getiren malzemeleri bir balon içinde yalıtmasıyla oluştu.

Nükleer füzyonu sona ermiş ve ömrünü tamamlamakta olan Wolf-Rayet Yıldızı'nın saniyede 2 bin kilometre hızla uzaya yaydığı parçacık akımları yıldızın çevresindeki gaz ve toz materyali dış kabuğu ağır metallerden oluşan bir balonun içinde hapsetti.

Wolf-Rayet Yıldızı yok olma aşamasında iken etrafa yayılan alüminyum-26 parçacıkları, bu ağır kabuğun bir tarafını yarıp geçmeyi başardı fakat diğer tarafı aşamayınca içeride hapsoldu.

Demir-60 izotopları ise balonun duvarlarına çarparak dışarıda kaldı veya alüminyum-26 parçacıklarının açtığı yarıktan kısmen içeri sızabildi. Daha sonra sert kabuk, kütle çekimiyle içe doğru çökerek yok oldu ve söz konusu sistem oluştu.

Bilim insanları, Güneş'e benzer yıldızların etrafındaki sistemlerin büyük bölümünün bu şekilde oluştuğunu ileri sürüyor. Çünkü sistemin ancak bu yalıtım sayesinde kendi kütle çekim örüntüsünü çevreden bağımsız olarak kazanabileceği düşünülüyor.

Kaynak: AA Bilim Teknoloji / Astrophysical Journal (25 Aralık 2017)