Tarihte Türk Lehçeleri!

Sayısız göçlerle Asya ve Avrupa'nın birçok bölgesine yayılan Türk boylarının söyleyişleri arasında ayrılık giderek ilerlemiş ve Türk dili birçok lehçeye bölünmüştür. İslamiyeti kabulden önce verilen eserlere göre Türk Lehçesi ikiye ayrılır: Kuzey Lehçesi ve Güney Lehçesi.

Kuzey Lehçesi'ne aynı zamanda Göktürkçe denir. 7 ve 8. yüzyıllardaki Orhun Anıtları bu lehçeyle yazılmıştır. Güney Lehçesi'ne ise Uygurca, Uygur Lehçesi denir. Tufan Yazmaları, Divanü Lugati't Türk vb. eserlerdeki şiir parçalarının, atasözlerinin, örnek cümlelerin çoğu bu lehçenin izini taşır.

İslamiyetten sonra söz konusu lehçelerin adları değişmiştir. Göktürkçe'ye Oguzca, Uygurca'ya da Hakaniye Türkçesi adı verilmiştir. 9. yüzyılda kurulan ilk Müslüman Türk devletlerinden biri olan Karahanlılar (840-1212) zamanında İslam Uygarlığı'nın etkisi altında yazılan ilk eser olan Kutadgu Bilig (Yusuf Has Hacib), Hakaniye Türkçesi ile yazılmış bir eserdir.

Kaynak: AnaBritannica