TABLO
—Mahreç katsayıları: akımları, varış kutupları üretimleriyle ilişkilendirilebileceği gibi, çıkış kutupları üretimleriyle de ilişkilendirilebilir. Böylece, katsayıları hesaplanır. Bunlar, j dalına ihraç edilen k malının üretim payını temsil eder. Mahreç katsayılarına dayanan bu yaklaşım, girdi-çıktı sistemini, üretim ve talep değişikliklerine göre çözümlemekte kullanılır: böylece, nihai talebe ait değişikliklerle, bunun yol açtığı üretime ait değişiklikler arasında ilişki kuran aşağıdaki ifade elde edilir:
• Girdi-çıktı tablolarının kullanımı.
Bu tabloların iki tipi vardır:
1. ulusal ekonominin üretim yapılannın incelenmesinde kullanılan geriye bakışlı girdi-çıktı tabloları;
2. iktisadi politikalarda ve planlamada kullanılan ileriye bakışlı ya da prospektif girdi-ğıktı tabloları. Geriye bakışlı incelemelerde, genellikle sözkonusu olan şey, çeşitli üretim dallarının teknolojik yapılarının karşılaştırılması (katma değerin ya da onun çeşitli öğelerinin üretimdeki göreceli payı, çeşitli ara tüketimlerin ağırlığı), teknik katsayılann uzun dönemli evrimleri içinde teknolojik değişikliğin genişlik derecesinin ortaya çıkarılması ve özellikle, etkinlik dallarının üretim sistemi içinde kapladıkları stratejik ya da stratejik olmayan yere göre hiyerarşik bir sıralamasının yapılması: böylece, bir üretim dalının yalnızca niceliksel önemini (üretim hacmi, dışa satılan üretim miktarı vb.) hesaba katan bir ölçüte dayalı bir hiyerarşinin yerine, üretim dalları arasındaki değişimlerin yol açtığı dolaylı ve dolaysız etkilerin tümünü ve bu etkilerin yayılış biçimini göz önünde bulunduran bir hiyerarşi konulabilir.

Prospektif görüş açısından, bu çözümleme teknikleri, alternatif iktisadi siyaset önlemlerinin sonuçlarını ve etkinlik derecelerini önsel olarak incelemeyi sağlar: enerji maddeleri fiyatlarındaki bir yükselişin uyandıracağı tepkiler, vergi ya da vergi benzerlerinde (parafiskalite) bir değişikliğin etkisi, faiz oranlarındaki bir düşüşe karşı duyarlılık vb. Burada da bir hiyerarşinin önemi kendini belli eder, çünkü bir açılım ya da enflasyona karşı mücadele sözkonusu olduğundan, uygulanacak politikaların belirlenmesi beklenen etkileri en iyi ve / ya da en hızlı ya yacak etkinlik dallarının seçilmesine dayanır.

Ulusal çerçevede güçlü bir çözümleme aracı olan girdi-çıktı tablo modeli, günümüzde bölgesel, bölgelerarası ve uluslararası ilişkilerin incelenmesinde de kullanılmaya başlanmıştır: örneğin, Avrupa topluluğu için girdi-çıktı tabloları düzenlenmiş bulunmaktadır. Nihayet, başka bir yönde yapılan araştırmalar da W. Leontief ve W. isard’ın çalışmalarını sürdürerek, sanayi ilişkilerini çevreyle bütünleştirmeyi hedef almaktadır. Bir girdi-çıktı tablosu bütün olarak aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

• Türkiye'de girdi-çıktı tablo çalışmalarına 1959'da sanayiler arası işlemler tablosu yapılarak başlanmış, daha sonra 1963, 1967, 1968 ve 1973 yıllarına ait dört tablo hazırlanmıştır. Girdi-çıktı tabloları hazırlanırken, önce kesim sayısı, kesimlerin nasıl sınıflandırılacağı, nihai talebin nasıl bölüneceği vb konuları kapsayan tablo planının oluşturulması gerekir. Bu açılardan bakıldığında Türkiye'de yapılan girdi-çıktı tablolarında, 1959'da, 15 kesim ele alınmış 1963 ve 1967 tabloları 37, 1968 tablosu 50, 1973 tablosuysa 64 kesimli olarak hazırlanmıştır. 1973 tablosu hem homojenlik, hem de sanayiler arası yapı hakkında ayrıntılı bilgiler vermek açısından ötekilerden daha üstündür. Nihai talep bakımından, 1959 tablosu özel tüketim, kamu tüketimi, özel yatırım, kamu yatırımı, stoklar, dışsatım ve negatif değerleri içeren rakip dışalım olmak üzere 7’ye bölünmüşken; 1963, 1968 ve 1973 tablolarında bir önceki son kalem çıkarılmış ve 6’ya bölünmüştür. Kullanılan fiyatlar bakımından incelendiğinde 1959 yılı tablosunda alıcı fiyatları kullanılmışken 1963, 1967, 1968 ve 1973 tablolarında satıcı fiyatlarının temel alındığı görülmektedir. Bu durum son yıl tablolarını 1959 tablosuna oranla daha üstün kılmaktadır. Girdi-çıktı tablolarının hazırlanmasında dolaylı vergiler ayrı bir önem taşımaktadır.

1959 tablosunun hazırlanmasında dolaylı vergilerle ilgili herhangi bir çalışma yapılmamış, ötekilerdeyse katma d^er bölümünde ayrı bir sırada “vasıtalı vergiler" başlığı altında yer verilmiştir. Ancak bu vergiler kesimlerin çıktı satışları içinde vergi paylarını belirtmekte, her kesimin başka kesimlerden aldığı girdilere isabet eden dolaylı vergi miktarları belirtilmemektedir. Planlama açısından önemli konulardan biri de tablolar düzenlenirken sanayiler arası modelde kullanılacak katsayılann bulunmasıdır. Yeni sanayilerin kurulması, üretim tekniklerinde değişiklikler vb. nedenlerle katsayı matrisinin olası değişikliklere göre düzenlenmesini gerektirir. Örneğin, Türkiye’de I. Plan çalışmalarında 1959 tablosu bu yönde bir düzeltme yapılmadan kullanılmış, II. Beş yıllık planda, 1963 tablosundaki katsayılar olası değişikliklere göre düzeltilerek alınmıştır III. Beş yıllık plan çalışmalarında da 1967 tablosu temel alınmakla birlikte 1973 ve 1977'ye göre bir revizyona tabi tutularak elde edilen yeni katsayı ve ters matris, matris çözümünde kullanılmışır. IV. Beş yıllık plan modelinin çözümündeyse 1973 yılı tablosundaki girdi katsayıları, 1977 ve 1982'ye göre düzeltilerek kullanılmıştır.