Mars'ta yeraltı su sistemi teorisi
9 Mart, 2007 10:06:00 (TSİ)
Yüksek çözünürlüklü kamerayla çekilen karede kaya katmanları görülüyor
İLGİLİ HABERLER • "Mars'ta yaşam 1977'de keşfedilebilirdi" • NASA'dan 2 milyon dolarlık roket yarışması • Spirit'in ön tekerlerinden biri bozuldu • Google Mars'la Kızıl Gezegen ekranınızda • 'Mars Exspress'in radarına ikinci anten Bilimadamları, Mars'ta bir zamanlar örgü gibi yoğun bir yeraltı su sistemi bulunduğu görüşünü dile getirdi. Bilimadamları, Mars'ın Meridiani Planum adı verilen geniş ve tepelerle dolu ovasında yaptığı incelemeleri değerlendirerek, eskiden Kızıl Gezegen'de yer altında su sisteminin bulunduğuna dair kanıtların, Mars'ın yaşam için potansiyel bileşenlerden birisiyle uzun ve karmaşık bir ilişkisi olabileceğini gösterdiğini ortaya koydu. Bazı bilimadamları, Opportunity'nin burada bulduğu sülfat açısından zengin tortulların, bir zamanlar Kızıl Gezegen'de bulunan denizin kalıntıları olduğunu savunurken, bazıları da Meridiani Planum'un bir su havzası olmadığını ve bu nedenle büyük miktarda suyu tutamayacağını ileri sürüyor. "Yanıt Mars'ın yüzeyinin altında" ABD'deki Massachusetts Institute of Technology'den Jeffrey Andrews-Hanna ve meslektaşları ise, yanıtın Mars'ın geçmişinde ve yüzeyinin altında olduğunu belirtiyor. Bulgularını İngiliz Nature dergisinde yayımlayan bilimadamları, bu coğrafi bölgenin aslında eskiden gezegenin yüzeyine suyun çıktığı izlenimini uyandıran erken Mars dönemi için bir küresel yeraltı su sisteminin modeli olduğunu düşünüyor.
Opportunity'nin bulduğu hidrate (su ile karışık) sülfat tuzu minerallerinin yer aldığı noktanın çok ötesine dek hazırlanan bir bilgisayar modeli oluşturan bilimadamları, yüzey altında su aktığına kanıt olarak ayrıca Mars Orbiter'ın çektiği ve suyun bir zamanlar erozyona uğrattığı kayaları gösteren fotoğrafları da sunuyor. Jeomorfolog Victor Baker, Mars'ın bir zamanlar, bütün yüzeyinin altında birbiriyle bağlantılı bir yeraltı su sistemi bulunduğunu söylerken, Kızıl Gezegen bugün ise kupkuru görünüyor ve ince atmosferinin neredeyse tamamen sudan yoksun olduğu sanılıyor. Araştırmacıların büyük bölümü, Mars'ın bir zamanlar su ile kaplı olduğunu ve Dünya benzeri yumuşak bir atmosferinin bulunduğu konusunda hem fikir. Bu görüşbirliği bakteriyel bile olsa bir tür yaşam biçimine evsahipliği etmiş olabileceği spekülasyonunu da güçlendiriyor. Nature dergisindeki araştırmada, bundan daha da heyecan verici olan ve NASA'nın kısa süre önce sunduğu, Mars'ın yüzeyinde hala bir miktar su bulunabileceğine ve bunun bir yeraltı kaynağından geldiğine dair kanıtlara dikkat çekiliyor. Amerikan Mars Global Surveyor yörünge aracının 2005'te çektiği fotoğraflarda, akarsuyun açtığı iki küçük vadi tespit edilmiş, önceden çekilen fotoğraflarda bu bölgede bu vadilerin bulunmadığı anlaşılmıştı. 
