Arama

Kelile ve Dimne - Beydaba - Tek Mesaj #1

Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
1 Mayıs 2007       Mesaj #1
Misafir - avatarı
Ziyaretçi

Kelile ve Dimne

Ad:  Kelile ve Dimne.jpg
Gösterim: 1969
Boyut:  79.1 KB

Sanskrit dilinde KARATAKA DAMANAKA, hükümdarlara öğüt vermeye yönelik, ahlaki içerikli Hint masal derlemesi.

Doğu uygarlığının ölümsüz yapıtları arasında yer alır. Adı yapıtın başkahramanları olan iki çakaldan (daha eski çevirilerde Kalilag ve Domnag) gelir. Bir giriş bölümü ve 15 öyküden oluşur. İS 3. yüzyılda Vişnu mezhebine bağlı bir Brahman tarafından Keşmir’de yazıldığı sanılmaktadır.

Sasani hükümdarı I. Hüsrev’in özel hekimi Burzo’nun 6. yüzyılda derlemeden yaptığı Pehlevice çeviri, üç yüzyıl kadar sonra İbn Mukaffa tarafından Arapçaya aktarıldı. Arapça metin Yunanca, Farsça, İbranice, Latince, İspanyolca, İtalyanca, Slavca, Türkçe, Almanca, İngilizce, Felemenkçe ve Fransızca gibi dillere yapılan çevirilerin çoğuna temel oluşturdu.

Kâşifi’nin 15. yüzyılda Envar-ı Süheylî adıyla yaptığı Farsça çeviri Türk edebiyatını en çok etkileyen çeviridir. En yetkin Farsça çeviri olarak kabul edilen bu yapıt Hüseyin Baykara’nın vezirlerinden Emir Ahmed Süheyli adına yazılmıştır. Derlemenin ilk Türkçe metni ise Kul Mesud’un Aydınoğlu Umur Bey’e sunduğu yapıttır. Ebu’l-Maali Nasrullah bin Mehmed’in Gazneli Behram Şah adına Arapçadan Farsçaya çevirdiği metnin eski Anadolu Türkçesine çevirisi olan bu yapıt (1934’te Kraköw’da basılmıştır), daha sonra I. Murad adına manzum biçimde yeniden kaleme alındı. Alaeddin Ali’nin (Vasi Alisi) Hümayunname (ös 1835) adıyla I. Süleyman’a (Kanuni) sunduğu yapıt, Türk edebiyatındaki en önemli çeviriler arasında sayılır.

Osmanzade Taib’in Zübdetul-Eshar, Adanalı Ramazanizade Abdünnafi Efendi’nin Nafiul-Aşari adlı çevirileri de Hümayunname' den yararlanılarak yapıldı. Ahmed Midhat II. Abdülhamid’in emriyle Elümayunname'yi sadeleştirdiyse de bu yapıt yayımlanmadı. Taşkentli Fazlullah bin İbrahim’in Doğu Türkçesine, Abdülallam Faiz Hanoğlu'nun da Kazan Türkçesine çevirdiği (1889’da basılmıştır) derleme, günümüz Türkçesine Ömer Rıza Doğrul tarafından İbn Mukaffa’nın Arapça nüshası temel alınarak Kelile ve Dimne adıyla çevrildi ve bir araştırma yazısıyla birlikte yayımlandı (1941).

kaynak: Ana Britannica
BAKINIZ Beydeba
Son düzenleyen Safi; 31 Temmuz 2016 02:33