Charles Darwin

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Charles Robert Darwin (12 Şubat 1809 – 19 Nisan 1882) İngiliz doğabilimci.

Ailesi
Çömlek endüstrisi kralı Josiah Wedgwood'un kızı Suzannah ve zengin bir doktor, özgür düşünceli şair ve evrim konusu üzerine de çalışmış bir bilim adamı olan Erasmus Darwin'in torunu, Robert Darwin'in oğlu olarak İngiltere, Shrewsbury'de dünyaya gelen Charles Darwin sekiz yaşına geldiğinde annesini yitirdi.

Öğrenim Hayatı
Shrewsburry School'da eğitimine başlayan Darwin'in de okulla arası, Einstein gibi pek iyi değildir. Öyle ki hocaları arasında ona aptal gözüyle bakanlar vardır. Oysa bu başarısızlık, Darwin'in okul müfredatıyla örtüşmeyen ilgi alanlarıyla ilgilidir.

Darwin daha sonra baba mesliğini devam ettirmek için Edinburg Üniversitesi'ne tıp öğrenimi için gider. Ancak başarısız iki yılın sonunda babası tıp eğitimini bıraktırır ve Darwin'i din adamı olmaya ikna eder. Edinburgh Üniversitesi'ni bırakıp, Cambridge Üniversitesi'ne teoloji öğrenimi için devam eder. Ama doğa tarihiyle olan ilişkisi gün geçtikce aşka dönüşür. Teoloji öğreniminin yanı sıra böcek toplama etkinliğini sürdürür ve oluşturduğu koleksiyonuyla bilim çevrelerinin takdirini kazanır. Bu arada botanik ve jeoloji derslerine katılır. Tüm bunların yanı sıra Edinburgh'da, öğrenciler tarafından kurulan Plian Societynin üyesi olur ve ilk kez bu maddeci toplulukta bilimsel tartışma içerisine girer. Burada botanik profesörü John Steven Henslow ile yakın dostluk kuran Darwin tüm ilgisini doğa tarihine verir. Henslow'un desteğiyle, 1831'de beş yıllık bir bilimsel araştırma gezisine çıkan Beagle adlı gemide doğa bilimci olarak görev alır. Bu Darwin'in yaşamında bir dönüm noktası olmuştur. Yolculuk boyunca başta Patagonya olmak üzere, dünyanın pek çok yerinden türlere ilişkin fosil ve örnekler toplar, gözlemsel bilgiler edinir, notlar alır. Özellikle Galapagos Adaları'ndaki dev kaplumbağalar ile kuşlar üzerindeki gözlemleri, türler arasındaki akrabalık ilişkilerini kavramasında etkili olmuş ve birçok canlının aynı atadan gelip evrim geçirerek farklılaştığını keşfetmiştir.

Eserleri
Görüşlerinin tepki toplayacağı ve bundan karısı ve çocuklarının zarar göreceği endişesiyle çalışmalarını yalnızca yakın çevresiyle paylaştı ve uzun süre yayımlamadı. Bu arada boş durmayan Darwin, yaklaşık yirmi yıl hiç durmadan kanıt toplamaya devam etti. 1858'de evrim konusunda kendisiyle aynı düşünceleri paylaşan Alfred Russel Wallace'ın da mektuplarını eklediği bir bildirgeyle görüşlerini açıkladı. 1859'da da çalışmalarını Türlerin Kökeni (The Origin of Species) adlı kitapta topladı.

Geniş yankılar uyandıran kuram bütün dünyada tepkiyle karşılandı. Darwin tüm saldırılara karşın 1871'de İnsanın Türeyişi kitabını da yayımladı. Bu eseri yazarken Darwin Thomas Malthus’un Toplumun Gelecekteki Gelişmesine Etkileri Açısından Nüfus Üzerine Bir Deneme adlı eserinden etkilenmişti. Malthus’a göre, bir insan veya hayvan topluluğu, bütün bireyleri yetişkin yaşa gelir ve ürerse çok büyük bir hızla iki katına çıkabilir. Teze göre; "Hayvan topluluklarının az çok kararlı bir nüfusu korumaları, çok sayıda bireyin üreme yaşına gelmeden ölmesine bağlıdır. Ancak kendilerini yaşam koşullarına iyi uyarlayanlar üreyecek yaşa gelebilmektedir. Her şey sanki yaşam zorlukları üremeye yatkın bireyler arasında bir ayıklama yapıyormuş gibi gerçekleşmektedir."

Ölümü
Hıristiyan inanışına olan bağlılığını yitiren ve bir agnostik (bilinemezci) olduğunu bildiğimiz Charles Darwin 19 Nisan 1882'de öldüğünde, ailesi onu bölgedeki bir kilise avlusuna, çocuklarının mezarlarının yanına gömmeyi düşünüyordu. Ne var ki, aynı düşünceyi paylaşmayan bazıları çarçabuk harekete geçerek, önde gelen bilim insanları ve hükümet üyelerini ikna çalışmasına girişti. Amaçları, bu kişileri biraraya getirip İngiltere'nin ünlü kilisesi Westminster Abbey'nin baş rahibinden Darwin'in buraya gömülmesini rica etmelerini sağlamaktı. Baş Rahip George Granville Bradley, “gerekli onayın canı gönülden verileceği”ni bildirdi. Böylece, agnostik olan Darwin 26 Nisan Joseph Hooker, yazılarıyla Darwin'i kendi kuramını yayımlamaya yönelten genç doğabilimci Alfred Russel Wallace ve ABD'nin İngiltere büyükelçisi James Russell Lowell da vardı. Darwin bu kilisenin “Bilginler Köşesi” olarak bilinen bölümünde, Sir Isaac Newton'un gömülü olduğu yerin birkaç metre ötesinde ve astronom Sir John Herschel'in yanı başında yatıyor. Darwin, yeryüzündeki canlı türlerinin değişimini betimlemek için “gizemlerin gizemi” tanımlamasını ortaya atan büyük filozof Herschel'e, Türlerin Kökeni kitabının girişinde göndermede bulunmuştu. günü öğleden sonra Westminster Abbey'ye gömüldü. Tabutunu taşıyanlar arasında eski dostu botanikçi Joseph Hooker, yazılarıyla Darwin'i kendi kuramını yayımlamaya yönelten genç doğabilimci Alfred Russel Wallace ve ABD'nin İngiltere büyükelçisi James Russell Lowell da vardı. Darwin bu kilisenin “Bilginler Köşesi” olarak bilinen bölümünde, Sir Isaac Newton'un gömülü olduğu yerin birkaç metre ötesinde ve astronom Sir John Herschel'in yanı başında yatıyor. Darwin, yeryüzündeki canlı türlerinin değişimini betimlemek için “gizemlerin gizemi” tanımlamasını ortaya atan büyük filozof Herschel'e, Türlerin Kökeni kitabının girişinde göndermede bulunmuştu.

Çalışmalarıyla İlgili
Bugün Darwin özdeşleşen evrim kuramı, aslında çok öncelere dayanır. Öyleki ilk kez MÖ 6. yüzyılda İyonya'lı filozoflar evrimden söz etmişlerdir. Thales, Anaksimandros, Herakleitos, Aristotales, İbni Haldun gibi pek çok bilgin, canlılığın oluşumu ve gelişimi konusunda fikirler ortaya atmıştır. Ancak bu konu üzerine en kapsamlı çalışmaları gerçekleştiren ve olgusal olarak yoklanabilinicek bir kuram haline getiren Charles Darwin olmuştur. Bugün kuram paleontoloji, genetik ve embriyoloji gibi bilimler tarafınca sürekli yenilenmekte ve gelişmektedir.

MsXLabs Üye Girişi