Albert Einstein

(1879 Ulm/Almanya-1955 Princeton),
Yahudi asıllı Alman fizikçi; bilim tarihindeki en büyük dehalardan biri.

Uzay, zaman, enerji ve madde konusundaki kavrayışları yepyeni bir biçimde yoğurarak görelilik kuramını geliştirdi. Fotoelektrik olayın anlaşılmasına, istatistik mekaniği, manyetizma ve kuvantum kuramına önemli katkılarda bulundu. Kuramsal fiziğe katkılarından, özellikle fotoelektrik etki yasasını buluşundan ötürü, 1921 Nobel Fizik Ödülü'nü aldı. Çocukluğu Münih'te geçti. Ailesiyle birlikte Milano'ya göç ettikten sonra öğrenimini İsviçre'de sürdürdü ve 1896'da Zürih Politeknik Enstitüsü'ne girdi. İsviçre uyruğuna geçtikten sonra evlendi ve Bern Patent Dairesi'nde çalışmaya başladı. Bu görevine devam ederken atomun yapısı ve ve Planck'ın kuvanta kuramıyla ilgilendi. Brown hareketini, ihtimaller hesabıyla buldu ve Avogadro sayısının değerini daha doğru olarak hesapladı. Kuvanta kuramının önemini kavrayarak bunu ışınım enerjisine uyguladı ve "foton" denilen ışık tanecikleri hipotezini ortaya attı. Bundan yararlanarak fotoelektrik olayı açıkladı.

1905 yılında yayımlanan iki makalesinde bu buluşlarını anlattı ve üçüncü makalesinde görelilik (izafiyet) kuramının ilkelerini ortaya koydu. Böylece enerji ile kütle arasında, E= mc2 eşitliğini kurarak, atom bombasının kuramsal temelini hazırlamış oldu ve Güneş gibi yıldızlardaki muazzam enerjiyi açıkladı. 1909'da Zürih Üniversitesi'ne öğretim görevlisi oldu; 1911-1912 yıllarında Prag'da bulunduktan sonra Zürih Politeknik Enstitüsü'ne profesör oldu. 1913'te Berlin Kaiser-Wilhelm Enstitüsü'nde ders vermeye başladı ve Prusya Bilimler Akademisi'ne üye seçildi.

1916'da "Görelilik Kuramı"nın ikinci bölümünü yayımladı. Yaşamının bundan sonraki bölümü birleşik bir alan kuramı oluşturma çabasıyla geçti. 1933'e kadar kaldığı Berlin'den Nasyonal Sosyalist Parti'nin iktidara gelmesiyle ayrıldı. ABD'ye giderek Princeton Üniversitesi'nde profesör oldu.

1940'ta Amerikan uyruğuna geçti. II. Dünya Savaşı öncesinde ABD Başkanı Roosevelt'e bir mektup yazarak nükleer bombaların kuramsal olabilirliğine ve Almanya'nın bunu gerçekleştirmesi hâlinde doğacak tehlikeye işaret etti. Atom bombasının yapımıyla sonuçlanacak olan ünlü Manhattan Projesi bunun üzerine başlatıldı.Princeton'daki enstitüden 1945'te emekliye ayrıldı. Ancak yaşamının sonuna dek çalışmaya devam etti.