İstanbul Üniversitesi

İstanbul Üniversitesi (İÜ)
İstanbul’da yükseköğretim kurumu.
Cumhuriyet döneminde açılan (18 Kasım 1933) ilk üniversitedir.

İlk kez 1863’te Darülfünun-ı Osmani adıyla açılan ve daha sonra İstanbul Darülfünunu adını alan bu yükseköğretim kurumunu çağdaş bir düzeye yükseltmek amacıyla, Cumhuriyet’in ilk yıllarında yeni düzenlemelere gidildi. Ama bunların yetersiz görülmesi üzerine yeni bir üniversite kurmak için hazırlıklar yapıldı. Bu amaçla çağrılan İsviçreli profesör Albert Malche’ni önerisi üzerine İstanbul Darülfünunu’nun kapatılması, yükseköğretimin yeni bir temele oturtulması kararlaştırıldı (bak. 1933 Üniversite Reformu). Dönemin maarif vekili Reşit Galip, İstanbul Darülfünunu’nun kapatılmasını öngören 31 Mayıs 1933 tarih ve 2252 sayılı yasada sözü edilen yeni üniversitenin, eskisiyle hiçbir ilişkisi olmadığını açıkladı.

İstanbul Üniversitesi’nin (İU) kurulup gelişmesinde önemli Ijir dış etkenin de olumlu katkısı oldu. Nazi Almanyası’ndan kaçan 85 öğretim üyesi ve bilim adamı Türkiye’ye çağrıldı ve kendilerine yeni üniversitede görev verildi. Fakültelere bağlı çeşitli enstitü ve laboratuvarlarım kurulmasında, nitelikli öğretim elemanı yetiştirilmesinde yabancı öğretim üyeleri öncü rol oynadılar.

Tıp, Hukuk, Edebiyat ve Fen fakülteleriyle öğretime başlayan İÜ, 18 Haziran 1946’da 4936 sayılı yasayla özerklik ve tüzel kişilik kazandı. 1936’da İktisat, 1948’de Orman fakülteleri kuruldu. Bunu 1963’te Eczacılık ve 1964’te Diş Hekimliği fakültelerinin kurulması izledi. 1967’de Kimya ve İşletme fakülteleriyle Cerrahpaşa Tıp Fakültesi kuruldu. 1973’te bunlara Veteriner ve Yerbilimleri fakülteleri eklendi. 1979’da Siyasal Bilimler Fakültesi, 1983’te de Yerbilimleri ve Kimya fakülteleri birleştirilerek Mühendislik Fakültesi kuruldu.
1983’te 2809 sayılı yasa uyarınca yeniden düzenlenen İÜ, 1992’de Edebiyat, Fen, Siyasal Bilimler, İktisat, İşletme, Hukuk, İstanbul Tıp, Cerrahpaşa Tıp, Diş Hekimliği, Eczacılık, Orman, Veteriner, Mühendislik fakülteleri ve Sosyal Bilimler, Fen Bilimleri, Sağlık Bilimleri, Çocuk Sağlığı, Adli Tıp, Onkoloji, Kardiyoloji, Deniz Bilimleri ve Coğrafya, İşletme İktisadı, Muhasebe, Atatürk İlke ve İnkılapları enstitüleriyle Florence Nightingale Hemşirelik, Basın-Yayın, Tütün Eksperleri, Adalet, İstanbul Meslek, Sağlık Hizmetleri Meslek, Şu Ürünleri yüksekokullarından ve İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’ndan oluşuyordu.