1. ENSEST
7.1 Ensestin Tanımı
Ensest, kaile içinde vuku bulan bir cinsel istismar biçimidir.
Bu istismar, eşler dışında aile bireylerinden birinin cinsel doyum amacıyla ailenin diğer bir üyesi ile cinsel temasa kadar giden ilişkilerde bulunması demektir. Enseste güvene ihanet; cinsel istismarda ise çocukluğun masumiyetinin istismar edilmesi vardır. (9)
7.2 Sayılarla Ensest
Batı ülkelerinde yapılan bazı araştırmalar ensest istismarının tüm cinsel istismarın %10 ile 32’si arasında bir oranını oluşturduğunu göstermektedir. Yasalar kadın nüfusunun %16’sının 18 yaşına gelmeden bir aileye üyesi tarafından cinsel istismara maruz bırakıldığında ve genel erişkin kadın nüfusunda %5 kadar varan oranda kadının babaları tarafından istismar edildiğine dair bulgular vermektedirler. Araştırma sonuçları ensest riskinin tekrarlayan evliliklerin olduğu ailelerde daha yüksek düzeylere çıktığına ve bu ailelerden gelen kadınların %20 yakın oranının 14 yaşından önce üvey baba ile bir cinsel ilişki öyküsüne sahip olduğuna işaret etmektedir. (9)
7.3 Ensestin Toplumsal Dinamiği
Yazarların paylaştıkları görüş, toplumlarda ensest ilişkisinin oldukça yaygın olduğu fakat bunun gizlendiği biçimindedirler.
Ensestin gizli kalması ve bu ilişkiden kimseye söz edilmemesi biçimindeki tutumlar ilişkide bulunan kişinin yararınadır ve başkalarının durumuna müdahale etme fırsatını engelleyerek istismarın devam etmesine yardımcı olur.
Çocuklar, kendileri ile cinsel ilişki kuran kişi tarafından korkutularak veya kandırılarak bu ilişkiyi gizli tutacaklarına dair söz, istismarcı için izleyen cinsel zevklerin güvence altına alınması demektir.
İstismarı yapan kişi para ve hediyeler vererek veya başka yollarla çocuğu kimseye bir şey söylememeye ikna edebilir. Bu özellikte ensest ilişkisinde ve suçlunun, çocuğun tanıdığı biri olduğu durumlarda sıklıkla görülür. Çocukların ensest ilişkisini açıkladıkları zaman kendilerine inanılmayacağı düşüncesi de, bu ilişkinin gizli tutulmasında rol oynayan önemli etkenlerden biridir. Utanma, gizlilik, inanmama ve konuşmama ensest ilişkisinin yapılmasında ve sürdürülmesinde temel güdülerdir.(9)
7.4 Ensest Tablosu
Ensest tablosunun hemen hemen tüm kültürlerinde rastlandığının ve bazı hayvan türlerinde gözlendiğinin kanıtları vardır. Örneğin dişi şempanzelerin kızışma dönemlerinde kendilerine cinsel amaçla yaklaşan erkek kardeşlerine şiddetle karşılık verdikleri gözlenmiştir. Bu bulgular ensest tablosunun evrensel olduğu iddialarını desteklemektedir. (9)
7.5 Yakın Akraba Birleşmesinin Sonuçları
Birleşik Amerika’da yapılan araştırmada yakın akraba birleşmelerinden doğan çocukların doğumdan sonra çok geçmeden ölme riski taşıdıkları, çeşitli bedensel yetersizliklere sahip oldukları ve zihinsel yeteneklerinin ağır zeka geriliği ile sınırda zeka geriliği arasında değişen düzeylerde yetersiz olduğu bulunmuştur. (9)
7.6 Ensest İstismarının Özellikleri
Ensest ilişkisinde cinsel istismar mağdurları genellikle kız çocuklarıdır. Bununla birlikte aile içinde erkek çocuklarında cinsel istismara uğradıkları görülmüştür.
Ensest ilişkisinde bulunanlar ana babadan biri olabildiği gibi onların yerini tutan, örneğin üvey ana ve baba, yakın bir akraba olabilir.
Yargı organlarına ve kliniklere ulaşan ensest olaylarının çoğunun baba veya üvey babalar tarafından daha az olarak da ağabeyler tarafından yapıldığı görülmüştür. (9)
7.7 Başlama Yaşı
Ensest ilişkisinin çocukların %80’inde 12 yaşından önce başladığı ve ortalama 4 yıl devam ettiği bulunmuştur. 12 yaş öncesi çocukların fiziki güçten yoksun oldukları daha kolay elde edildikleri ve gelişimlerinin henüz tamamlanamadığı, buluğ öncesi dönemdir.(9)
7.8 Çocukların Ensest İlişkilerine İlk Tepkileri
Ensest mağdurlarının istismara karşı koyamamalarının nedenleri olarak;
1. Kendilerine karşı fiziki kuvvet kullanacağı korkusu
2. Bilgisizlik
3. İstismarcıya yönelik duygular
4. Aileye tehdit
5. Güçsüzlük
6. Annenin ortaya çıkaracağı duygu
7. İstismarcının yetke konumunda olması
Kaynaklarda az sayıda mağdurun ensest ilişkisinden zevk aldıklarını ve bu nedenle direnmediklerin bildirdiklerine işaret edilmektedir.
7.9 Ensest İstismarının Çeşitleri
7.9.1 Öz Baba / Kız Ensesti
Babaların koruyucu olacağı yerde kızına cinsel istismar amacı ile yaklaşarak gösterdiği ihanet çocuğun benlik imgesini ve kendine güvenini tahrip eder. Bu çocuklar enseste maruz kalmakla enseste maruz kalmakla uğradıkları hakaret ve saldırıya karşılık vermek olanağından yoksundur. Çünkü çocuk karşılık göreceğini, ailesinin yıkılacağını veya kendisinin sevilmeyeceğini yada istenmeyeceğini korkusuyla, istismarcıya karşı duyduğu yoğun öfke ve kızgınlığını ifade edemez.
Bu durumda enseste maruz kalmış kızlarda içe yöneliş saldırganlık yanında düşük benlik değeri bozuk anne evlat ilişkisi seksüelleşmiş tutum ve davranışlarda saptanmıştır. (9)
7.9.1.1 Baba Kız Ensestinde Annenin Rolü
Baba kız çocuğu arasındaki ensest ilişkisinin çoğunda annenin katkısının olduğu ileri görülmektedir. Babanın kızına olan cinsel yaklaşımları sırasında annenin sıklıkla evde bulunduğuna dair araştırma bulguları vardır. Bu bulgular annenin cinsel istismara katıldığı veya kızını cinsel istismardan korumak için bir çaba göstermediği biçiminde yorumlanmaktadır. Bazen bu anneler ensesten dolayı kızını suçlamaktadır.
Ensest mağduru kızların 14-15 yaşlarına geldiklerinde evden kaçma yoluna gittikleri gözlenmiştir. Ayrıca bazılarında kendini koruma amacıyla bir erkek bulduğu ve onunla yaşamaya başladığı görülmüştür. (9)
7.9.2 Üvey baba / Kız Ensesti
Ailede babanın öz olmaması cinsel istismara yol açan etmenler arasında ilk sırada yer almaktadır. Ayrıca araştırmalar üvey babaların eve üvey akraba getirebileceklerine bu kişilerin evdeki kız çocuklarla cinsel ilişki kurmada kendilerini fazla bir baskı altında hissetmeyebileceklerine ve üvey babalarının üvey kızlarının bu kimselere karşı daha az koruma çabası gösterebileceğine dikkat çekilmektedir. (9)
7.9.3 Kız Kardeş / Ensest İlişkisi
Kardeşler arasında cinsel etkileşimler büyük erkek kardeş ile küçük kız kardeş veya ailenin büyük erkek çocuğu ile kız akrabalar arasında olabilir. Böyle bir ensesti yaşamış kadınlarda erkek veya kadınlara karşı güvensizlik, cinsel davranın güçlükleri ve ensest ilişkilerine ait anıların istemeden akla gelmiş gibi olumsuz etkiler saptanmıştır. (9)
7.9.4 Anne / Oğul Ensesti
Anne İle oğul arasında bir ensest ilişkisi genellikle inanılması ve kabul edilmesi güç bir olgudur.
Örneğin annenin kendi yatağında erkek çocuğunun uyumasına izin vermesi çocuğuna masaj yapması yada kendine masaj yapmasını istemesi latent dönemde çocuğu ile aynı küvette banyo yapması. Eğer anne çocuğa karşı cinsel duygu besliyorsa bunları annelik görevlerinin arkasına çok rahat gizleyebilir. Anne oğul ensesti baştan çıkarıcıda olabilir. Örneğin, anne çıplaklık veya bir cinsel fiilin gösterilmesinde bulunabilir. Baştan çıkarma duruş ve jestler ile sözel mesajlarla da bu kapsamda davranışlardır. Anne oğul ensestinin kökeninde,
1. Ailede yeterli bir babanın olmaması
2. Annenin sosyal ve duygusal bakımdan yalıtılmış olma derecesi
3. Annenin kimyasal madde kullanma öyküsü
4. Annenin çocuklu çağında cinsel istismara uğrama öyküsü (9)
7.10 Ensest İstismar Suçlularının Özellikleri
1. Edilgen (Pasif) bağımlı kişilerdir.
2. Empatiden yoksunlardır.
3. Bu kişiler % 25 - %30 nun çocukluk çağında cinsel istismara uğramışlardır. (9)
