Medya Haber

Fransa’da gençleri ayaklandıran yeni iş yasasını geri çekmemekte ısrar eden hükümete tepki giderek büyüyor.
Dün sendikaların verdiği rakamlara göre bir buçuk milyon Fransız ülke genelinde düzenlenen 160 gösteride hükümeti proteste etti. Yasanın geri çekilmesini isteyen işçiler de öğrencilere destek için sokaklara indi. Gösterilerde güvenlik güçleri ve eylemciler arasında yer yer çatışmalar yaşandı. Protestolar karşısında şimdiye kadar ‘diyalog’ çağrısı yapmakla yetinen Fransız hükümeti ise zor günler yaşıyor. Dün bir açıklama yapan öğrenci ve işçi sendikaları, tansiyonu yükseltmekle sorumlu tuttukları hükümeti ve Cumhurbaşkanı Jacques Chirac’ı göreve çağırdı. Tepkiler karşısında giderek popülarite kaybeden Başbakan Dominique De Villepin ise önceki gün üniversite rektörleriyle bir araya geldi. Rektörler, isyanın yatışması için ‘İlk iş sözleşmesi’ yasasının 6 aylığına askıya alınmasını ve gençlerin istihdamı üzerine bir tartışma başlatılmasını önerdi. Görüşmenin ardından yapılan açıklamada “Başbakan’ın önemli bir jest yapmaya hazır olduğu” bildirildi.
Protestocu öğrencilerin üniversite ve liselerdeki blokaj eylemi ise sürüyor. Fransa Öğrenciler Ulusal Birliği’ne (Unef) göre ise 60 üniversitede grev var. Bu üniversitelerden 16’sının tamamen kapatıldığı bildiriliyor. Liselilerin de eyleme destek vermesiyle ülkede eğitim durma noktası geldi. Ülke genelinde yüzden fazla lisenin grevden etkilendiği açıklandı. Hafta içi meydana gelen şiddet olaylarında iki yüzden fazla kişi tutuklanmıştı.
Gençlerin işe girmesini kolaylaştırmayı hedefleyen CPE, 26 yaşından küçükleri ilgilendiriyor. Yasa, şirketlere işe aldıkları gençleri iki yıl boyunca deneme hakkı veriyor. İki yıl içerisinde şirketler bu kişileri istedikleri takdirde hiçbir gerekçe göstermeksizin işten çıkarabilecek. Uygulamanın daha çok patronların işine yarayacağını öne süren işçi ve eğitim sendikaları, şirketlerin gençleri hiçbir iş garantisi olmaksızın işe alıp çıkaracağı gerekçesiyle uygulamaya karşı çıkıyor. Ağır vergi ve primlerden dolayı zaten kadrolu işçi almak istemeyen şirketler de tecrübesiz gençleri doğrudan işe almaya yanaşmıyor. Fransızların üçte ikisi yasanın iptalini istiyor. Gençlerin isyanı, gelecek yıl yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi muhafazakar Halk Birliği Hareketi (UMP) hükümeti için kritik bir sınava dönüşmüş durumda. Fransızların üçte ikisi yasanın iptalini istiyor.
[UZMANLAR, ÖĞRENCİ KRİZİNİ ZAMAN İÇİN DEĞERLENDİRDİ]
Prof. Göle: 68 olaylarına benzemiyor
“Fransız toplumu değişimden korkuyor. Bundan dolayı da büyük bir güvensizlik yaşıyor. Gençlerin eylemlerini bunun bir parçası olarak düşünüyorum. Fransa'daki memnuniyetsizliğin, bloke olmuş bir toplumun ve gelecekle ilgili genel bir korkunun ifadesi. Liberalleşmeden ve sosyal güvenceleri kaybetmekten korkuyorlar. Avrupa Anayasası'nı da bu şekilde reddetmişlerdi. Öğrencilerin eylemleri, 68 olaylarına hiç benzemiyor. Çünkü hiçbir ütopi taşımıyor. Gençlik hareketi olarak da ortaya çıktığını düşünmüyorum. Daha çok kendi haklarını korumak ve iş dünyasındaki güvensizlikle ilgili bir durum. Gelecek endişesi var. Bu açıdan 68 hareketine benzetmiyorum. 68'de hayatın bütün safhalarını içine alacak şekilde toplumu değiştirmek isteyen kültürel bir boyutu vardı hareketin. Örneğin, savaşa karşı, kadın-erkek ilişkilerini değiştirmek istiyorlardı. Gençlerin eylemleri ise değişime karşı bir hareket. Fransa'da neo-liberalizm korkusu had safhada. Liberalleşmenin genel güvenceleri yok edeceği endişesi var. Yasa, belki de liberal dünyaya ayak uydurmaları açısından o kadar da aleyhlerine değil. Ama bu korku ile yaşanıyor.”
* Prof. Dr. Nilüfer Göle, Paris Sosyal Bilimler Yüksek Etütler Okulu’nda (EHESS) öğretim üyesi.
Prof. Kastoryano: Fransa pusulayı şaşırdı
“Fransız hükümeti, banliyö isyanının ardından sorunun işsizlikten kaynaklandığını düşünerek işsizlikle mücadeleyi hızlandırdı ve gençlerin işe girmesini kolaylaştırmak amacıyla işverenleri de düşünerek bir yasa hazırladı. Yasanın ne olduğu anlaşılamadı. Başbakan acemice davrandı, sendikalarla, gençlerin temsilcileriyle görüşmedi. CPE, hem şirketlerin hem de işe girme sorunu yaşayan gençlerin çıkarları düşünülerek hazırlanmış bir yasa. Patron, işe alacak ama işine yaramazsa, uygun değilse işten çıkarma hakkı istiyor. Hükümet de bu garantiyi vermek istiyor. Diğer yandan Fransız toplumunun son yıllarda yaşadığı rahatsızlığı görmek gerekiyor. Toplum kontrolünü kaybetmiş durumda. Her şey kırılgan. Toplum ekonomik, siyasal, sosyal ve kültürel açıdan çok zayıfladı. Ülkede bir huzursuzluk hakim. CPE yerine başka bir reform paketi de olsa toplum patlayacaktı. Aslında sorun ne Avrupa ne diğer gelişmeler. Sorun Fransa'nın kendisinde. Fransa çok kötü durumda. Siyasetçilerin derdi sonraki seçimleri kendi iktidarları için hazırlamak. Bugün, gençlerle birlikte hükümeti protesto eden sol da, sendikalar da şimdiye kadar bu konuda hiçbir çözüm getirmedi.”
* Fransa Uluslararası Araştırmalar Merkezi'nde çalışan Prof. Dr. Riva Kastoryano, Paris Siyasal Bilimler Enstitüsü ve Harvard Üniversitesi'nde ders veriyor...

MsXLabs Üye Girişi